Çocuklardaki doğumsal kalp hastalıkları nelerdir?

Çocuklarda pek çok çeşit doğumsal kalp marazı görülebilir. Bu marazların kıymetli bir kısmını, kalbin kısımlarını ayıran duvarlar üzerinde bulunan delikler oluşturur. Kulakçıklar yahut karıncıklar arası duvarlarda bir yahut daha ziyade sayıda delik bulunabilir. Bir kısım marazlar ise kalp kapakçıklarında ve kalpten çıkan ana damarlarda darlık yahut form bozukluklarıdır. Kalbin göğüs boşluğunda yerleşim anomalileri, kalp yapılarının yahut büyük damarların karşıt yerleşimi, kapakçıkların, damarların yahut kalp odacıklarının hiç gelişmemiş olması da rastladığımız anomalilerdendir. Bazen birden çokça bozukluk birebir hastada bulunabilir. Bunlara kompleks doğumsal kalp anomalileri diyoruz. Daha nadiren de doğumsal kalp kası marazları görülebilir. Bunlar kalp kasının işlev bozuklukları, haddinden fazla kalınlaşması yahut yapı bozukluğu formunda olabilir.

Çocuklardaki doğumsal kalp marazlarının belirtileri nelerdir ?

Çocuklarda doğumsal kalp illetlerinin belirti ve bulguları çok çeşitlidir. Illetin cinsine, dolaşımda ve kalpte oluşturduğu işlev bozukluğuna, evladın yaşına bağlı değişik belirtiler olabilir. Morarma, çabuk yorulma, sık nefes alma, çarpıntı, bayılma, göğüs ağrısı bu belirtilerin bazılarıdır. Morarma, mahsusen yenidoğanda olmak üzere her yaşta kıymetli bir belirtidir. Lakin her kalp marazı morarma yapmaz. Küçük bebeklerde sık nefes alma, beslenirken çabuk yorulma, terleme, kilo almada gerilik, sık akciğer enfeksiyonları, kalp illeti belirtisi olabilir.Bazı kalp marazları ise evlatta rastgele bir belirtiye yol açmaz, Örneğin kalpte küçük delikler, damar yahut kapaklarda hafif yahut orta aşamalı darlıklar birçok hengam muayene eden doktor tarafından kalpte üfürüm duyulması ile fark edilirler.

Doğumsal kalp illetlerinin teşhisi nasıl konuluyor?

Hastanın hikayesi ve fizik muayenesinde elde edilen bulgular ile doğumsal kalp marazlarının bir kısmının tanısı konulabilirse de, şüphelenilen durumlarda , ekokardiyografi, elektrokardiyografi, rontgen, kalp kateterizasyonu üzere formüller ile ayrıntılı tanı konulabilir. Bazen MR-anjio, tomografi üzere usuller tanıda yardımcı olabilir. Doğumsal kalp hastalıklarında yahut tek olarak görülebilen kalp ritm bozukluklarının araştırılmasında ise 24 saatlik Holter monitorizasyon, egzersiz testi ve elektrofizyolojik çalışmalar yapılabilir.

Tedavide nasıl bir yol izleniyor?

Doğumsal kalp illetlerinin tedavisi marazın çeşidine, kalpte oluşturduğu bozukluğa ve hastanın yaşına nazaran değişiklikler göstermektedir. Kalp illetlerinin bir kısmı tedavisiz izlenirken, bir kısmında ise cerrahi tedavi gerekebilir. Morarmaya ve önemli belirtilere yol açan kimi hastalıklarda, örneğin damarların zıt yerleştiği yahut kapakların hiç gelişmediği durumlarda yenidoğan devrinde yapılan acil cerrahi tedavi hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bir kısım kalp marazları ise daha geç devirde ameliyat gerektirebilir. Kalp zayıflığı olan hastalara ilaç ile tedavi verilir. Yapılacak tedavinin yahut ameliyatın çeşidine ve vaktine hastanın klinik bulgularına ve gerektiğinde kateterizasyon bulgularına nazaran karar verilir. Birtakım illetler ise kalp kateterizasyonu sırasında ameliyatsız sistemlerle tedavi edilebilmektedir. Kalp kapaklarında belli başlı bir hududun üzerinde darlık olan hastalarda kapaklar kalp kateterizasyonu sırasında balon ile genişletilebilmektedir. Kalbinde delik olan hastalarda ise deliğin bölgesi ve büyüklüğü müsait ise kateterizasyon süreci sırasında kişisel cihazlarla kapatılabilmektedir. Kimi ameliyatlardan sonra uzun vadeli ilaç alımı gerekebilir.

Hangi hastalıklarda tam güzelleşme mümkün ?

Kimi hastalıklarda bizatihi hengam içinde düzelme görülebilir. Örneğin küçük olan kimi kalp delikleri kapanabilir. Başkaca kalp kapaklarında darlık olan, bilhassa pulmoner kapak dediğimiz kapakta darlık olup balon yolu ile darlığı giderilen hastalar külliyen düzelebilir. Aort damarında bulunan koarktasyon dediğimiz darlık da balon genişletme prosedürü ile düzelebilir. Kalp deliğinin tarafı ve büyüklüğü münâsib olan hastalar ameliyatsız teknikle kateterizasyon sırasında kalp deliğinin kapatılması ile büsbütün iyileşebilirler. Ameliyat ile düzeltilen birçok doğumsal kalp illetinde tam güzelleşme görülebilir. Anatomik olarak düzeltmenin mümkün olmadığı kimi kompleks ve ağır hastalıklarda ise palyatif ameliyatlar ile kısmen güzelleşme sağlanabilir.

Aileler tedaviden sonra nelere dikkat etmeli?

İlaç ile tedavi edilen hastalarda ilaçların sistemli verilmesi ve denetimlerin tertipli yapılması değerlidir. Ameliyatlardan sonra da birtakım hastalarda ilaç tedavileri gerekebilir. Bunlar kan sulandırıcı ilaçlar, kalp yetmezliğine yönelik yahut ritm bozukluğunu tedavi eden ilaçlar olabilir. Ayrıyeten bir çok doğumsal kalp illetinde hastayı ameliyat öncesi ve sonrasında endokardit dediğimiz kalbin iç yüzey enfeksiyonlarından korumak gerekir. Bu gaye için ailelere makul cerrahi süreçlerden evvel kullanılacak antibiyotiğin dozu ve tasarruf formunu belirten rehberler verilir.

Çocuklardaki doğumsal kalp marazlarının önlenebilmesi için ailelerin alabileceği tedbirler nelerdir?

Gebelik sırasında alınan kimi ilaçlar, validenin geçirdiği enfeksiyonlar, ileri yaş gebeliği yahut radyasyona maruz kalmak, bebek için zararlı olabilir. Akraba evliliklerinin olduğu durumlarda birtakım genetik marazların ve beraberinde kalp marazlarının görülme mümkünlüğü artıyor.Bu durumların önlenmesi birtakım kalp marazlarını önleyebilirse de doğumsal kalp marazlarının büyük bir kısmının sebebi bilinmemektedir. Bu illetlerin pek birden fazla doğumdan evvel fetal ekokardiyografi, yani ana karnında bebeğin kalbinin incelenmesi ile saptanabiliyor. Anomaliler tespit edildikten sonra buna makul tedaviler planlanabiliyor, ya da tedavisi mümkün olmayan ağır kalp illetleri varlığında gebeliğin sonlandırılmasına karar verilebiliyor. O halde risk faktörlerinden mümkün olduğunca uzak durmak ve nizamlı gebelik izlemi bu mevzuda kıymetli olabilir.