Batı edebiyatı denilince akla ilk gelen eserlerden biri olan Dante’nin İlahi Komedyası,14. yüzyılın ilk yarısında yazılmış olup İtalyan edebiyatının en bilinen epik şiiri, aynı zamanda dünya edebiyatının da önemli bir başyapıtı olarak bilinir. Orta Çağ zamanlarında “komedya” kelimesi “tragedya”nın aksine sonu iyi biten hikayeler için kullanılırdı. Ancak, bu eserin adındaki “komedya” kelimesi, hikayesinde güldürücü unsurlar içerdiği sonucuna çıkmaz.
Hem Batı edebiyatının hem de Dünya edebiyatının önde gelen eserlerinden birisi olan İlahi Komedya hakkında neler biliyorsunuz? Eğer cevabınız "bir şey bilmiyorum" ise hiç korkmayın. Çünkü sizler için Dante’nin İlahi Komedyası hakkında bilinmesi gerekenleri bir araya topladık. Önce, “Dante Alighieri” kimdir gelin onu öğrenelim.
İlahi Komedya eseriyle tanınan Dante Alighieri kimdir?
Dante Alighieri'nin doğum tarihinin tam olarak bilinmemesi ile beraber 1265 yılı civarında doğduğu tahmin edilmektedir. İtalyan şair ve bilim insanı olan Dante Alighieri, İtalya’nın Floransa kentinde aristokrat bir ailede büyüdü. Dante, dil ve felsefe alanlarında resmi öğrenim alarak kendisini geliştirmeye adayan birisiydi.
Dante Alighieri henüz daha 9 yaşındayken, günümüzde tanınmasına yardımcı olan İlahi Komedya eserinde de etkisini gördüğümüz Beatrice Portinari ile karşılaştı. Bu kısa karşılaşmada onun güzelliğinden etkilenip aşık oldu ama sandığınız gibi bu aşk mutlu sonla taçlanmadı. Dante 12 yaşına gelince Gemma di Manetto Donati ile nişanlanmak için söz verdi. O zamanlarda erken yaşta sözleşmeli evlenmeler oldukça yaygındı. Beatrice’in ölümünü öğrendikten sonra onun anısına şiirler yazdı.
1301 yılında ülkesine düzenlenen darbe sonucu Floransa’dan sürgün edildi. Floransa’ya geri dönemeyen Dante, İlahi Komedya eserini sürgündeyken tamamladı. Hayatının sonlarına doğru İtalya’nın Ravenna kentine yerleşti ve 1321 yılında öldü.
Dante’nin İlahi Komedyası hakkında bilinmesi gerekenler
- İlahi Komedya eserinin ismi nereden gelir?
- Dante’nin evrensel eseri İlahi Komedya üç bölümden oluşuyor: Cehennem, Araf ve Cennet
- İlahi Komedya’nın Cehennemi neden 9 çemberden oluşuyor?
Dante Alighieri’nin ortaçağ ile rönesans arasındaki dönemde yazmış olduğu İlahi Komedya eseri dünya edebiyatının baş yapıtlarından birisi olarak görülür ve bilinir. Aslında orijinal adı komedi (Commedia) olmasına rağmen 1360 yılında Giovanni Boccaccio tarafından başına İlahi (Divina) kelimesi getirilmiştir.
Bunun sebebi olarak da, Dante’nin anlattığı öykü Hristiyan batı kiliseleri tarafından benimsenmesi olarak görülür. Aynı zamanda kitapta Dante'nin kurtuluşu, neşeyle zirveye ulaştığı için "komik"tir. Boccaccio’nun yaptığı ekleme ile birlikte eser tamamıyla “hristiyanlaştırılmış” olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca, Dante’nin İlahi Komedyayı yazması sayesinde Toskana lehçesinin sonrasında modern İtalyan dili olarak gelişmesinde yardımcı olmuştur.
Dante’nin evrensel eseri İlahi Komedya üç bölümden oluşuyor: Cehennem, Araf ve Cennet
İlahi Komedya eseri üç farklı bölümden oluşuyor. Bu bölümler; Cehennem, Araf ve Cennet. Peki, bu kitap neden üç bölüme ayrılıyor ve her bölümde ne anlatılıyor?
Bu şiirde baş kahraman Dante’nin kendisidir. Ölümden sonraki yolculuğunu anlatan üç bölümden oluşuyor. Şair Dante sayesinde bu eserde fazlasıyla mitolojik ve tarihi unsurların ele alındığını görebiliyoruz. Her bölüm, Cehennem için ek bir giriş kantosu olarak 33 kafiyeli bölümden oluşmakta. Kitabın ilk bölümü “Cehennem”, Hristiyanlar tarafından İncil’den sonra en çok çevrilen kitap bölümü olarak da akıllara kazınmıştır.
Karanlık bir ormanda başlayan bu kitap; Beatrice adında bir kadının isteği üzerine Romalı şair “Virgil”in hayaletinin ona cehennemi göstermesiyle başlar. Cehennem, iç içe geçmiş 9 daireden oluşmaktadır. Bu dairelerde günahkarlıklarıyla bilinen hem tarihi kişiliklere hem de sıradan insanlarla karşılaşırız. Dante’nin Cehennemi günahların doğasına göre dikkatlice sınıflandırılmıştır.
Kitabın ikinci kısmı olan Araf’ta, bu günahkarların Cennete geçmek için verdiği istek ve savaşı görüyoruz. Aslında isminden de anladığımız gibi Cehennem ile Cennet arasında sıkışıp kalan karakterlerle karşılaşıyoruz. Bu ortanca bölüm 33 kantodan oluşmakta. Virgil ve Dante’nin Paskalya günü başlayan Araf gezisi 3 gün sürer.
Son bölüm olan Cennette ise, Dante’ye Virgil yerine Beatrice yoldaşlık eder. Dante’nin 14 Nisan günü sabah başlayan bu gezintisi aynı gün öğleden sonra sonlanır. Dante’nin Cennet anlayışına göre, Dünya evrenin merkezi ve onun etrafında yedi gezegen dönmektedir. Bu yedi gezegeni ise sırasıyla şöyle bildiriyor: Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars, Jüpiter ve Satürn.
İlahi Komedya’nın Cehennemi neden 9 çemberden oluşuyor?
Dante’nin Cehennemi iç içe 9 halkaya bölünmüştür. Peki bunun sebebi ne? Gelin birlikte öğrenelim.
Cehennemin birinci halkasında vaftiz edilmemiş ve erdemli putperestleri görüyoruz. Limbo olarak adlandırılan bu bölümde ruhlar dürüst bir hayat sürmesine rağmen Hristiyanlıktan önce yaşadıkları için vaftiz olmadan ölen ruhları ele alır.
İkinci halkası: Şehvet. Bu çemberde şehvetli ve zina yapanlara ev sahipliği yapmaktadır. Üçüncü halkası oburluk yani açgözlülük olarak adlandırılır. Cehennemin bu bölümünde aşırı materyalist karakterlerle karşılaşıyoruz. Dante’ye göre, bu halkadaki insanlar sonsuza kadar para ve değerli eşyalar için savaşıyor.
Cehennemin dördüncü çemberi ise savurganlık olarak adlandırılmış. Buradaki ruhlar sahip oldukları şeylerin öneminin farkında olmadan gereksiz savurganlık yaptıkları için günahkar olarak anılır. Beşinci çember öfkeli ruhların bulunduğu bir halkadır.
Altıncı çember sapkınlık, yani sapıklık yapan ruhların günahlarının çekmesi gerektiği yer. Yedinci halka şiddet ve şiddeti uygulayan ruhlar için vardır. Cehennemin sekizinci halkasında ise din sömürücüleri, hilekarlar, hırsızlar gibi sahtekar ruhlar cezalandırılır. Cehennemin son yani dokuzuncu çemberinde ise ihanet eden ruhlar cezalandırılır. Bu halkada, tarihin en büyük hainlerinin bulunduğu söylenir.
Bilim, astronomi ve felsefe açısından zengin olan Dante’nin İlahi Komedyası 14. yüzyıl Katolikliği ve İtalyan siyasetine dayanmaktadır. Kitap daha önce de bahsettiğimiz gibi üç farklı bölümden oluşuyor: Cehennem, Araf ve Cennet. Her bir bölümün kendisine ait hikayesi var.
Amerikan edebiyatının önemli isimlerinden biri olan James Joyce, İlahi Komedyaya olan ilgisini ve hayranlığını şu sözlerle dile getirmiş “İncil kadar Dante’mi seviyorum”. Dante Alighieri sadece kendi zamanındaki yazarları ve şairleri değil aynı zamanda sonraki nesillerdeki yazarları da etkilemeyi başarabilmiş.
Dante’nin İlahi Komedyası hakkında siz neler düşünüyorsunuz? Umarız ki keyifli ve bilgilendirici bir okuma olmuştur. Bu ve bunun gibi içerikleri seviyorsanız Webtekno’yu takipte kalınız.