D vitamini,vitaminden ziyade bir hormondur.Deri güneşe ve bazı yapay ışıklara maruz kalırsa,ultraviyole ışınları cildimize etki ederek provitamin D3 ün D vitaminine dönüşümünü sağlar.Hormon olarak görev yapan aktif D vitamini (1,25-dihidroksikolekalsiferol) karaciğer ve böbrekte birtakım metabolik olaylar sonucu vücutta yapılır.Karaciğerde az miktarda depolanır,fazlası yağ ve kas dokusunda depolanır. Kan değeri 20ng/ml veya altında ise düşük,21-29 ng/ml arasında ise yetersizlik,30ng/ml ise normal,150ng/ml ise D Vitamini zehirlenmesinden bahsedilir.Çağımızda D vitamini eksikliği salgın düzeyindedir.Dünyada ve ülkemizde yapılan bir çok çalışmada ciddi oranda D vitamini düşüklüğü ve azlığı ölçülmüştür. D vitamini kan ile bağırsak,kemik ve böbreklere taşınır bu dokulara etkileri ile kalsiyum ve fosfat dengesini düzenler.D vitamini vücutta etkisini VDR reseptörleri üzerinde göstermektedir. VDR reseptörleri klasik hedefler dışında (bağırsak,böbrek ve kemik) hematopoetik ve immun sistem ile ilgili dokular,iskelet kası,kalp kası,düz kas,beyin,karaciğer,meme, endotel, deri , hipofiz,pankreas, paratiroid, böbreküstü bezi, tiroid, over ve testislerde de vardır.D vitaminin bu sistemlere olan etkileri nedeniyle ,D vitamini analogları kemik erimesi hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır,bazı kanserlerin tedavisinde denenmektedirler.
D vitamini eksikliği yaygın kas ve kemik ağrıları,eklem ağrıları,uyku bozukluğu,baş ağrısı,saç dökülmesi,halsizlik,yorgunluk gibi şikayetlere neden olur.
Güneş ışını başlıca doğal D vitamini kaynağıdır.Bu kaynaktan yararlanmak için el-kol ve yüzün haftada 2-3 kez ortalama 5-15 dakika güneşlenmesi yeterlidir Yaşlanma,güneş kremleri, yüksek rakım,güneşe maruz kalınan saat ve güneşe maruz kalan vücut yüzeyi gibi faktörler kan D vitamini düzeyini değiştirir.Güneş ışığına yeterli ölçüde maruz kalınıyorsa ek D vitamini ihtiyacı olmaz.Güneşten yaralanma yetersiz olduğunda D vitamini takviyesi gerekir(D vitamini eksikliğinin en önemli nedeni y güneş ışığına yetersiz maruziyettir).Günlük 400-600IU D vitamini alınması yeterlidir.