Çocukları Etkileyen Sonbahar Ve Kış Hastalıkları Neler?

Sonbahar ve Kış Aylarında Çocukları Etkiliyen Hatalıklar
Çocukları En Fazla Etkileyen Sonbahar ve Kış Hastalıkları Neler?
Çocuklar hava soğukken niçin daha fazla hastalanır?Bunun böylece çok nedeni var Birincisi çocuklarda bilhassa solunum yolu enfeksiyonu yapan virüs ve bakterilerin soğuğu sevmesiİkinci nedeni;Okulların açık olmasıOkullar,çoğu zaman enfeksiyonların şipşak yayıldığı bir etraf oluyorÜçüncü nedeni de soğuk havalarda insanların daha fazla kapalı yerlerde olması ve birbirlerine enfeksiyon bulaştırma şanslarının artması

HASTALIKLAR

1NEZLE
Pediatride görülen hastalıklar içinde en sık rastlanılanlarından biridir
Etkeni:Rhinovirüs,coronavirüs gibi virüsler
Kuluçka dönemi:Genelde 37 gün
Bulaştırıcılık:Burun akıntısı geçene kadar,genelde 1 hafta
Süresi:Sıradan 1 hafta
Seyri:Birçok çocukta burun akıntısı,hafif öksürük ve boğazda hafif kızarıklık olabilir
Alev çoğu kez gözükmez, ancak bazı çocuklarda 40 ’a dek varabilirBu ikincil bir bakteri enfeksiyonu olmadan da olabilirBurun akıntısı birkaç gün sonra epitel hücreler atıldığı için biraz koyulaşır,yeşilimtırak bir kıvam kazanırBu illa bakteriyel bir enfeksiyon ilave olduğu anlamına gelmez
Tedavi:Antibiyotiklerin yeri yoktur Soğuk algınlığı ilaçlarının çocuklardaki etkinliği kanıtlanmadığı gibi güvenlik verileri de,bilhassa 2 yaş altında tatmin edici değildir
Bilhassa burunun erken dönemde tuzlu su solüsyonlarıyla temizlenip açılması önemlidirNem makineleri çocuğu rahatlatmaya yardımcıdırBol akıcı,bal (1 yaş üstü) ,zencefil,kekik,taze bıkkın meyve suları gibi doğal çareler muavin olabilir
Eğer 14 gün içinde rahatsızlık geçmiyor,veya ikincil bir ateş ek oluyorsa sekonder bir bakteri enfeksiyonu göz önünde bulundurmak gerekebilirBöyle bir durumda antibiyotik gerekebilir
Önleme:El yıkama önemli bir önleme yöntemidirErken dönemde burnun iyi temizlenip açık tutulması da,kulak enfeksiyonu gibi ikincil komplikasyonları önleyebilir

2ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU
Genellikle nezle ve üst solunum yoluna dair viral enfeksiyonları betimlemek için kullanılır
Etkeni:Nezle gibi rhinovirüs,coronavirüs,adenovirüs,enerovirüs,RSV,parainfluenza virüsleridir
Kuluçka dönemi:Virüse göre değişse de,genelde 27 gün arasıdır
Bulaştırıcılık:Çoğunlukla öksürük ve burun akıntısı gibi belirtiler geçene değin çocuk hastalığı bulaştırabilirOrtalama 1 haftadır
Süresi:Ortalama bir haftadır
Seyri:Birçok çocukta burun akıntısı,öksürük,boğaz ağrısı gibi bulgular birlikte olurAlev de özellikle adenovirüs, parainfluenza virüsü gibi etkenlere bağlı olarak görülebilir
Çare:Virüse ast üst solunum yolu enfeksiyonunda antibiyotiklerin yeri yokturBoğazda veya burunda kızarıklık veya yeşil burun akıntısı da illa oysa antibiyotik gerektirmez Antibiyotik ama doktor göre ikincil bir bakteri enfeksiyonu teşhisi konduğu zaman kullanılır
ÖNLEME:El yıkamaC vitaminin ilk dönemde etkisi olabileceği düşünülüyorProbiyotiklerin üstteki solunum yolu enfeksiyonlarına karşısında koruma sağlayabileceğine dair çalişmalar mevcutİlk dönemde burnu açık yetişmek hastalığın ilerlemesini engelleyebiliyor

3RİNOSİNÜZİT
Bundan Böyle sinüzit terimi yerine rinosinüzit terimi yaygınlaşmıştırBu terim,sinüslerle birlikte burun mukozasının da etkilendiğini göz önüne almaktadır
Rinosinüzit ya da sinüzit dendiğinde bir bakteri enfeksiyonu kastedilmektedir,ama bu ayrımın iyi yapılması ve düşüncesiz antibiyotik kullanılmaması için yeni bir algoritma çıkmıştırTanı 1014 günlük burun akıntısı veya kötüleşen ateşli burun akıntısı veya sinüs ağrısı gibi bulgularla konur
Etkeni:Çoğunlukla viral bir etkenin üzerine ilave olmuş pnömokok, Hinfluenza,Mcataralis gibi bakterilerAnatomik etkenler de rol oynar
Kuluçka dönemi:Çoğunlukla bakteri virüsün üstüne ek olduğu için kuluçka dönemi olarak sınıflanabilecek bir dönem yoktur
Süresi:Tedavisiz aylarca sürebilir,kronikleşebilirTedavi ile süresi çoğunlukla 2 hafta kadardır
Bulaştırıcılık:Sinüzit genelde kutup olarak çocuktan çocuğa bulaşan bir enfeksiyon değildir
Seyri:Belirtiler yavaş yavaş ya da aniden başlayabilirGenellikle burun akıntısı,geniz akıntısı,yüzde basınç veya sancı hissi,koku alamama,ateş,öksürük,diş ağrısı gibi belirtiler olabilir
Komplikasyonları:Eğer çare edilmezse nadir de olsa göz civarda,kemikte veya beyinde iltihaba neden olabilir
Tedavi:10 gün düzelmeyen burun akıntısı olan ya da yeşil burun akıntısı 45 gün düzelmeyen çocuklarda antibşyotşk tedavisi önerilirEğer 4872 saat içinde yanıt yoksa dayanıklı bir mikroorganizma düşünülebilirBurun damlaları tedaviye yardımcıdır
Önleme:Nezle veya üst solunum yolu enfeksiyonlarında burun temizliğine yük verilmesiEvde sigara içilmemesiAllerjik hastalıkların tedavi edilmesi

4AKUT ORTA KULAK İLTİHABI
Akut orta kulak iltihabı veya otitis media,orta kulaktaki enflamasyonla tanımlanır
Etkeni:Ayrıca öyle fazla üstteki solunum yolu enfeksiyonu etkeni virüs keza de pnömokok,hinfluenza,moraxella cataralis gibi bakterilerdirAşılamalar bakteri görülme oranını azaltmıştırGrip ve RSV sonrası sıklıkla ikincil bakteriye ast kulak enfeksiyonu görülür
Kuluçka dönemi:Viral etkenlerde genelde 37 gündürBakteriler de virüslerin üzerine ilave oldukları için bütün bir kuluçka döneminden söz edilemez
Süresi:Etkene tarafından kendi kendine 57 günde iyileşebileceği gibi kronikleşebilir
Seyri:Kulak ağrısı,ateş,iştahsızlık,kusma gibi bulgularla kendini gösterebilir
Komplikasyonları:Eğer bakteriye bağlı ise çene kemiğinin iltihabı gibi komplikasyonlara niçin olabilirSık görülen kulak iltihaplarına tabi olarak duyma kaybı da olabilirAra Sıra kulak enfeksiyonu sonrası 13 ay kulakta sıvı birikebilirBu alışılagelmiş lakin doktor kadar sıkı denetleme gerektiren bir durumdur
Çare:Son yıllarda dünyanın o kadar çok yerinde 2 yaşın üzerinde ve hasta görünmeyen çocuklarda iki gün antibiyotiksiz bekleme seçeneği kabul görmüştüriki yaşın altında ya da kulak ağrısı ya da ateşi olan çocuklarda antibiyotikler kullanılırKeza ağrı kesici alev düşürücüler kullanılabilirAntibiyotiksiz umma seçeneğinde eğer 4872 saatte düzelme olmazsa antibiyotik kullanılır
Koruma:Grip,pnömokok ve karma aşılar kayda değer koruma sağlarEvde sigara içilmemesi,anne sütü,üstteki solunum yolu enfeksiyonunun başında burunun açılmasına ağırlık verilmesi de manâlı korumalardir
5VİRAL FARENJİT
Gerçekten çocuklarda farenjitlerin %90 a yakını virüslere bağlıdırAncak %10 u streptokoka bağlıdırDört tane sık görülen tipi vardır
a) Enfeksiyoz mononükleoz (Mono veya öpücük hastalığı)
Etkeni:Epstein Barr virüsü
Kuluçka dönemi:12 ay
Süresi:710 gün arası,bazılarında daha uzun seyri olabilir
Seyri:İki,üç günlük halsizlik,bulantı gibi belirtileri takiben 39 derecelere varan ateş,boğaz ağrısı ve farenjit,ön ve arka boyun bezelerinde şişme ve ara sıra sızıBazı hastalarda karaciğer ve dalakta büyüme ve sarılık gibi belirtiler görülebilirBir Takım hastalarda da hafif bir döküntü vardırUzun vakit takâtsizlik,halsizlik görülebilirAra Sıra semptom vermeden de geçirilebilir
Beta streptokoka bağlı farenjit ile ayrımı şiddet olabilirMononun belli teşhisi kan tehlilleri iledirBir Takım çocuklarda mono,streptokok enfeksiyonu ile beraber görülebilirBir Takım çocuklarda da streptokok taşıyıcılığı olduğu için streptokok testleri pozitif çıkabilir
Komplikasyonları:Nadir de olsa dalağın rüptürüne (patlamasına) niçin olabilirMono teşhisi alan çocuklar dalağın olağan boyutuna indiğinden belirlenmiş olunana kadar kompetitif sporlardan uzaktan durmalıdır
Nadir de olsa kronikleşebilir
Çareirek bir tedavisi yoktur Bir Takım hastalarda yatak istirahati gerekebilir
Alev düşürücüler ve boğazı rahatlatacak semptomatik tedaviler kullanılabilir
Enfeksiyoz mononukleoz geçiren çocuk sıkı bir şekilde hekim takibinde olmalıdır
b)Herpanjina
Etkeni:Cocksackie A ve B virüsleri
Kuluçka dönemi:34 gün
Süresi: 56 gün
Seyri:Ateş,boğaz ağrısı ve boğazın arkadaki kısmında bulunan sivilceciklere neden olurİştahsızlık,bulantı,kusma,karın ağrısı gibi belirtiler de olabilir
Ağızdan alım kısıtlandığı süre sıvı kaybı da görülebilir
Komplikasyonları:Fazla ara sıra kaburgalarda ağrı ve kalp tutulumu gibi bulgulara neden olabilir
Tedavi:Virüse bağlı olduğu için antibiyotikler etkisizdirBol akışkan,taze meyve suları ve bal ilaveli bitki çayları verilebilirsıvıyı azar azar devretmek gerekebilirBoğaz ağrısı için semptomatik tedaviler işe yarayabilir

c)Faringokonjunktival ateş
Etkeni:Adenovirüs
Kuluçka dönemi:45 gün
Süresi:45 gün
Seyri:Ateş (bazen yüksek seyredebilir),boğaz ağrısı,gözde kızarıklık ve akıntı gibi bulgular görülürOldukça bulaşıcıdırÖzellikle kreş ortamlarında hızla çocuktan çocuğa bulaşırBir Takım çocuklarda adenovirüs yalnızca boğaz enfeksiyonuna da neden olabilirBoğaz kültürü ve boğaz testi genelde negatiftir

6BAKTERİYEL FARENJİT
Sahiden çocuklarda farenjitlerin ancak %10 ’u bakterilere bağlıdırBakteriya ast streptokok enfeksiyonunun en manâlı nedeni streptokoklardırDaha nadir olmakla beraber mycoplasma pneumonia adlı mikrop da neden olabilir


STREPTOKOK FARENJİTİ
Etkeni:Beta hemolitik streptokok denen bakteri
Kuluçka dönemi:25 gündür
Süresi :Çare ile 2 gün tedavisiz genelde 57 gündür
Seyri:Ateş,boğaz ağrısı,karın ağrısı,iştahsızlık kusma gibi belirtilere neden olur
Tipik olarak mektep çocuklarının hastalığıdır Ama küçüklerde de görülebilir
Bazen 12gün kızıl döküntüsüne niçin olabilirBoğaz muayenesinde tipik olarak büyümüş kızarık bademcikler ile bademciklerin üzerini kaplayan beyaz bir tabaka (eksüda) görülürOldukça bulaşıcıdır
Komplikasyonları:Streptokok enfeksiyonunun en önemli komplikasyonu akut eklem romatizmasıdır9 gün içinde çare edilmesi bu komplikasyonu önler
Hem bademcik etrafında çıban,selülit,kulak iltihabı gibi komplikasyonları olabilir
Tedavi:Antibiyotikler,en çok da penisilin grubu antibiyotiklerdirAntibiyotikler
çoğunlukla oldukça etkindirYanıt 4872 saat içinde genelde görülür

7KIZIL HASTALIĞI
Etkeni:Beta hemolitik streptokok denen bakteri
Kuluçka dönemi:25 gündür
Süresi :Tedavi ile 2 gün tedavisiz genelde 57 gündür


YILDA KAÇ ENFEKSİYON SIRADAN?
Bir çocuğun yılda 612 solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi normaldir

NE VAKIT ENDIŞE ETMELİ?
Çocuğun sıklıkla üstteki solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi normalken,sık zatürre geçiren bir çocukla ilgili endişe edilirFazla sık kulak enfeksiyonu geçiren çocuklarda altta bir sebep olup olmadığına bakılmalıÇocuğun hastalıkları ne değin ağır geçirdiği,arada tümüyle iyileşip iyileşmediği doktor tarafından özenle değerlendirilmelidirÇocukta hep aynı aralıklarla tekrarlayan alev var ise çocuk periyodik ateş sendromları yönünden değerlendirilmelidir

ÇOCUKLARIN DAHA SIKLIKLA SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU GEÇİRMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER
Alerjik hastalıklar,astım,geniz eti gibi problemler çocukların daha çoğunlukla solunum yolu enfeksiyonları geçirmesine neden olurSigara dumanına maruz kalmak da enfeksiyonları erttıran önemli bir faktördürÇok çocuklu ailelerin çocukları ve yuvaya erken başlayan çocuklar şüphesiz ancak daha fazla hasta olurlar

ÜST SOLUNUM YOLU VE ALT SOLUNUM YOLU NEDİR?
Üst solunum yolu kulak,burun,sinüsler,boğaz ve larinks (ses tellerinin bulunduğu bölge)ten oluşurBronşlar,bronşların altındaki bronşiyol denen ufak ampülcükler ve akciğer dokusu ise alt solunum yolunu oluşturur
Üstteki solunum yolu enfeksiyonları,genel üst solunum yolu enfeksiyonu,nezle,kulak iltihapları,boğaz iltihapları,sinüzit,krup gibi hastalıklardır
Alt solunum yolu hastalıkları ise zatüre,bronşit,bronşiyolit gibi hastalıklardır


OKULUN BİRİNCİ YILI
İster anaokulundan başlansın,ister ilkokul,ister anaokulu okulun birinci yılı genellikle o kadar fazla solunum yolu enfeksiyonu geçirilen,çocuğun sıklıkla hasta olduğu bir dönemdirHatta bu işlem iki sene sürebilirBu dönemde bağışıklık sistemi hiç görmediği enfeksiyonlarla karşılaşmakta ve gerçekten cisim bir yandan da bağışıklanmaktadırBirkaç yıl içinde koşul genelde düzelir *