Çok Utandım

Fazla Utandım Evet meleklerim, Mahçupluk nedir, sosyal vesvese ve utangaçlık hakkında sizlere genel bilgiler sunmak istiyoruz İnsanlarla iletişime geçmemi gerektirecek yerlere gitmekten korkuyorum Daha az önce evden çıkmadan önce neler söyleyeceğimi düşünüyor; aralıksız insanların benimle alay edebilecekleri bir şeyler yapacağımın kaygısını taşıyorumÇevremdeki kimse böyle yok Kendimle ilişkili bir takım sorunlar olduğunu düşünmeye başladım İnsanlarla yüz yüze gelebildiğim tek zamanlar eşimin de yanımda bulunduğu zamanlar Onun kendine bu denli güveniyor oluşu büyük adaletsizlik!Gelecekte herhangi bir seminerde konuşmam icabında bunu katiyen yapamayacağım Çünkü tanımadığım arkadaşlarımla sohbet sırasında bile bacaklarım titriyor, ter içinde kalıyorum Özellikle de ikili konuşmalarda, karşımdaki kişinin tüm dikkati benim üzerimdeyken bu nedenle de meslek görüşmelerimde büyük sıkıntılar yaşıyorum Patronlarımın işe uygun olmadığımı düşüneceklerinden fazla korkuyorumYukarıdakiler, utangaçlık ve sosyal vesvese barındıran binlerce kişiden yalnızca ikisinin his ve düşünceleri Her ne dek kişiler bu problemlerini açığa vurmaktan çekinseler de, aslında toplumumuzda pek çok birey o kadar ya da böyle aynı sorunlarla yüz yüze kalıyor Utangaçlık ve sosyal kaygı keza erkekleri keza de kadınları eşit derecede etkileyebiliyor Hepimiz jurnal hayatımızda utangaçlık ya da sosyal kaygı taşıyan düşüncelerle boğuşabiliyoruz Ancak bir takım kişiler için bu sorun fazla daha büyüyüp iş ya da sosyal ilişkilerine zarar verecek boyutlara ulaşabiliyor Sosyal Kaygı Belirtileri • Sosyal durumlarda bir türlü aşmak bilmeyen nefret edilen şey hisleri duymak • Öteki şahısların önünde kendini küçük düşürecek şeyler yapabileceğini göz önünde bulundurmak • İnsan içine çıkıldığında kalp atışlarının hızlanması • Ağrılı göğüs ağrısı • Ayak ve el parmaklarında sızlama ve uyuşma • Karın ağrısı • Tedirgin ve diken üstünde hissetme • Kasların gerilmesi • Terleme • Nefes alış verişlerinin değişmesi • Baş dönmesi • Yüz kızarması • Bahşedilen korku tepkisinin fazla artı olduğunun bilincinde olma • Diğerlerinin hakkında kötü düşündüğüne inanma Sosyal endişe iş yaşamını da etkileyebiliyor Mesela, endişe belirtisi olan el terlemesi sosyal ilişkilere ket vurabiliyor • Diğerlerinin kendisini yargıladığına inanma • Aptalgörünmekten korkma • Diğerlerinin içinde bıktırıcıya da yabancıolmaktan korkma • Yanlış bir şey yapıldığında diğerlerinin sevgisinin azalacağını düşünme • İnsan içine çıkmaktan kaçınma Sırf böylece daha eksik seçim edilebilecek kararlar alma (Mesela, kantinden bir tost almayı, kalabalık bir mekânda oturarak yemek yemek yemeye seçim etme) • Telefonda konuşmaktan uzak durma • Sosyal durumlardaki gerginliği azaltabilmek adına daha fazla içki, sigara içme; sokakta hızlıca yürüyerek insanlarla göz temasını önleme Utangaçlık ya da Sosyal Vesvese Nedir? Utangaç ya da sosyal acelecilik kişiler genelde sosyal çevrenin kendileri için olumsuz düşünceler besleyip onları yargılayacağına inanıyor Diğerleri göre sürekli yakından incelendiklerini düşünüp; hiçbir zaman onlara bedel olacak dek iyi bir seviyeye ulaşamayacaklarından korkuyorlar Bu kişiler, sosyal ortamlarda gerginlik, çabuk kalp atışı, terleme gibi endişe belirtileri gösteriyorlar Yüzleri kızarıp, kekelemeye başlayabiliyorlar Bir Takım durumlar diğerlerine nazaran fazla daha güç olabiliyor Örneğin, yakın bir arkadaşla konuşurken kendini daha rahat hisseden kişi, yabancılarla yüz yüze geldiğinde iyice gerilebiliyor Kantin, bar, kuyruk, restoran gibi topluluk durumlarda başa çıkabilmek çok daha şiddet oluyor Kişiler kimi vakit sosyal ilişkileri azaltabilmek uğruna kariyerlerinden bile ödün verebiliyorlar Dikkat çekmemek namına insanlarla göz göze gelmekten kaçınmak, bir şeylerle uğraşıyormuş gibi gerçekleştirmek, sosyal ortamlara (illa fakat) bir dostla bulunma, bir konuşmadan diğerine çabucak geçiş yapmak en sık gözlemlenen davranışlar aralarında geliyor Bütün bu saydıklarımız, sosyal ilişkileri zorlama hatta imkânsız ülkü getirebiliyor Sosyal Kaygının Nedenleri Nelerdir? Sosyal kaygı gerçekten herkesin eksik da olsa deneyimlediği bir şart Fakat bazılarımız için fazla daha yüksek seviyelerde seyredebiliyor Her ne dek daha önemli bir maddesel ya da akıl hastalığının habercisi olmasa da, birey için oldukça rahatsız edici olabiliyor Sosyal vesvese genellikle çocukluk döneminden itibaren kendine güven eksikliği ve kendini yeteri değin tanıyamama durumlarıyla özdeşleştiriliyor Kimi kişilerin vesvese bozukluğuna daha meyilli oluşuysa bir başka nedeni oluşturuyor Bireysel geçmişteki bir takım stres verici olaylar da sosyal kaygıyı doğurabiliyor Sosyal Kaygıyı Besleyen Etmenler Neler? Bazen kişiler gençliklerinde yoğun sosyal vesvese hisleriyle boğuşup büyüdükçe bu his ve düşüncelerden sıyrılabiliyorlar Bazense belirtiler aynı yoğunlukta devam edebiliyor Kişiler aralarında bu farkı yaratan sebepler şöyle sıralanıyor: 1 Eğer ancak birey karakter olarak kaygıya daha eğilimliyse, sosyal durumların üstesinden gelemeyeceğine inancı daha kuvvetli oluyor 2 Sosyal ortamlardan kaçınan birinin sosyal ilişkileri düzenleyen kuralları öğrenmesi de süre alıyor Kesintisiz yakın bir arkadaşla süre geçirip yabancılardan kaçınan biri, böyle ortamlarda kaygısını nasıl denetim altına alabileceğini bilemediğinden ileride de benzer sorunlar devam ediyor 3 Sosyal kaygıya sahip kişiler, durmadan diğerlerinin gözünde olumsuz bir izlenime sahip olduklarına inanıyorlar Diğerlerinin kendileri hakkındaki reel düşüncelerini anlamaları imkânsızlaşıyor Zihinlerindeki imaja körü körüne inandıklarından, bu inanca iyiden iyiye bağlanıyorlar 4 Kişi yüzüm yeniden kızaracak, terleyeceğim, ellerim titreyecek diye düşünmekten kendini alamadığı için aralıksız bir nefret duymaya başlıyor Bu nefret, belirtilerin ortaya çıkmasını tamamen tetikliyor Sosyal Fobide Uzak Durma Davranışını Belirleyen Olumsuz Fikirler Nelerdir?* Bunlar, • Kişinin iç diyalogunda bulunan kendini alaycı ve aşağılayan ifadeler • Bireysel performansı değerlendirmede mükemmeliyetçi beklentiler • Kişisel performansı değerlendirmede yalnızca negatif örneklere odaklanma • Sosyal başarı ve başarısızlıklarının nedenlerini belirlemede patolojik bir örüntü geliştirme Olumsuz sosyal durumları (acemilik, zayıflık, vs) artı sosyal durumları (kısmet, alın yazısı, diğerlerinin olumlu tutumu, vs) *Psk Mine İnceler'in Hacettepe Üniversitesi internet sitesindeki yazısından alıntıdır ( http:wwwsagmerhacettepeedutrubsportaldosyalarSosyal Korku (Sosyal Kaygi Bozuklugu)doc)