Karantinaya bankalara olan 709 milyar lira fiyatında kredi ve kredi kartı borcu ile giren ailelerin yükü salgınla birlikte daha da büyüyor. Bir yandan artan işsizlik başka yandan hayat pahalılığı ailelerin belini bükerken, Türkiye'de tam manasıyla bir kredi patlaması yaşanıyor.
Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu'na nazaran, Mart 2019'da 590.7 milyar lira olan borç ölçüsü 12 ayda yüzde 20.2 artışla 709.7 milyar liraya tırmandı. Borçlu kişi sayısı ise kelam konusu bir yılda 1.2 milyon arttı.
Türkiye'de 32.2 milyon vatandaşın borçlarının yüzde 90.9'u bankalara, kalanı ise finansman şirketleri, Toplu Konut Yönetimi (TOKİ) ve varlık idare şirketleri ortasında dağılmış durumda. Kişi başı ortalama borç ise 22 bin lirayı geçiyor.
78 MİLYAR MUHTAÇLIKTAN
İktisat idaresi salgın krizini vatandaşları bankalara kolay borçlandırarak aşmaya dönük bir siyaset izliyor. Bu amaca uygun olarak da başta kamu bankaları olmak üzere özel bankalara da kredi ve kredi kartı faiz oranlarında indirim yapmaya yönelik baskıları artırıyor.
Son olarak kamu bankaları düşük faizli konut, taşıt, gereksinim ve turizm paketleri açıkladı. İzlenen bu siyaset hane halkı borçlarının önümüzdeki haftalarda da süratli bir formda büyümeye devam edeceğini gösteriyor.
EN ÇOK BORÇ BANKALARA
Finansal İstikrar Raporu'na nazaran, hane halkı bankalara 644.6 milyar lira, finansman şirketlerine ise 10.5 milyar lira borçlu. TOKİ ise ailelerden 24.7 milyar lira alacaklı. Ailelerin 307.5 milyar lira ile en çok gereksinim kredisi borçları var.
Bir yılda yüzde 34.3 oranında artan muhtaçlık kredisi borcu toplam borcun yüzde 43'ünü oluşturuyor. Akabinde 236 milyar liradan fazla olan konut kredisi borçları geliyor. Ailelerin konut kredisi borcu bir yılda yüzde 12.8 oranında artış göstermiş. Kredi kartları borçları 121.2 milyar liraya ulaşıyor.
Varlık şirketleri 29.9 milyarlık batığın peşinde
Bankalar tahsili gecikmiş alacak portföylerini aktiften silerek yahut varlık idare şirketlerine satış yoluyla yönetmeye devam ediyor. Bankalar, kredi kartı, ferdi dayanak kredisi, kredili mevduat, ticari kredi alacağı, çek hesabı, sigorta alacağı ve masraf hesabı tipindeki tahsili gecikmiş alacaklarını yurt içindeki varlık idare şirketlerine muhakkak bir bedel karşılığında devrediyor.
Bu varlık şirketleri daha sonra kelam konusu alacakları vatandaşlardan tahsil etmeye çalışıyor. Kredi borcu olan kişi banka ile değil o şirket ile muhatap oluyor. Varlık idare şirketlerine satılan borçlar, mart ayında geçen yıla nazaran yüzde 17.6 artışla 29.9 milyar liraya ulaştı.
Mehtap Özcan Ertürk/Sözcü
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.