Çölyak Hastalığı Nedir: Çölyak hastalığı genetik olarak yatkın bireylerde glütenin tesiri ile ortaya çıkan otoimmun natürde, yani kendi bağışıklık sistemi hücrelerimizin kendi bağırsak hücrelerimize karşı tepki oluşturması ile oluşan bir bağırsak hastalığıdır.
Genetik olarak otoimmuniteye yatkın bireylerin daha çok kimi tahılların içerisinde bulunan glüten hususunu sindirememesinden kaynaklanır. Sindirilemeyen glüten parçacıklarına ve sindirimde misyonlu enzimlere karşı kişinin kendi bağışıklık hücreleri hücuma geçer ve böylelikle silsileler halinde devam edecek bir yangı süreci tetiklenmiş olur. Bu tepkiler sonucunda bağırsakta besin unsurlarının emilimi ile misyonlu olan fırçamsı yapı ziyan görür, kısalır giderek bağırsak yüzeyi büsbütün düzleşir ve emici kapasitesini kaybeder.
Belirtileri nelerdir? Çölyak hastalığının mide bağırsak sistemini ilgilendiren belirtileri yanında mide bağırsak sistemi dışında da belirtileri vardır. Klasik tipinde ishal, karın şişliği, karın ağrısı, cilt altı yağ dokusunda erime ve büyüme geriliği besbelli belirtilerdir. Lakin günümüzde olayların birçok kansızlık, kemik erimesi, diş bozuklukları, karaciğer enzim yüksekliği, eklem ağrıları, ataksi formunda yürüme bozukluğu, kabızlık ve nadiren de nöbet/konvulsion belirtileri ile başvururlar. Hastalık kişinin kendi bağışıklık hücreleri tarafından oluşturulması nedeniyle bu düzenek ile gelişen Diyabet (şeker hastalığı), Tiroid bezi hastalıkları, sedef hastalığı ve öbür birtakım deri hastalıkları üzere hastalıklar ile, ayrıyeten Down sendromu, Turner sendromu üzere kromozomal bozukluklar ile bir arada olabilir.
Nasıl teşhis konur? Öncelikle klinik olarak şüphelenilen bireylerde kanda Çölyak belirteçlerine bakılır. Bu belirteçlerden biri yahut daha fazlası müspet gelen bireylerde İnce barsak biyopsisi yapılarak teşhis konur.
Hangi testlere bakılır? Çocuğunuzda klinik olarak çölyak düşündürecek bulgular var ise yahut çölyak hastalığı ile birlikte olmayı seven hastalıklardan birisi varsa rutin kan testlerinin yanında antigliadin, anti doku transglutaminazı, anti endomisyum yahut deaminide gliadin üzere kimi belirteçlere bakılır ve sonucuna nazaran üst endoskopi yapılarak ince barsak biyopsisi alınır.
Nasıl tedavi edilir? Hastalığın yegâne ve kesin tedavisi ömür uzunluğu Glütensiz diyettir.
Hastalığın Seyri nasıldır? Şahıslar diyete tam ahenk sağlandığında bireyler toplumun başka bireyleri ile birebir ömür kalitesinde yaşarlar.
Beslenme Bozukluğu:
Beslenme Bozukluğu Nedir?
Bir çocuk en az 1 ay müddet ile büyümesi için gerekli, önerilen ölçüde besinsel muhtaçlığını alamıyorsa buna Beslenme bozukluğu denir. Beslenme bozukluğu çocuğa, aileye ve çevresel nedenlere bağlı olarak gelişir. Çocuğa bağlı nedenler çiğneme ve yutma bozuklukları, Sindirim sistemi, Teneffüs yolları hastalıkları, Nörolojik bozukluklar biçiminde organik nedenlere bağlı olabileceği üzere İnfantil anoreksia, travmatik beslenme bozukluğu yahut duyusal beslenme bozukluğu üzere davranışsal nedenlerden de kaynaklanabilir. Fizyolojik olarak nitelendirilen Neofobi ile karıştırılmamalıdır.
Belirtileri nelerdir? Besin reddi, iştahsızlık, besini hava yoluna kaçırma, yutma zahmeti, besini ağızda bekletme, kusma, besinin burnundan gelmesi, büyüme geriliği, kilo kaybı, vitamin ve mineral eksikliğine bağlı bulgular görülebilir
Nasıl Teşhis Koyulur? Beslenme bozukluğu ile başvurduğunuzda çocuğunuz Çocuk Gastroenterolojisi, Çocuk Psikiyatrisi, Lisan ve Konuşma terapisti ve Diyetisyenin içinde bulunduğu bir takım tarafından öncelikle genel Sıhhat sorunları ve Beslenme durumu açısından kıymetlendirilir. Hikaye ve Fizik muayene eşliğinde oluşturulan ön tanıya uygun olarak tetkik edilir.
Hangi Laboratuvar Testleri yapılır? Rutin kan testlerinin yanında olaya özgül olarak vitamin ve mineral ölçümleri yapılır. Yutma bozukluğu düşünülen hastalara yönelik videofloroskopi, USG yahut EMG değerlendirmeleri yapılır. Yemek borusuna yahut sindirim sistemine bağlı olduğu düşünülen olgularda üst endoskopik kıymetlendirme yahut motilite çalışmaları gerekir.
Nasıl Tedavi Edilir? Davranışsal bozukluk olduğu düşünülen çocuklarımız bir taraftan bu istikamette tedavi edilirken bir taraftan da gerekli beslenme dayanakları sağlanarak yaşıtlarını yakalaması hedeflenir. Organik bozukluk tespit edilenler ilgili hastalığa yönelik tedavi edilir.
Hastalığın Seyri Nasıldır? Klinik seyir bulunan organik nedene bağlı olarak değişkendir. Besbelli organik sorunu olmayan çocuklarımızın çoğunluğu psikiyatrik tedavi ve fizyoterapi ile yaşıtlarına uygun beslenmeyi yakalar.