Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Aklığa, yediklerimiz ve içtiklerimize biraz itina gösterip kendimizi ve evlatlarımızı güneş, kazalar üzere faktörlerden korumak olduğunu belirten Türkiye İş Bankası iştiraki Bayındır Söğütözü Hastanesi Evlat Sıhhati ve Marazları Mütehassısı Dr. Aslı Cömertpay, ailelere yaz marazları ile ilgili şu tekliflerde bulundu:
Hepimizin hasretle beklediği, tatil planlarının kurulmaya başlandığı yılın tahminen de en şık içimizi kıpır kıpır eden devri yaz aylarıdır. Evlatlar içinse yaz mevsimi havuz, deniz, tatil, açık havadaki oyun mekanlarında özgürce oynamak, gezmek, doyasıya kirlenmek ve tabi ki dondurma demek.
Tatilde açık hava mekanlarını tercih eden için yaz beraberinde birtakım marazları da getirebiliyor. Çocuklarda sık gördüğümüz yaz illetleri arasında kusma ve ishal ile giden bağırsak enfeksiyonları, güneş yanıkları ve sıcak çarpması, havuz ve deniz enfeksiyonları, böcek-arı-sinek sokmaları, üst teneffüs yolu enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, hepatit A enfeksiyonu ve alerjik reaksiyonlar mahal alıyor.
Beyaz tenliler risk altında
- Sıcak çarpması: Sıcak çarpması boyun, ense ve başın uzun mühlet ve ağır güneş tesirine maruz kalması durumunda oluşan, şiddetli sıcağın yol açtığı doku hasarı durumudur. Ter bezleri salgıladıkları tuzlu ter salgısı ile vücut ısısını dengelemeye çalışır lakin yapamaz ve ısı vücutta hapsolur, hararete dönüşür. Bu durumdan umum metabolizma istikrarı etkilenir. Mide bulantısı, şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi, kusma, çarpıntı, yüksek ateş, kas krampları, halsizlik, bilinç değişiklikleri üzere belirtileri vardır. Bu türlü bir durumda hasta çabucak serin ve gölge olan bir tarafa taşınmalı, başı ve göğüs kısmı daha yukarda olmalı, vücudu sıkan kıyafetler çıkarılmalı, bilinç bozukluğu varsa derhal ambulans çağırılmalı ve tıbbi yardım gelene kadar ıslak bezlerle vücut serinletilmelidir.
- Güneş yanıkları: Yaz aylarında güneş ışınların en dik olduğu 12.00-15.00 saatleri arasında çokça vade ile sıcakta kalmamaya bağlı bilhassa sarışın, açık tenli, çilli çocuklarda gelişebilecek cilt lezyonları güneş yanıklarıdır.
Güneş yanığı şayet eğer yalnızca deride kızarıklık ve hafif ağrı hissi ile kendini göstermişse bu bir numara kademeden yanıktır ve 48 saatte kadar ağrı, deride gerilme yanma hissi devam eder. Derinin losyon üslubu kremler ile nemli ve serin tutulması ve ağrı kesici şuruplar çocuklarda bir numara aşama yanığa karşı uygulanacak yollardır. Şayet güneş yanıkları; çok ağrılı ve kabarcıklıysa, yüzde şişme duruma eşlik ediyorsa, ateş ve titreme varsa, baş ağrısı bayılma varsa, his kaybı varsa, umumi durumu bozukluğu bilinç değişikliği varsa acilen en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.
Güneşin yaz aylarında dik açı ile geldiği 12.00 ile 15.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamalı, güneş altında durmak bölgesine gölgede vakit geçirilmeli. En az SPF 30 faktörlü kremler nizamlı aralıklarla tekrarlanmalı ve güneşin altında olduğu mühlet içerisinde evladın bol likit almasına dikkat edilmelidir. Suyun içinde de güneş ışınlarından etkilenildiği unutulmamalı her ne olursa olsun mahsusen evlatların en sıcak saatlerde direkt güneş altında olmamalarına itina gösterilmelidir.
Yaz aylarında pişik kremini ağır kullanmayın
İsilik: Bilhassa yaz aylarında ve çocuklarda gördüğümüz isilik, ölçüsüz sıcağa ve ter salgısının artışına bağlı ter bezleri kanallarının tıkanması sonucu daha çok boyun ve omuzlarda ortaya çıkan kızarık kaşıntılı lezyonlardır. Yeni doğmuş, sarışın ve açık tenli bebeklerde görülme mümkünlüğü ziyadedir.
Bebeklere yazın kalın ve sıkı kıyafetler giydirmek, nemlendiricinin bir katman formunda fazlaca ağır kullanılması ve sabun, şampuan üzere unsurların kalıntıları da isiliğe neden olur. Bebeklerin sık sık altını değiştirmemek de isiliğe neden olabilir. Havasız ve sıcak ortamlar da bu illete yer hazırlamaktadır.
İsilik tehlikeli bir duruma yol açmaz. Oluşan baloncukların kaşınması sonucu kabuk ve enfeksiyon kapabilir. Bulaşıcılığı yoktur gelgelelim tedavi edilmediği takdirde deri illetlerini tetikleyebileceği de unutulmamalıdır. Yaz aylarında bebekleri dar olmayacak halde, teri emecek ve serin tutacak pamuklu kıyafetler giydirmek, her gün yahut gün şiddetli duş aldırmakla denetim altına alınabilir. Serinletici losyonlar yahut kremler kullanılabilir. En doğal tedavi sisteminin ise pak deniz suyu olduğu da akıldan çıkmamalıdır.
Havuz tatili keyfinizi kaçırmasın!
- Mide-bağırsak enfeksiyonları - yaz ishalleri: Yaz aylarında ısı koşullarının artması ile azıkların bozulması ve üzerlerinde mikropların üremesi kolaylaşır. Daha çok kanalizasyon sularının karıştığı kirli sularda yüzmek yahut bu suların bulaştığı besinlerin tüketilmesi sonucu oluşur. İdrar sıklığının azalması yahut idrar çıkışının hiç olmaması, hafif ateş, susuzluk hissi, göz kürelerinin çökmesi, cilt elastik yapısının bozulup daha lastiksi bir kıvama gelmesi, tansiyon düşüklüğü esas belirtilerindendir.
Uzun süren ve likit kaybının çok olduğu bir ishal durumu varsa dehidrasyon riski de artmaktadır. İshallerde esas olan tedavi formu vücudun kaybettiği sıvıyı ağız yolu ile geri alabilmektir. Evladın umumi durumuna nazaran likit kaybı çokça ise ağızdan ishal diyeti uygulanmalıdır. Geçmeyen, şiddeti giderek artan, kan içeren ishallerde ve ağızdan likit alınamayan durumlarda hastaneye başvurulmalıdır. Bu çeşit hastalarda damar yolu açılarak damardan likit tedavisi yapmak gerekir.
İçeceklerin ve yiyeceklerin yıkandığı suların saf olduğundan emin olunmalıdır. Mümkün olduğunca dışarda satılan beklemiş yiyeceklerden tüketilmemelidir. Bilhassa yaz aylarında açıkta satılan dondurma evlatlar için kıymetli bir ishal etkenidir. Havuz tercihi olanlar için suyun duru, bakımının tertipli yapılmış ve klorlamasının tam olarak yapılmış olması kıymetlidir.
Bisikletin yanında kast kesinlikle olmalı!
- Travmalar: Yazın gelmesiyle açık meydanda yapılan faaliyetlerin artması ile düşme ve çarpma sonucu oluşan travmalar artar. Bisiklet, kaykay, paten üzere aktivitelerde başlık, dizlik üzere koruyucuların kullanılması kazaların hasarsız atlatılabilmesini sağlamaktadır. Travma sonucu oluşan kanamalarda öncelikle kanayan mahallin üzeri dikkatle açılmalı, kanayan yara saf bir tampon ile sarılıp elle kanayan bölgeye bastırılmalı ve kalp hizasına yükseltilmelidir. En yakın sıhhat kuruluşuna gidene kadar bu halde durum korunmalıdır. Kırık durumunda ise kol yahut bacakta eklem dışında anormal hareket, ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı olur. Bu üzere durumlarda eklem kesimini hareketsiz hale getirmek için kalın bir karton varsa atel ile sabit konuma getirilir.
- Burun kanaması: Çocuklarda parmak ile yapılan dijital travma ya da geçirmekte olduğu üst teneffüs yollarına bağlı oluşabilen burun kanamaları sıcağın tesiri ile de ortaya çıkar. Bu durumda çabucak ılık-soğuk su ile burun yıkanmalı, başın geçmişe akıllıca yatırılmasının tersine baş öne gerçek eğilmeli ve burun köküne mekanik ağırlık uygulanmalıdır. Yeniden burun köküne buz ile kompres de yapılabilir. Denetim altına alınamayan durumlarda en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.
Sıkça görülen illetlere dikkat
- Üst teneffüs yolu enfeksiyonları: Damlacık yolu dediğimiz nefes yolu ile aldığımız etken mikroorganizmaların sebep olduğu enfeksiyonlardır. Daha çok kış aylarında olmakla birlikte yazın da görülebilir. Ateş, halsizlik, iştahsızlık, boğaz ağrısı esas şikayetlerdir. Etken mikroorganizmalar birçok devir virüsler olduğu için umumide antibiyotik tedavisi gerektirmeden istirahat ve destek tedavi ile klinik denetim altına alınır. Buna karşın ilerleyen olgular da olabilmektedir. Münhasıran havuz yahut denizde süratli ve derine dalmalar sonucu sinüs enfeksiyonlarının sıklığının arttığı yayınlarda bildirilmiştir.
- Kulak enfeksiyonları: Kirli havuz sularından kaynaklanan etken mikroorganizmalardan ötürü dış kulak yolunda kaşıntı, pis kokulu akıntı, ağrı ve hafif ateşin olduğu yüzücü kulağı olarak da isimlendirilen tablodur. Bu üzere bir durumda hastaneye başvurulmalı ve medikal tedaviye başlanıp havuz ve denize girmek bir müddetliğine durdurulmalıdır.
- Sarılık: Hepatit A virüsünün bulaşması ile oluşan klinik tablodur. Kirli su, kirli el ve azıklar illetin bulaşma yoludur. Ateş ve halsizlik ile başlayan enfeksiyona kusma karın ağrısı gözlerde ve ciltte sararma eşlik eder. Bulaşıcı olan bu illette kişi ile ortak tuvalet, tabak-çatal tasarrufu olmamasına dikkat edilmelidir. Aşı ile koruyuculuğun olduğu unutulmamalıdır.
