Dahiliye Hastalıkları

Dahiliye Hastalıkları

ADDİSON HASTALIĞI:BOBREKUSTU BEZİ YETERSİZLİĞİ


TEMEL BİLGİLER

TANIMLAMA

Bobrekustu bezinin primer hastalığına bağlı yetersiz calışması surumudurBobrek ustu bezinin tamamının veya bir kısmının hasarı nedeniyle oluşur % 80 vakada bağışıklık sisteminde bozukluk ana sebeptir Tuberkuloz ikinci sıradadır AİDS, son yıllarda artan nedenlerdendir
• Surrenal krizi Bobrek ustu bezini yetmezliğinin ani ve şiddetle gelişmesi sonucu oluşan ciddi bir taplodur
• Genetik: Genetik geciş ispatlanmıştır
• Yaş: Her yaşta gorulebilir
• Cinsiyet: Kadınlarda daha fazladır

BELİRTİ VE BULGULAR
• Kuvvetsizlik
• Yorgunluk
• Kilo kaybı
• Tansiyon duşmesi
• Deride koyulaşma
• Zayıflama
• Kusma
• İshal
• Soğuğa toleransın azalması

NEDENLERİ
•Bağışıklık sisteminde bozumaya bağlı bobrek ustu yetmezliği
•Sebebi bilinmeyen bobrek ustu bezi yetersiz buyumesi
• Mantar hastalığı (histoplazmoz blastomikozis)
• Sarkoidoz hastalığıının bobrek ustu bezine sirayet etmesi
• Bobrek ustu bezi icine kanama
• Hemokromatozis hastalığı
• Ameliyatla her iki bobrek ustu bezinin alınması
• Bobrek ustu bezi tumorleri
• Bazı hastalıklara(Tuberkuloz Sarkoidoz vs) bağlı bobrek ustu bezinine protein tabiatında madde birikmesi (Amiloidoz)
•AİDS

RİSK FAKTORLERİ
• Bağısıklık sisteminde bozukluğa bağlı Bobrek ustu yetmezliğinde aile hikayesi vardır
• Uzun sure steroid kullanımı, ciddi infeksiyon, travma veya cerrahi işlemler sonrası

TANI

LABORATUAR
• Duşuk serum sodyumu (130 mEq L'den az)
• Yuksek serum potasyumu (5 mEql'den fazla)
• BUN yukselir
• Kortizol duşer, renin yukselir
• ACTH seviyesi yukselir
• Orta derecede notropeni

OZEL TESTLER
• Cosyntropin adlı madde 0,25 mg damardan injekte edilirEnjeksiyondan once ve sonra kortizol seviyesi olculur Addison hastalığında duşuk veya normal bulunur

GORUNTULEME
• Batın bilgisayarlı tomografisimde bobrek ustu bezlerinde anormal buyukluk veya kucukluk
• Batın grafisinde bobrek ustu bezinin olduğu bolgede kireclenme odakları
• Goğus grafisi: kalp konturlarının kuculmesi


TEDAVİ
• Ayaktan tedavi hafi veya orta vakalrda yapılır
• Adrenal krizde hastaneye yatırmak şarttır

GENEL ONLEMLER
Adrenal yetmezliği, glukokortikoid ve mineralokortikoid ile tedavi edilir

AKTİVİTE
Tolore edebildiği kadar

DİYET
Sodyumve Potasyum dengesi sağlayacak diyet onerilir

TERCİH EDİLEN İLACLAR

• Hidrokortizon Fludrokortizon Prednisone gibi kortizon preparatları kullanılır
• Karaciğer hastalığı olanlarda doz azaltılır
• Kullanılan doz yavaş yavaş azaltılır

ONLEM KACINMA
• Addison hastalığının onlemi bilinmemektedir

BEKLENEN GELİŞME VE PROGNOZ
• Uygun tedavide sonuclar iyidir
• Aktuf tuberkuloz ve mantar infeksiyonlarında ilac tedavisi gerekir



KAYNAKLAR
Felig, P, Baxter, JD, Broadus, AE, et al, (eds): Endocrinology and metabolism 2 nd Ed New York, McGrawHİII, I987
• Hershman, JM: Endocrine Pathophysiology: A Patient Oriented Approach, 3 rd Ed Philadelphia, Lea Febiger, I988
Yazarı Dr E Lightner