çocukları sporla uğraşan aileler onların beslenmesine dikkat etsin

çocukları sporla uğraşan aileler onların beslenmesine dikkat etsin Ayşe Cengiz Diyetisyen, Tüder Gıda Komisyonu Başkanı Çocukların daha iyi çoğaltma ve gelişmeleri için, minik yaşlardan itibaren uyumlu olarak sportif bir aktivitenin içinde yer almaları epeyce yararlıdır Spor aktiviteleri, eğlenceli ve sosyal bir etraf yarattığı için, bu yaş grubunda sosyal kişilik ve öz güven erken oluşur Bundan nedeniyle özellikle gelişmiş ülkelerde her türlü daha alçak yapı oluşturulup çocukların organize bir spora katılımları her sene artmaktadır Amerika Birleşmiş Devletlerinde 19922002 yılları aralarında, organize bir spora katılan çocuk sayısı % 84, adölesan sayısı ise % 154 olarak bildirilmiştir Avrupa ülkelerinde ise 611 yaş grubu çocukların spora katılımı, ülkeden ülkeye aktarmak üzere, %5398 olarak verilmiştir Kendi Ülkemizin çocukları için çıkarılmış istatistiki veri olmadığı gibi gerek bu yaş grubuna yönelik ilgili yasal düzenlenme gerekse toplumun bilinç düzeyi ve altyapı eksiklikleri konusunda yolun hemen şimdi başındayız Yapacağımız fazla şey var …geç kalmadan… aksi halde çocuklarımızın TV, bilgisayar bağımlılığı ve hareket azlığı dolaysıyla “artı kilo “ problemi çığ gibi büyüyor Sporcularda gıda, antrenman programlarının en önemli bölümünü oluşturur, dinç dengeli beslenme; dinç artma –gelişmenin yanı sıra, optimal bir performans elde etmeyi sağlar Yaşamında düzenli olarak sportif bir aktivite yapan çocukların TV ve Bilgisayar başında geçen zamanı azaldığı için, çocuğun obezite (şişmanlık), diyabet ve hipertansiyon gibi sistemik hastalıklarında yaradılış riski azalır Keza kemik ve adale yapısındaki güçlenmeye yan olarak benzer yaş grubunda herhangi bir egzersizle uğraşmayan yaşıtlarına tarafından daha fit ve dayanıklıdır Kolay basit herhangi bir kazaya maruz kalmaz Çocukların yükselme ve gelişmeleri için gerekli olan tüm besin maddeleri ve enerjinin eksiksiz olarak alınması gerekmektedir Spor yapan çocuk, adölesan ve genç atletlerin beslenmesi anne ve babaları ilk kez elde etmek üzere, çocuğun kendisi ve antrenörü tarafından çok dikkate alınmamaktadır Ama çocuk ve adölesan atletlerin beslenmeleri, ilk önce kulüp diyetisyeni (spor kulüplerimizin çoğunda ne eyvah ancak beslenme uzmanı yoktur) , spor hekimi ve antrenörü ile birlikte anne ve babaların gözetimi altında olmalıdır Enerji: Çocuk ve adölesanlarda artış ve gelişmeyi sağlayacak , zorunlu günlük enerji miktarlarına ilave olarak; spor yapan çocukta somut aktivite sebebiyle günlük harcanan enerji miktarı daha da yüksektir Çocuğun yaşı, boyu, kilosu cinsiyet farklılıkları , yaptığı egzersizin tipi, yoğunluğu ve süresi jurnal enerji miktarını etkileyen önemli faktörlerdir Recomended Daily Amount (RDA) belirtilen 710 yaş sedanter ( tembel ) çocukların sıradan günlük kalori gereksinimi 19002000 kcalgün, adolesanların ise 21502880 kcalgün olarak verilmiştir Ama aynı yaş atlet çocukların sıradan 30004000 kcalgün, atlet adölesanlarda ise 5000 kcalgün olarak belirtilmiştir Genç atletlerde günlük total enerji diyetle % 5560 karbonhidratlar, % 1215 protein ve %2535 yağlardan tedarik edilmesi gerektiği bildirilmiştir Çocuk ve adölesanlarda günlük enerji değeri üzerinden, günde fazla sayıda servis yaparak, ara öğünler ile birlikte öğün sayısı artırılarak (7 gibi) , besin planı yapılmalıdır Protein: Çocuk ve adölesan atletlerin spesifik protein ihtiyaçları ile ilgili tatmin edici egzersiz yoktur Çocuk ve adölesan atletlerde günlük alınan enerji harcanan enerjiyi karşılıyor ise protein ihtiyacı 170 212 gkg1gün1 olarak bildirilmektedirAlınan proteinlerin yalnızca hayvansal kaynaklı değil, nebati kaynaklı da olmasına dikkat edilmelidir Protein supplementleriekleri (protein tozları gibi) alınmasına gerek yoktur Karbonhidrat: Çocuk ve adelösan atletlerin karbonhidrat ihtiyacı ile ilgili tatmin edici bilgi yoktur Karbonhidrat alınımı adale glikojen depolarının doldurulması ve performansın artırılması için önemlidir Antrenmanlar ve dayanıklılık sporlarında adale ve karaciğer glikojen depoları yeterince dolmadığında erken bitkinlik ve performans düşüklüğü görülür Yağ: Çocuk atletlerde total enerjinin % 3539’ nun , adolesan atletlerde ise % 35 inin yağlardan temin edilmesi; diyette sature yağ oranının % 10 üstünde olmaması gerektiği belirtilmektedir Adölesan atletlerin artma gelişme ve bedensel aktiviteleri için esansiyel yağ asitlerin (linoleik ve linolenik asit) mutlaka alınması gerekir Beslenmede yağ alınımı yağda eriyen vitaminlerin ve karotenlerin emilimi için de esastır Yüksek yağ ihtiva eden belirtilen yiyeceklerin (kırmızı et gibi) beslenmeden çıkarılmaması önerilir Kaynakça: İst ÜnivTıp Fak Spor Hekimliği seçme parça hanemizcom id