iltasyazilim
FD Üye
Çorum millet oyunları
Çorum ilinin bölgesel oyunları
Çorum halk müziği oyunlarının temel iki enstrümanı davul ve zurnadır Oyunlar genelde halay ve türkülüdür Oyunların bir kısmı sözlü, bir kısmı sözsüz, tabiat özlü (çekirge) ve aşk konulu (dillala, iğdeli gelin) oyunlar içerir Oyunlar genellikle disiplinli, ast ve dizi halinde oynanır Serbest oynanan oyunlar da vardır (dillala)
Çorum Halayı: 6 erkek oyuncu kadar davul, zurna eşliğinde oynanır Oyun 3 bölümdür:
Misafir Etme Türküsü:
Name de name yazdırdım
Sokuya aman aman
Her gelen geçen okuya aman aman
Eğilin de sunalar eğilin aman aman
Doğrulun da efeler doğrulun aman
Baştaki oyuncunun yerine gelmesi ile müzik değişir, ikinci kısım olanikilemedenilen bölüme geçilir
Türküsü:
Karşıda kürt evleri hele yandım
Yayılır develeri Elmasım hey
Yerleşik inek sağar hele yandım
Terliyor sinesi Elmasım hey
Diley diley o da mı yalan
Ben seni sevdim bu da mı yalan
Karşıda kavun yerler hele yandım
Otursak bizde yesek ne derler Elmasım
Şu şunu sevmiş derler Elmasım hey
Nakarat
Oyunun son bölümü olan yellendirme kısmına geçilir Müzik değişir Bu bölümde daha seri çalmaya başlar Oyunun hareketleri daha kıvraktır
Türküsü :
Sandık üzerinde sandık
Tez sevdik ivedi usandık
Yanıldık meyil verdik
Seni bir adam sandık
İğdeli Gelin: Kız ve erkeklerin beraber oynadığı bir insanlar oyunudur Bir erkek bir kız olacak şekilde el ele tutuşan gençler bir halka oluşturur
Türküsü:
Kız pınar başında yatmış uyumuş yar
Ela gözlerini uyku bürümüş
Evvel küçücüktü hemen büyümüş yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Türkü bitince davul zurna başlarDavul zurna susar, halka daraltılarak başka bir kıta söylenir :
Kız pınar başında testi doldurur yar
Testinin kulpuna şahin kondurur
Kız senin bakışın beni öldürür yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Dillala: Dillala oyunu 6 kız 6 erkekle oynanmakta ama, faal olarak oynayanlar 6 erkek ve bir kızdır Diğer kızlar figüran olarak arkadaki planda ve uyuşuk durmaktadırlar
Çekirge: Yakın geçmişe değin halkın geçim kaynağını genelde tarım teşkil ederdi Oysa, çiftçinin en büyük korkusu ürün olgunlaşınca ortaya meydana çıkan çekirge sürüsüdür Millet tüfek atıp, teneke çalarak, gürültü çıkarıp bu afeti uzaklaştırmaya çalışır Çorum halkı bu canlıdan öyle bezmiştir ki bu oyunu oluşturup türküsünü yazmıştır
Oyun, davul zurna eşliğinde 6 kız, 6 erkekle oynanır Bir kız bir erkek almak üzere, eller omuzlar üzerinde bir halka meydana getirilir Oyunun figürleri çekirgenin hareketlerine uygun şekilde düzenlenmiştir
Türküsü:
Çekirgeyi hayladılar yazıya
Ot kalmadı koyun ile kuzuya
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Davulzurna çalıp her yerde susunca oyuncular tarafından öteki bir kıta söylenmeye başlar:
Çekirgenin ayağında lalini (nalını)
Bende sandım kaymakamın gelini
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Çorum'da Oynanan Diğer Millet Oyunları : Benli, Miço, Bediriş, Sarıkız *
Çorum ilinin bölgesel oyunları
Çorum halk müziği oyunlarının temel iki enstrümanı davul ve zurnadır Oyunlar genelde halay ve türkülüdür Oyunların bir kısmı sözlü, bir kısmı sözsüz, tabiat özlü (çekirge) ve aşk konulu (dillala, iğdeli gelin) oyunlar içerir Oyunlar genellikle disiplinli, ast ve dizi halinde oynanır Serbest oynanan oyunlar da vardır (dillala)
Çorum Halayı: 6 erkek oyuncu kadar davul, zurna eşliğinde oynanır Oyun 3 bölümdür:
Misafir Etme Türküsü:
Name de name yazdırdım
Sokuya aman aman
Her gelen geçen okuya aman aman
Eğilin de sunalar eğilin aman aman
Doğrulun da efeler doğrulun aman
Baştaki oyuncunun yerine gelmesi ile müzik değişir, ikinci kısım olanikilemedenilen bölüme geçilir
Türküsü:
Karşıda kürt evleri hele yandım
Yayılır develeri Elmasım hey
Yerleşik inek sağar hele yandım
Terliyor sinesi Elmasım hey
Diley diley o da mı yalan
Ben seni sevdim bu da mı yalan
Karşıda kavun yerler hele yandım
Otursak bizde yesek ne derler Elmasım
Şu şunu sevmiş derler Elmasım hey
Nakarat
Oyunun son bölümü olan yellendirme kısmına geçilir Müzik değişir Bu bölümde daha seri çalmaya başlar Oyunun hareketleri daha kıvraktır
Türküsü :
Sandık üzerinde sandık
Tez sevdik ivedi usandık
Yanıldık meyil verdik
Seni bir adam sandık
İğdeli Gelin: Kız ve erkeklerin beraber oynadığı bir insanlar oyunudur Bir erkek bir kız olacak şekilde el ele tutuşan gençler bir halka oluşturur
Türküsü:
Kız pınar başında yatmış uyumuş yar
Ela gözlerini uyku bürümüş
Evvel küçücüktü hemen büyümüş yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Türkü bitince davul zurna başlarDavul zurna susar, halka daraltılarak başka bir kıta söylenir :
Kız pınar başında testi doldurur yar
Testinin kulpuna şahin kondurur
Kız senin bakışın beni öldürür yar
Derdimin dermanı iğdeli gelin
İğdesin aldırmış sevdalı gelin
Dillala: Dillala oyunu 6 kız 6 erkekle oynanmakta ama, faal olarak oynayanlar 6 erkek ve bir kızdır Diğer kızlar figüran olarak arkadaki planda ve uyuşuk durmaktadırlar
Çekirge: Yakın geçmişe değin halkın geçim kaynağını genelde tarım teşkil ederdi Oysa, çiftçinin en büyük korkusu ürün olgunlaşınca ortaya meydana çıkan çekirge sürüsüdür Millet tüfek atıp, teneke çalarak, gürültü çıkarıp bu afeti uzaklaştırmaya çalışır Çorum halkı bu canlıdan öyle bezmiştir ki bu oyunu oluşturup türküsünü yazmıştır
Oyun, davul zurna eşliğinde 6 kız, 6 erkekle oynanır Bir kız bir erkek almak üzere, eller omuzlar üzerinde bir halka meydana getirilir Oyunun figürleri çekirgenin hareketlerine uygun şekilde düzenlenmiştir
Türküsü:
Çekirgeyi hayladılar yazıya
Ot kalmadı koyun ile kuzuya
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Davulzurna çalıp her yerde susunca oyuncular tarafından öteki bir kıta söylenmeye başlar:
Çekirgenin ayağında lalini (nalını)
Bende sandım kaymakamın gelini
Çarpık butlu sivri butlu çekirge
Malımın ortağı mısın çekirge?
Canımın ortağı mısın çekirge?
Çorum'da Oynanan Diğer Millet Oyunları : Benli, Miço, Bediriş, Sarıkız *