Dayanıklılık Nedir? Nasıl Çalışır?

Devreye uygulanan gerilim ve akıntı bir uçtan öteki uca ulaşıncaya dek izlediği yolda birtakım zorluklarla karşılaşır Bu zorluklar elektronların geçişin etkileyen ya da geçiktiren kuvvetlerdir İşte bu kuvvetlere DAYANIKLILIK denebilir Kısaca ohm ile gösterilir
başlangıçta direncin tarifiyle başlayalım Elektrik akımına karşısında gösterilen zorluğa direnç denir genel olarak “R harfi ile sembollendirilir Birimi ise “W Ohm ’ durAşağıdaki gibi çeşitli sembollerle gösterilir Ohm Kanunu Kapalı Bir elektrik devresinde direnç ; devre gerilimi ile devreden geçen akımın bölümüne eşittir
Kapalı Bir elektrik devresinde gerilim; devre direnci ile devreden geçen akımın çarpımına eşittir, Kapalı Bir elektrik devresinde akım; devre gerilimi ile devre direncinin bölümüne eşittir,gibi üç sekilde açıklama edilir Yeri gelmişken gerilim ve akımıda tanımlayalım:
Gerilim: Bir elektrik devresinde, iki nokta arasındaki potansiyel farka gerilim denirGerilim çoğunlukla “U harfi ile sembollendirilir,Ama bazı kaynaklarda “E olarak da gösterilebilirBirimi ise “V Volt ’ tur Eğilim:Bir elektrik devresinde serbest elektronların bir taraftan diğer tarafa yer değiştirmesidir Bu yer değişim enerji kaynağı içinde “ den “+ ya doğru olur,devre içinde ise “+ dan “ ye doğru olurBuna elektron akışı – eğilim denirAkım “I harfi ile sembollendirilir,Birimi ise “A Amper ’ dir
Ohm Kanunun formülsel ifadesi ise şöyledir; R U I Û W V A
Dayaniklilik Şekilleri ve yapıları Dirençler yapıldıkları malzemeye tarafından;
1 Karbon Dirençler
2 Telli Dirençler
olarak ikiye ayrılırlar
Karbon Dirençler
Karbon dayaniklilik kömür tozu ve reçine tozunun eritilmesi ile elde edilirKarbon ile reçinenin karışım oranı direncin değerini verirBüyüklüklerine tarafından 14 , 12 Watt 1W, 2W 3W deeğerinde yapılabilirlerEn fazla kullanılan direnç türüdürKarbon dirençlerin dezvantajı alıngan olarak üretilememeleridr Karbon dirençler 1? dan başlayarak birkaç mega Ohm a (M?) dek üretilmektedir Başlıca kullanım alanları: Tüm elektronik devrelerde en fazla kullanılan dirençdir
Telli Dirençler
Telli dirençler gerek sabit dayaniklilik, gerekse de ayarlanabilen dayaniklilik edinmek üzere, öbür güçlerde ve omajlar da üretilebilmektedir Telli Direncin Yapısı: Telli dirençlerde, sıcaklıkla direnç değerinin değişmemesi ve dayanıklı olması için, NikelKrom, NikelGümüş ve konstantan kullanılır
Kullanılışlarına kadar ise:
1 Sabit Dirençler
2 Ayarlı Dirençler olarak ikiye ayrılırlar
Dirençler öbür maddelerden ayrı şekil ve bağlantılarla da tasarlanabilirler;
Karbon Dirençler : Şekilde görülen basit devre direncidir
Şiddet Dirençleri : Yüksek güçlü akımlar aşağı da rahatlıkla çalışırlar