iltasyazilim
FD Üye
çorum oyunları,çorum ırk oyunları,çorum halk türküleri,çorum bölgesel oyunları,çorum yöresi halk oyunları
ÇORUM AHALI OYUNLARI VE FOLKLOR
Kullanılan Sazlar:
Çorum millet oyunlarının esas iki enstrümanı davul ve zurnadır
Oyunlar genelde halay ve türkülüdür Oyunların bir kısmı sözlü, bir kısmı sözsüz, tabiat kısa ve öz (çekirge) ve aşk konulu (dillala, iğdeli gelin) oyunlar içerir Oyunlar genellikle disiplinli, yan ve dizi halinde oynanır Özgürlük oynanan oyunlar da vardır (dillala)
Çorum Halayı:
6 erkek oyuncu tarafından davul, zurna eşliğinde oynanır Oyun 3 bölümdür:
1 Gösteri
Türküsü:
Name de name yazdırdım
Sokuya aman aman
Her gelen geçen okuya aman aman
Eğilin de sunalar eğilin aman aman
Doğrulun da efeler doğrulun aman
Baştaki oyuncunun yerine gelmesi ile müzik değişir,
2ikileme
Türküsü:
Karşıda kürt evleri hele yandım
Yayılır develeri Elmasım hey
Yerleşik inek sağar hele yandım
Terliyor sinesi Elmasım hey
Diley diley o da mı yalan
Ben seni sevdim bu da mı yalan
Karşıda kavun yerler hele yandım
Otursak bizde yesek ne derler Elmasım
Şu şunu sevmiş derler Elmasım hey
Nakarat
3yellendirme
Türküsü :
Sandık üzerinde sandık
Tez sevdik ivedi usandık
Yanıldık meyil verdik
Seni bir adam sandık
İğdeli Gelin
Kız ve erkeklerin beraber oynadığı bir millet oyunudur Bir erkek bir kız olacak şekilde el ele tutuşan gençler bir halka oluşturur
Türküsü:
Kız pınar başında yatmış uyumuş yar
Ela gözlerini uyku bürümüş
Evvel küçücüktü hemen büyümüş yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Türkü bitince davul zurna başlarDavul zurna susar, halka daraltılarak diğer bir kıta söylenir :
Kız pınar başında testi doldurur yar
Testinin kulpuna şahin kondurur
Kız senin bakışın beni öldürür yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Dillala
Dillala oyunu 6 kız 6 erkekle oynanmakta ama, etkin olarak oynayanlar 6 erkek ve bir kızdır Diğer kızlar figüran olarak arkadaki planda ve durağan durmaktadırlar
Çekirge
Yakın geçmişe dek halkın geçim kaynağını genelde tarım teşkil ederdi Ama, çiftçinin en büyük korkusu ürün olgunlaşınca ortaya çıkan çekirge sürüsüdür Ahali tüfek atıp, teneke çalarak, şamata çıkarıp bu afeti uzaklaştırmaya çalışır Çorum halkı bu canlıdan böylece bezmiştir fakat bu oyunu oluşturup türküsünü yazmıştır
Oyun, davul zurna eşliğinde 6 kız, 6 erkekle oynanır Bir kız bir erkek almak üzere, eller omuzlar üstünde bir halka meydana getirilir Oyunun figürleri çekirgenin hareketlerine uygun şekilde düzenlenmiştir
Türküsü:
Çekirgeyi hayladılar yazıya
Ot kalmadı koyun ile kuzuya
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Davulzurna çalıp tekrar susunca oyuncular göre öteki bir kıta söylenmeye başlar:
Çekirgenin ayağında lalini (nalını)
Bende sandım kaymakamın gelini
Eğri butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Çorum'da Oynanan Diğer Millet Oyunları
Benli, Miço, Bediriş, Sarıkız
SEMAH
Semahlar dinsel niteliği ağır basan oyunlardır Törensel yapıya, kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirilen bir oyundur Başlıca olarak, anlatım tarzı eşliğinde (bağlama) sazla oynanır Semahlarda felsefi bir akıl çağrışımı vardır, sanatlı deyişlerle söylenir *
ÇORUM AHALI OYUNLARI VE FOLKLOR
Kullanılan Sazlar:
Çorum millet oyunlarının esas iki enstrümanı davul ve zurnadır
Oyunlar genelde halay ve türkülüdür Oyunların bir kısmı sözlü, bir kısmı sözsüz, tabiat kısa ve öz (çekirge) ve aşk konulu (dillala, iğdeli gelin) oyunlar içerir Oyunlar genellikle disiplinli, yan ve dizi halinde oynanır Özgürlük oynanan oyunlar da vardır (dillala)
Çorum Halayı:
6 erkek oyuncu tarafından davul, zurna eşliğinde oynanır Oyun 3 bölümdür:
1 Gösteri
Türküsü:
Name de name yazdırdım
Sokuya aman aman
Her gelen geçen okuya aman aman
Eğilin de sunalar eğilin aman aman
Doğrulun da efeler doğrulun aman
Baştaki oyuncunun yerine gelmesi ile müzik değişir,
2ikileme
Türküsü:
Karşıda kürt evleri hele yandım
Yayılır develeri Elmasım hey
Yerleşik inek sağar hele yandım
Terliyor sinesi Elmasım hey
Diley diley o da mı yalan
Ben seni sevdim bu da mı yalan
Karşıda kavun yerler hele yandım
Otursak bizde yesek ne derler Elmasım
Şu şunu sevmiş derler Elmasım hey
Nakarat
3yellendirme
Türküsü :
Sandık üzerinde sandık
Tez sevdik ivedi usandık
Yanıldık meyil verdik
Seni bir adam sandık
İğdeli Gelin
Kız ve erkeklerin beraber oynadığı bir millet oyunudur Bir erkek bir kız olacak şekilde el ele tutuşan gençler bir halka oluşturur
Türküsü:
Kız pınar başında yatmış uyumuş yar
Ela gözlerini uyku bürümüş
Evvel küçücüktü hemen büyümüş yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Türkü bitince davul zurna başlarDavul zurna susar, halka daraltılarak diğer bir kıta söylenir :
Kız pınar başında testi doldurur yar
Testinin kulpuna şahin kondurur
Kız senin bakışın beni öldürür yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Dillala
Dillala oyunu 6 kız 6 erkekle oynanmakta ama, etkin olarak oynayanlar 6 erkek ve bir kızdır Diğer kızlar figüran olarak arkadaki planda ve durağan durmaktadırlar
Çekirge
Yakın geçmişe dek halkın geçim kaynağını genelde tarım teşkil ederdi Ama, çiftçinin en büyük korkusu ürün olgunlaşınca ortaya çıkan çekirge sürüsüdür Ahali tüfek atıp, teneke çalarak, şamata çıkarıp bu afeti uzaklaştırmaya çalışır Çorum halkı bu canlıdan böylece bezmiştir fakat bu oyunu oluşturup türküsünü yazmıştır
Oyun, davul zurna eşliğinde 6 kız, 6 erkekle oynanır Bir kız bir erkek almak üzere, eller omuzlar üstünde bir halka meydana getirilir Oyunun figürleri çekirgenin hareketlerine uygun şekilde düzenlenmiştir
Türküsü:
Çekirgeyi hayladılar yazıya
Ot kalmadı koyun ile kuzuya
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Davulzurna çalıp tekrar susunca oyuncular göre öteki bir kıta söylenmeye başlar:
Çekirgenin ayağında lalini (nalını)
Bende sandım kaymakamın gelini
Eğri butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Çorum'da Oynanan Diğer Millet Oyunları
Benli, Miço, Bediriş, Sarıkız
SEMAH
Semahlar dinsel niteliği ağır basan oyunlardır Törensel yapıya, kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirilen bir oyundur Başlıca olarak, anlatım tarzı eşliğinde (bağlama) sazla oynanır Semahlarda felsefi bir akıl çağrışımı vardır, sanatlı deyişlerle söylenir *