Çok Sayıda Engelli Birey Neden Zorla Kısırlaştırılıyor?

Engelliler, bazılarınca toplumlara yük olan ve ortadan kaldırılması gereken kıymetsiz varlıklar olarak görülüyor. Bu yaygın ve sakıncalı niyet nedeniyle asıl yükü engelliler çekiyor.

Onlarla empati kurabilmeniz adına bu sorunu lisana getirerek bir farkındalık kazandırmak istiyoruz. Görmelli engelli bir bireyin de mevzu ile ilgili kanılarını içeriğimizde bulacaksınız.

Asıl mevzumuza geçmeden evvel, muhtemelen daha evvel de okuduğunuz yahut duyduğunuz "öjenik hareketi"nden kısaca bahsetmek gerekiyor.


Öjenik, sıhhatsiz yahut çürük olarak "damgalanan" insanların öldürülmesine verilen isimdir. Birebir vakitte bu kavram, bu bireylerin üremesine de karşı çıkıyor.

Öjenik, insan ırkını mükemmelleştirme takıntısıyla yapılan en acımasız prosedürlerden biri. Tarihi çok eskilere dayanan bu kavram, birinci olarak 1883 yılında Darwin’in kuzeni Francis Galton tarafından ortaya atıldı. Darwin, Galton’un bu kanılarını sapkınca bularak karşı gelmiş ve insan hayatının daha kıymetli olduğunu savunmuştur.


İnsanlık dışı bu yol, başta Nazi Almanya'sı olmak üzere ABD, İtalya, İngiltere ve Faransa üzere pek çok ülkede uygulandı. Yalnızca Almanya'da, sıhhatsiz ve faydasız olarak damgalanan insanların kısırlaştırılması için 200’e yakın Kalıtımsal Sıhhat Mahkemeleri kuruldu ve bu kanun doğrultusunda tam 400 bin kişi isteği olmadan kısırlaştırıldı.

18 bin kişi ise tıpkı sebepten ötürü öldürüldü, ikinci etapta bu kez 70 bin insanın canına kıyıldı. Diğer ülkelerin yaptıklarını da dahil edersek sayı çok daha vahim bir hal alıyor.

Engellilerin zorla kısırlaştırılması günümüzde de çok sayıda ülkede uygulanmaya devam ediyor.


Aileler, zihinsel yahut görme engelli olmalarını ayırt etmeden bu bireyleri onların isteğini gözetmeksizin kısırlaştırabiliyor. Bu bireylerin cinsel isteklerini bastırmak içinse cinsel istek azaltan ilaçları bu şahıslara gizlice veriyorlar. Devlet ise bu bireyleri koruyan rastgele bir düzenlemeyi hayata sokmuyor.

Konuyu danıştığımız görme engelli birey Yakup Gençtürk de bu durumdan şikayetçi.


Yakup, ailenin isteğiyle bir kısırlaştırma talebi olduğunda engelli bireyin de süreç ve sonuçlar hakkında bilgilendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Engelli kişinin onayı olmadan bu sürecin gerçekleştirilmesinin bir zorbalık olduğunu tabir ediyor.

Engelli bireyin üreme hakkının elinden alınması yerine onun cinsel istismara uğrama riskinin düşürülmesi gerektiğini değerle vurguluyor. Engelli bireylerin de cinsel ömür hakkının hukuk tarafından korunması gerektiğini lisana getiriyor.

Kısırlaştırma, engelli bireylerin istismarını daha da artırıyor.


Görsel temsilidir


Yakup'un yakını olan 20 yaşındaki görme engelli bir kız; babası tarafından, "bu kız bir işe yaramaz" denilerek, sadece bu mahzuru var diye 50 yaşındaki bir adamla zorla evlendirilmiş. Yalnızca kısırlaştırma konusunda değil, engelli bireyler her bahiste istismar edilmeye devam ediyor.

Bazı ülkeler bu uygulamayı sonlandırıyor. İspanya bunun son örneklerinden biri.

Ülkede artık zihinsel engelli bireylerin, istemedikleri halde zorla kısırlaştırılması uygulamasına 2020 yılı sonunda yeni yasal düzenlemeyle birlikte son verildi. Ülkede son 10 yılda 1000'den fazla kişi zorla kısırlaştırılmıştı.

Umarız ki engellilerin, toplumlara yük olan ve ortadan kaldırılması gereken kıymetsiz varlıklar olarak görülmesi bir gün son bulur.

Kaynaklar: Yakup Gençtürk | Eşit, Erişilebilir, Manisiz Hayat | Yaşadıkça (Türkiye'nin Birinci Engelliler Haber ve Bilgi Portalı)