Dalgalar ve Akıntılar

Dalgalar konu anlatımı
dalgalar ve akıntıların oluşturduğu şekiller


Rüzgarların etkisiyle deniz ve göl yüzeylerinde meydana gelen salınımlardır Dalga boyu rüzgarın hızı arttıkça artar
Dalgalar sığ kıyılarda (kıta sahanlığının geniş olduğu) biriktirme, derin kıyılarda ise yıpratma yapar
Dalgalar keza denizlerde meydana gelen volkanizma ve depremlerin etkisiyle de oluşur Bu dalgalara Tsunami dalgası denir

DALGA AŞINIM ŞEKİLLERİ
FALEZ (YALIYAR)

Dağların kıyıdan dikey bir şekilde yükseldiği alanlarda dalgaların yamacın altını oyması ve üst kısmın çökmesiyle oluşan yer şeklidir Kıyıdaki diklik kara içlerine dürüst geriler
Yurdumuzda Doğu ve Batı Karadeniz kıyılarında , Akdeniz kıyılarında (Teke yarımadasıTaşeli Platosu ) ve Marmara Bölgesinde,Tekirdağİstanbul aralarında görülür

DALGA BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
KUMSAL (PLAJ)
Dalgaların aşındırarak taşıdığı malzemeleri sığ kıyılarda biriktirmesiyle oluşan kum depolarıdır Yurdumuzda maksimum Ege kıyılarında görülür

KIYI OKU

Dalgaların taşıdığı malzemeleri deniz içinde veya kıyıya paralel bir şekilde biriktirmesiyle oluşan yer şeklidir

KIYI KORDONU (SETTİ)
Kıyı oklarının koy ve körfezin ağız kısmını kapatacak değin büyümesiyle oluşan yer şekilleridir
Kıyı settinin ardından oluşan göle kıyı set gölü ya da lagün gölü denirÖrnek: Büyük ve Ufak Çekmece gölleri

TOMBOLO (SAPLI ADA)

Kıyı yakınında yer alan ada ile kara arasında dalgaların getirdiği malzemeleri biriktirmesi sonucu ada karaya bağlanır Bu şekilde oluşmuş yer şekillerine Tombolo denirÖr: Kapıdağ Yarımadası ve Sinop –İnceburundur *