Cuma Gununun Onemi nedir
Rasulullah (sav) Cuma gununu mu'minlerin bayramıolarak tasnif buyurur Bayram, bir kısım imtiyazları ve hususiyetleri sebebiyle bir gunun diğer gunlerde olmayan, o gune has bazı umumi merasimlerle kutlamasıdır Her bayramda bir kutlama ve merasim ve bunun da bir sebebi vardır O halde, Cuma gununu kutlamaya sevk eden hususiyetleri nelerdir? Şeriat kitapları, bu gunun hususiyetleri uzerine otuzdan fazla keramet ve fazilet zikrederler Bazılarını şolece kaydediyoruz:
* Bayram gunudur, Munferit oruc tutulmaz
* O gunun sabahında Secde ve insan surelerini, gunduzde Cuma ve Munafıkun sureleri okunur
* Cuma gunu gusledilir, koku surulur, misvak kullanılır, en guzel elbiseler giyilir
* Mescidler buhurlanır
* Mescide erken gidilir
* Hatip hutbeye cıkıncaya kadar ibadetle meşgul olunur
* Sessiz durulur, hutbe dinlenir
* Kehf suresi okunur
Rasulullah (sav) şoyle buyurmuştur:
Kim herhangi bir ozru olmadan uc cuma namazını kılmazsa, Allah onun kalbini muhurler Hadisin diğer rivayetinde:
Bu kimse, İslamı arkasına atmıştır2 buyrulmuştur
Bir adam, İbnu Abbasa gelerek, cuma ve cemaate hic katılmadan vefat eden kimsenin durumundan sordu
İbn Abbas ona: O, cehennemdedir diye cevap verdi Adam, bu soruyu bir ay boyunca ceşitli defalar tekrar edip soruyordu Her defasında İbnu Abbas, ona aynı cevabı vererek: O, cehennemdedir diyordu
Cuma namazı, iki veya uc fersahlık mesafeden gelinerek eda edilir Koyde yaşayıp da, sabah erken evinden cıkarak Cuma namazına yetişen ve akşam da evine donebilen kimselerin, şehre gelip cuma namazını kılmaları mustehaptır
Cuma namazı beş kişiden duşer Bunlar: Cocuk, kole, kadın, yolcu ve hastalardır3 Bunlardan kim, cuma namazını kılarsa, bu onun icin kafi olup, o vaktin farzını eda etmiş olur
Hadiste şoyle buyrulmuştur: Ehli kitap olan Yahudi ve Hristiyanlara cuma gunu verilmiştir Fakat onlar, ihtilaf ederek onu bıraktılar Allah rahmetiyle bizi, bu konuda hidayete erdirdi ve o gunu bu ummete verdi Onu, muminler icin bir bayram yaptı Bugune ilk sahip cıkan muslumanlardır Ehli kitap ise, bu konuda onlara tabidirler4
Enes b Malikin rivayet ettiği hadiste, Hz Peygamber (sav), şoyle buyurmuştur: Bana Cebrail (as) geldi Avucunda beyaz bir ayna vardı Bana:
Bu, cuma namazıdır, Rabbin onu, sana ve senden sonra ummetine bayram olsun diye, farz kılmıştır, dedi Ben:
Bu gunde bizim icin ne vardır? diye sordum Şoyle dedi
O gunde, pek hayırlı bir vakit vardır Kim o zaman icerisinde, kendisi icin nasip edilen bir hayrı isterse, Allah onu kendisine verir Ama istediği şey, kendisi icin takdir edilmemişse, Allah, ondan daha buyuk bir nimeti kendisi icin ahirete saklar Kul kendisi icin takdir edilmiş olan bir kotulukten Allaha sığınırsa, Allah onu, ondan daha buyuğunden muhafaza buyurur Cuma gunu, meleklerin yanında gunlerin en kıymetlisidir Biz onu, ahirette yevmulmezidikramı cok olan gun diye anarız
Rasulullah (sav) buyurur ki: Cebraile: O gune nicin yevmulmezid denir? diye sordum Şoyle dedi: Cunku Aziz ve Celil olan Rabbin, cennette beyaz misk ile donatılmış bir vadi hazırlamıştır Cuma gunu olduğunda, İlliyyinden Kursu makamına iner Hadisin sonu şoyle bitmektedir:
Yuce Allah, Cuma gunu muminler icin tecelli buyurur, onlar Allahın cemaline nazar ederler5
2 Muslim, Cuma, 855; Mesacid, 42; Ebu Davud, Salat, 210, 211;
Tirmizi, Salat, 359; Nesai, Cuma, 2
3 Bkz: Ebu Davud, Salat, 215
4 Buhari, Cuma, 1; Muslim, Cuma, 856
5 Tabarani, elEvsat, No: 2105 (Hadis biraz daha uzuncadır);
Ebu Yala, Musned, No: 4228; Şafii, Musned, No 374; İbnu Ebi Şeybe,
Musannef, II, 58; Heysemi, Mecmauz Zevaid, II, 164
Rasulullah (sav) Cuma gununu mu'minlerin bayramıolarak tasnif buyurur Bayram, bir kısım imtiyazları ve hususiyetleri sebebiyle bir gunun diğer gunlerde olmayan, o gune has bazı umumi merasimlerle kutlamasıdır Her bayramda bir kutlama ve merasim ve bunun da bir sebebi vardır O halde, Cuma gununu kutlamaya sevk eden hususiyetleri nelerdir? Şeriat kitapları, bu gunun hususiyetleri uzerine otuzdan fazla keramet ve fazilet zikrederler Bazılarını şolece kaydediyoruz:
* Bayram gunudur, Munferit oruc tutulmaz
* O gunun sabahında Secde ve insan surelerini, gunduzde Cuma ve Munafıkun sureleri okunur
* Cuma gunu gusledilir, koku surulur, misvak kullanılır, en guzel elbiseler giyilir
* Mescidler buhurlanır
* Mescide erken gidilir
* Hatip hutbeye cıkıncaya kadar ibadetle meşgul olunur
* Sessiz durulur, hutbe dinlenir
* Kehf suresi okunur
Rasulullah (sav) şoyle buyurmuştur:
Kim herhangi bir ozru olmadan uc cuma namazını kılmazsa, Allah onun kalbini muhurler Hadisin diğer rivayetinde:
Bu kimse, İslamı arkasına atmıştır2 buyrulmuştur
Bir adam, İbnu Abbasa gelerek, cuma ve cemaate hic katılmadan vefat eden kimsenin durumundan sordu
İbn Abbas ona: O, cehennemdedir diye cevap verdi Adam, bu soruyu bir ay boyunca ceşitli defalar tekrar edip soruyordu Her defasında İbnu Abbas, ona aynı cevabı vererek: O, cehennemdedir diyordu
Cuma namazı, iki veya uc fersahlık mesafeden gelinerek eda edilir Koyde yaşayıp da, sabah erken evinden cıkarak Cuma namazına yetişen ve akşam da evine donebilen kimselerin, şehre gelip cuma namazını kılmaları mustehaptır
Cuma namazı beş kişiden duşer Bunlar: Cocuk, kole, kadın, yolcu ve hastalardır3 Bunlardan kim, cuma namazını kılarsa, bu onun icin kafi olup, o vaktin farzını eda etmiş olur
Hadiste şoyle buyrulmuştur: Ehli kitap olan Yahudi ve Hristiyanlara cuma gunu verilmiştir Fakat onlar, ihtilaf ederek onu bıraktılar Allah rahmetiyle bizi, bu konuda hidayete erdirdi ve o gunu bu ummete verdi Onu, muminler icin bir bayram yaptı Bugune ilk sahip cıkan muslumanlardır Ehli kitap ise, bu konuda onlara tabidirler4
Enes b Malikin rivayet ettiği hadiste, Hz Peygamber (sav), şoyle buyurmuştur: Bana Cebrail (as) geldi Avucunda beyaz bir ayna vardı Bana:
Bu, cuma namazıdır, Rabbin onu, sana ve senden sonra ummetine bayram olsun diye, farz kılmıştır, dedi Ben:
Bu gunde bizim icin ne vardır? diye sordum Şoyle dedi
O gunde, pek hayırlı bir vakit vardır Kim o zaman icerisinde, kendisi icin nasip edilen bir hayrı isterse, Allah onu kendisine verir Ama istediği şey, kendisi icin takdir edilmemişse, Allah, ondan daha buyuk bir nimeti kendisi icin ahirete saklar Kul kendisi icin takdir edilmiş olan bir kotulukten Allaha sığınırsa, Allah onu, ondan daha buyuğunden muhafaza buyurur Cuma gunu, meleklerin yanında gunlerin en kıymetlisidir Biz onu, ahirette yevmulmezidikramı cok olan gun diye anarız
Rasulullah (sav) buyurur ki: Cebraile: O gune nicin yevmulmezid denir? diye sordum Şoyle dedi: Cunku Aziz ve Celil olan Rabbin, cennette beyaz misk ile donatılmış bir vadi hazırlamıştır Cuma gunu olduğunda, İlliyyinden Kursu makamına iner Hadisin sonu şoyle bitmektedir:
Yuce Allah, Cuma gunu muminler icin tecelli buyurur, onlar Allahın cemaline nazar ederler5
2 Muslim, Cuma, 855; Mesacid, 42; Ebu Davud, Salat, 210, 211;
Tirmizi, Salat, 359; Nesai, Cuma, 2
3 Bkz: Ebu Davud, Salat, 215
4 Buhari, Cuma, 1; Muslim, Cuma, 856
5 Tabarani, elEvsat, No: 2105 (Hadis biraz daha uzuncadır);
Ebu Yala, Musned, No: 4228; Şafii, Musned, No 374; İbnu Ebi Şeybe,
Musannef, II, 58; Heysemi, Mecmauz Zevaid, II, 164