Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Dalış Malzemeleri Hakkında
ZIPKINLAR
Zıpkın Seçimi Hakkında
Yeni başlayan arkadaşlarımızda en sıklıkla gelen sorulardan biri zıpkın seçimini gerçekleştirmek konusundadır Zıpkın seçimi bu değin marka ve bu dek zirve (cm) varken çoğumuz için zor bir olay haline gelmiştir
Ilk Olarak yeni alacağımız zıpkını seçerken yapacağımız av tercihine tarafından davranmalıyız Bu işe yeni başladıysak başlıca kısa zıpkınlarla suda hareket ve nişan kabiliyetimizi arttırmalıyız Bu meslek için 6075 cm zıpkınlar daha uygundur Avcılığımız ve suda hareket kabiliyetimiz arttıkça zıpkın boyunu 90100 cm e hariç tutmak avlarımızda bize daha uzun menzil imkanı sunacaktır
Av tercihimiz eğer taş altı ise 6075 cm boyundaki zıpkınlar tercihimiz olup kaya aşağıda hareket ve kaya altına sokup sonuç konusunda bize daha kolay hareket sunarlar Aynı merada tek zıpkınla hem açıktaki balığı hem de kaya balığına av yapma amacında isek 90 cm lik bir zıpkın bize daha basit menzil ve kaya altı imkanı sunabilir
Zamanla büyüyen dip süreniz ve indiğiniz derinliklerin artması, agaşon avında uzak menzildeki vurulması daha kuvvet avlar için 100 cm ve üzeri zıpkınları seçmekteyiz Zıpkın uzunluğu arttıkça hareket kabiliyeti azalmakta ve lastik zıpkın gövdesine basınç yapmaktadır Bu sorunları da ahşap ve carbon gövdeli zıpkınlarla aşmaya çalışmaktayız
Bir öteki konuda zıpkınların kafasının açık veya kapalımı seçileceği Bu kişinin kendi av tecrübesine daha fazla alt olup açık kafalı zıpkınların nişan alma ve görüş sağlama özelliklerinin daha fazla olduğu, kapalı kafa zıpkınların ise görünüm açısının daha kıt ve zıpkını kurma konusunda daha huzur sağladığı gerçeğidir
Zıpkın seçiminde en manâlı husus zıpkının boyu ve elinize ne kadar iyi oturduğudur Zıpkın almadan önce varsa tüm arkadaş ve dostlarınızın zıpkınını denemenizi nasihat ederim Bu size tercih için bir anahtar sözcük verir
Zıpkını Kurmak
Bilhassa yeni başlayan arkadaşlarımızın çok zorlandığı bir konuda zıpkın kurmaktır Zıpkın kurarken harcadığımız eforun en aza inmesi yorulma, üşüme gibi faktörlerinde azalmasını sağlarLastik kurarken en manâlı şeylerden biri süratli lakin özenli hareket etmektir
Birincil başlarda kullandığımız 6075 cm zıpkınlardan daha sonra 100 cm ve üzeri zıpkınlarda kol boyumuz benzer anda lastiğin sağ ve sol kısımlarını yakalamaya yetmez Bunun için altında resimlerle anlatacağım tekniği kullanırız
Lastik kurmaya geçmeden önce lastik kurarken elen kullanmamızın çok önemli olduğunu bir daha hatırlayalım Lastik kurarken oluşacak terslikler veya lastik patlaması dediğimiz kopmalarda elimizi nahoş olaylardan korur ve günümüzün hatta uzun zaman duyacağımız acıların olmasını önler
Dikkat edilecek bir diğer konuda kullandığımız lastiğin dalışa elverişli olup olmadığının kontrolüdür Üzerinde hasar olmuş veya çatlamaya başlamış lastik hem ömrü kısa hem de atışlarımızın yumuşak ve menzilsiz olmasına niçin olacaktır
PALETLER
Paletler hakkında
Sualtında kütlesel itiş için gerekli olan gücü sağlayan, değişik şekil ve modellerde farklı materyallerden üretim edilen ekipmana palet dendiğini hepimiz biliyoruz
Paletler hidrodinami kurallarını kullanarak ve hareketi insan gücü ile sağlanan görünüşte kolay ama sahiden epeyce komplike ekipmanlardır
Paletlerin üzerindeki her bir kıvrım, kanal, oluk öbür hidrodinamik devinimleri ayrı amaçlara göstermek için tasarlanmıştır
Sualtında palet sallamak karada koşarak meren çıkmaya eşittir Bu da dalışın kondisyon gerektirdiği ve palet seçiminin de uygun yapılmadığı takdirde alınabilecek keyfin, acıya hatta kahra dönüşebileceğini gösterir
FARKLI ŞEKİLLERDEKİ PALALAR VE HİDRODİNAMİ:
Nefesli dalışlarda kullanılan paletlerde oluk veya kanal olmamasının başlıca nedeni kuvvetli itiş yerine sürate ihtiyacımız oluşudur Mümkün olduğunca düz bir yüzey; suyun pala üzerinden fazla pozitif kuvvet harcamadan doğrusal bir şekilde ilerlemesine ve buna ast olarak dalıcının seri bir şekilde hareket etmesine ihtimal sağlar
Palanın üzerinde kanalların olması suyun, yüzey üstünde daha çok tutunmasını ve ileri gitmek için gerekli hareketi başlatırken daha fazla baskı harcanmasına sebebiyet verir Her bir palet çırpışı yeni bir adım sayıldığına göre bu da yorucu ve kuvvet isteyen bir aktivite anlamına gelir
Oluk olması ise daha kuytu palet sallamak ama çabukluk yerine tartma taşımak için zorunlu olan zinde itişin oluşmasını sağlar
Bunun azıcık şaşırtıcı olduğunu varsayarak konuyu birazcık daha açmakta fayda var
Kiloca ağır bir kütleyi bir yerden diğer bir yere götürürken ihtiyacımız olan şey zinde itiştir Oluklu paletlerde boşluklardan geçen su palanın arkasından bir hortum yaratarak ekstra bir itiş gücü vermektedir; fakat bu itki, hidrodinamik çalkantıyı arttırdığı için sürati kesmekte ve yavaş fakat torku fazla bir eğilim ortaya çıkarmaktadır Bunu daha da basite indirgersek torkun harcandığı yer taşıdığımız ekstra yüke gitmektedir Yani oluklu paletler ile özgür dalsak da elimizde 100 kg lık bir önem taşısak da bizi aynı süratte götürür
Düz yüzeyli paletler ise, başımız ya da elimizle başlattığımız suyu yarma hareketini mümkün olduğunca doğal hareketi kesmeden devam etmemizi sağladıkları için hızlı bir yüzüş imkanı verirler
Bu yarma hareketini de paletlerin başlattığı veveya devam ettirdiği düşünülürse hidrodinami kurallarını biraz da olsa bilmenin; dalışın daha performanslı ışık halkası gelmesinde ve bununla doğru orantılı olarak da alacağımızın keyfin artmasında büyük payı vardır
Konumuz nefesli dalış olduğuna kadar yukarıdaki kısa bilgiler ışığında; belli başlı bizi ilgilendirenin düz yüzeyli palaya sahip paletler olduğunu söyleyebiliriz
Düz yüzeyli palalarda farklı malzemelerin kullanım sebeplerine gelmeden önce arkası açık mı kapalı mı, yani çorapla ( tabansız patik) mı, patikle (tabanlı patik) mi giyme konusunu birazcık açalım
ARKASI AÇIK VE KAPALI PALETLER:
10 m ve daha derin sulara dalan avcılar süratli iniş ve çıkışı, dip süresini arttırmak isteğiyle önemsedikleri için hidrodinamiyi bozmayan yani suyu yararken direnç yaratmayan çıkıntıların olmamasına özen gösterirler
Arkası açık paleti patikle giyeceğimiz için patiğin, pabuç kısmının ve tokaların suya direnç gösteren kısımları hidrodinamimizi bozacaktır Palet çırpışımızdaki dayanıklılık fazla önemsenmeyecek bir tedarik olmasına rağmen geri çekişte açık alanın tuttuğu su miktarı keza palet çırpmadaki keza de suyu yarmada karşılaşılan direnci arttıracaktır
Buna ilave olarak, paletlerin pabuç kısmının ve ayağımızın arasındaki her bir kalınlık gücü aktarmada olumsuz bir etkiye sahip olduğu için hiçbir arkası açık palet kapalı paletler kadar randımanlı olamaz (yalnızca nefesli dalış için) Fakat sığ sularda karadan girilerek yapılan dalışlarda; sert tabanlı bir patiğin karada hareket serbestisi getirmesi ve uzun mesafeli yürüyüşlerin rahatlıkla yapılabilmesi gibi avantajları da göz ardı edilmemelidir
PALA MALZEMELERİ:
Standart olarak böylece fazla marka; termoplastik ve türevi materyalden palalar üretim etmektedir
Termoplastik materyalden üretim edilmiş palalı paletler; keza daha ucuz teknolojiyle işlenebilmesi keza de hammadde olarak daha ucuz olması sebebiyle pazarda kolaylıkla ve alternatifleriyle bulunabilirler Termoplastik palalı paletler ayrı dalış türlerine tarafından (kıyı, tekne , sığ su, derin su dalışı vs) öbür kalınlıklarda, bambaşka boylarda olabilir Avantajı, ucuz olması ve ilk olarak amaçlar belirlenene kadar belki de daha uzun sürelerde kullanılmaya olasılık vermesidir
Karbon materyalden imal edilmiş palaya sahip paletler, hammaddenin özelliği ve ayrı dokuma şekillerine göre en iyi performansı veren türdür Fakat bu performansının yanında bir takım modellerde rahatsız edici seviyelere varan ses çıkarma özelliği de bu tiplerin eksi hanesinde durmaktadır Karbon materyalin kırılgan olmasının getireceği en büyük dezavantaj ise kıyıdan girişlerde bu paletleri kullanmanın neredeyse imkansız oluşudur Zaten sadece kıyı avı yapıyor ve 15 metreden daha derine inmiyorsanız, derinlikperformans doğru orantısına tarafından karbon bir palete ihtiyacınız değil demektir Fakat açıktan tekne ya da bot yardımı ile 20 metre ve daha derinlere iniyorsanız karbon palalı paletler birincil tercihiniz olmalıdır
Bambaşka materyalleri birbirine karıştırarak yapılan Kompozit palalı paletler performans olarak % 20 ile % 40 gibi daha düşük bir performansla karbon modellerin takipçisidir Fiyat olarak ise Termoplastik palalı paletlerden % 2030 gibi fiyat farkı da bu modelleri cazip ayla getirmektedir Ama aynı karbon paletlerde olduğu gibi ses tümdengelim özelliği bu paletin en büyük dezavantajıdır Fakat karbondan daha dirayetli oluşu hem kıyıdan girerek yapılan dalışlarda kullanılmasını, performans olarak karbona yakın oluşu da derin sulara yapılan dalışlar için seçim edilebilir olmasını sağlar *
ZIPKINLAR
Zıpkın Seçimi Hakkında
Yeni başlayan arkadaşlarımızda en sıklıkla gelen sorulardan biri zıpkın seçimini gerçekleştirmek konusundadır Zıpkın seçimi bu değin marka ve bu dek zirve (cm) varken çoğumuz için zor bir olay haline gelmiştir
Ilk Olarak yeni alacağımız zıpkını seçerken yapacağımız av tercihine tarafından davranmalıyız Bu işe yeni başladıysak başlıca kısa zıpkınlarla suda hareket ve nişan kabiliyetimizi arttırmalıyız Bu meslek için 6075 cm zıpkınlar daha uygundur Avcılığımız ve suda hareket kabiliyetimiz arttıkça zıpkın boyunu 90100 cm e hariç tutmak avlarımızda bize daha uzun menzil imkanı sunacaktır
Av tercihimiz eğer taş altı ise 6075 cm boyundaki zıpkınlar tercihimiz olup kaya aşağıda hareket ve kaya altına sokup sonuç konusunda bize daha kolay hareket sunarlar Aynı merada tek zıpkınla hem açıktaki balığı hem de kaya balığına av yapma amacında isek 90 cm lik bir zıpkın bize daha basit menzil ve kaya altı imkanı sunabilir
Zamanla büyüyen dip süreniz ve indiğiniz derinliklerin artması, agaşon avında uzak menzildeki vurulması daha kuvvet avlar için 100 cm ve üzeri zıpkınları seçmekteyiz Zıpkın uzunluğu arttıkça hareket kabiliyeti azalmakta ve lastik zıpkın gövdesine basınç yapmaktadır Bu sorunları da ahşap ve carbon gövdeli zıpkınlarla aşmaya çalışmaktayız
Bir öteki konuda zıpkınların kafasının açık veya kapalımı seçileceği Bu kişinin kendi av tecrübesine daha fazla alt olup açık kafalı zıpkınların nişan alma ve görüş sağlama özelliklerinin daha fazla olduğu, kapalı kafa zıpkınların ise görünüm açısının daha kıt ve zıpkını kurma konusunda daha huzur sağladığı gerçeğidir
Zıpkın seçiminde en manâlı husus zıpkının boyu ve elinize ne kadar iyi oturduğudur Zıpkın almadan önce varsa tüm arkadaş ve dostlarınızın zıpkınını denemenizi nasihat ederim Bu size tercih için bir anahtar sözcük verir
Zıpkını Kurmak
Bilhassa yeni başlayan arkadaşlarımızın çok zorlandığı bir konuda zıpkın kurmaktır Zıpkın kurarken harcadığımız eforun en aza inmesi yorulma, üşüme gibi faktörlerinde azalmasını sağlarLastik kurarken en manâlı şeylerden biri süratli lakin özenli hareket etmektir
Birincil başlarda kullandığımız 6075 cm zıpkınlardan daha sonra 100 cm ve üzeri zıpkınlarda kol boyumuz benzer anda lastiğin sağ ve sol kısımlarını yakalamaya yetmez Bunun için altında resimlerle anlatacağım tekniği kullanırız
Lastik kurmaya geçmeden önce lastik kurarken elen kullanmamızın çok önemli olduğunu bir daha hatırlayalım Lastik kurarken oluşacak terslikler veya lastik patlaması dediğimiz kopmalarda elimizi nahoş olaylardan korur ve günümüzün hatta uzun zaman duyacağımız acıların olmasını önler
Dikkat edilecek bir diğer konuda kullandığımız lastiğin dalışa elverişli olup olmadığının kontrolüdür Üzerinde hasar olmuş veya çatlamaya başlamış lastik hem ömrü kısa hem de atışlarımızın yumuşak ve menzilsiz olmasına niçin olacaktır
PALETLER
Paletler hakkında
Sualtında kütlesel itiş için gerekli olan gücü sağlayan, değişik şekil ve modellerde farklı materyallerden üretim edilen ekipmana palet dendiğini hepimiz biliyoruz
Paletler hidrodinami kurallarını kullanarak ve hareketi insan gücü ile sağlanan görünüşte kolay ama sahiden epeyce komplike ekipmanlardır
Paletlerin üzerindeki her bir kıvrım, kanal, oluk öbür hidrodinamik devinimleri ayrı amaçlara göstermek için tasarlanmıştır
Sualtında palet sallamak karada koşarak meren çıkmaya eşittir Bu da dalışın kondisyon gerektirdiği ve palet seçiminin de uygun yapılmadığı takdirde alınabilecek keyfin, acıya hatta kahra dönüşebileceğini gösterir
FARKLI ŞEKİLLERDEKİ PALALAR VE HİDRODİNAMİ:
Nefesli dalışlarda kullanılan paletlerde oluk veya kanal olmamasının başlıca nedeni kuvvetli itiş yerine sürate ihtiyacımız oluşudur Mümkün olduğunca düz bir yüzey; suyun pala üzerinden fazla pozitif kuvvet harcamadan doğrusal bir şekilde ilerlemesine ve buna ast olarak dalıcının seri bir şekilde hareket etmesine ihtimal sağlar
Palanın üzerinde kanalların olması suyun, yüzey üstünde daha çok tutunmasını ve ileri gitmek için gerekli hareketi başlatırken daha fazla baskı harcanmasına sebebiyet verir Her bir palet çırpışı yeni bir adım sayıldığına göre bu da yorucu ve kuvvet isteyen bir aktivite anlamına gelir
Oluk olması ise daha kuytu palet sallamak ama çabukluk yerine tartma taşımak için zorunlu olan zinde itişin oluşmasını sağlar
Bunun azıcık şaşırtıcı olduğunu varsayarak konuyu birazcık daha açmakta fayda var
Kiloca ağır bir kütleyi bir yerden diğer bir yere götürürken ihtiyacımız olan şey zinde itiştir Oluklu paletlerde boşluklardan geçen su palanın arkasından bir hortum yaratarak ekstra bir itiş gücü vermektedir; fakat bu itki, hidrodinamik çalkantıyı arttırdığı için sürati kesmekte ve yavaş fakat torku fazla bir eğilim ortaya çıkarmaktadır Bunu daha da basite indirgersek torkun harcandığı yer taşıdığımız ekstra yüke gitmektedir Yani oluklu paletler ile özgür dalsak da elimizde 100 kg lık bir önem taşısak da bizi aynı süratte götürür
Düz yüzeyli paletler ise, başımız ya da elimizle başlattığımız suyu yarma hareketini mümkün olduğunca doğal hareketi kesmeden devam etmemizi sağladıkları için hızlı bir yüzüş imkanı verirler
Bu yarma hareketini de paletlerin başlattığı veveya devam ettirdiği düşünülürse hidrodinami kurallarını biraz da olsa bilmenin; dalışın daha performanslı ışık halkası gelmesinde ve bununla doğru orantılı olarak da alacağımızın keyfin artmasında büyük payı vardır
Konumuz nefesli dalış olduğuna kadar yukarıdaki kısa bilgiler ışığında; belli başlı bizi ilgilendirenin düz yüzeyli palaya sahip paletler olduğunu söyleyebiliriz
Düz yüzeyli palalarda farklı malzemelerin kullanım sebeplerine gelmeden önce arkası açık mı kapalı mı, yani çorapla ( tabansız patik) mı, patikle (tabanlı patik) mi giyme konusunu birazcık açalım
ARKASI AÇIK VE KAPALI PALETLER:
10 m ve daha derin sulara dalan avcılar süratli iniş ve çıkışı, dip süresini arttırmak isteğiyle önemsedikleri için hidrodinamiyi bozmayan yani suyu yararken direnç yaratmayan çıkıntıların olmamasına özen gösterirler
Arkası açık paleti patikle giyeceğimiz için patiğin, pabuç kısmının ve tokaların suya direnç gösteren kısımları hidrodinamimizi bozacaktır Palet çırpışımızdaki dayanıklılık fazla önemsenmeyecek bir tedarik olmasına rağmen geri çekişte açık alanın tuttuğu su miktarı keza palet çırpmadaki keza de suyu yarmada karşılaşılan direnci arttıracaktır
Buna ilave olarak, paletlerin pabuç kısmının ve ayağımızın arasındaki her bir kalınlık gücü aktarmada olumsuz bir etkiye sahip olduğu için hiçbir arkası açık palet kapalı paletler kadar randımanlı olamaz (yalnızca nefesli dalış için) Fakat sığ sularda karadan girilerek yapılan dalışlarda; sert tabanlı bir patiğin karada hareket serbestisi getirmesi ve uzun mesafeli yürüyüşlerin rahatlıkla yapılabilmesi gibi avantajları da göz ardı edilmemelidir
PALA MALZEMELERİ:
Standart olarak böylece fazla marka; termoplastik ve türevi materyalden palalar üretim etmektedir
Termoplastik materyalden üretim edilmiş palalı paletler; keza daha ucuz teknolojiyle işlenebilmesi keza de hammadde olarak daha ucuz olması sebebiyle pazarda kolaylıkla ve alternatifleriyle bulunabilirler Termoplastik palalı paletler ayrı dalış türlerine tarafından (kıyı, tekne , sığ su, derin su dalışı vs) öbür kalınlıklarda, bambaşka boylarda olabilir Avantajı, ucuz olması ve ilk olarak amaçlar belirlenene kadar belki de daha uzun sürelerde kullanılmaya olasılık vermesidir
Karbon materyalden imal edilmiş palaya sahip paletler, hammaddenin özelliği ve ayrı dokuma şekillerine göre en iyi performansı veren türdür Fakat bu performansının yanında bir takım modellerde rahatsız edici seviyelere varan ses çıkarma özelliği de bu tiplerin eksi hanesinde durmaktadır Karbon materyalin kırılgan olmasının getireceği en büyük dezavantaj ise kıyıdan girişlerde bu paletleri kullanmanın neredeyse imkansız oluşudur Zaten sadece kıyı avı yapıyor ve 15 metreden daha derine inmiyorsanız, derinlikperformans doğru orantısına tarafından karbon bir palete ihtiyacınız değil demektir Fakat açıktan tekne ya da bot yardımı ile 20 metre ve daha derinlere iniyorsanız karbon palalı paletler birincil tercihiniz olmalıdır
Bambaşka materyalleri birbirine karıştırarak yapılan Kompozit palalı paletler performans olarak % 20 ile % 40 gibi daha düşük bir performansla karbon modellerin takipçisidir Fiyat olarak ise Termoplastik palalı paletlerden % 2030 gibi fiyat farkı da bu modelleri cazip ayla getirmektedir Ama aynı karbon paletlerde olduğu gibi ses tümdengelim özelliği bu paletin en büyük dezavantajıdır Fakat karbondan daha dirayetli oluşu hem kıyıdan girerek yapılan dalışlarda kullanılmasını, performans olarak karbona yakın oluşu da derin sulara yapılan dalışlar için seçim edilebilir olmasını sağlar *
