Dede Korkut Kimdir

Büyükbaba Korkut hayatı
Büyükbaba Korkut kimdir
Büyükbaba Korkut hakkında bilgi



İşte Dede Korkut hakkında birkaç bilgi

Büyük Türk destan bilgesi Büyükbaba Korkut'un kişiliği üstünde bilgilerimiz yetkisiz kalıyor KorkutAta adıyla da tanınan Dede Korkut, söylentilere tarafından Oğuzların Bayat Boyundan Kara Hocanın oğludur

Onun, IX ve XI yüzyıllar aralarında Türkistan'da SirDerya nehrinin Aral Gölüne döküldüğü yerde doğduğu, Ürgeç Büyükbaba adında bir oğlu olduğu, Oğuz Türklerinden büyük hürmet gördüğü, bu bölgelerde hüküm süren Türk hakanlarına düşünce hocalığı ve danışmanlık ettiği destanlarından anlaşılmaktadır

Dede Korkut'un Türkler aralarında, ağızdan ağıza, dilden dile dolaşan epope niteliğindeki hikâyeleri XV yüzyılda Akkoyunlu'lar devrinde Büyükbaba Korkut Kitabı adıyla bir kitapta toplanmış, böylelikle sözden yazıya dökülmüştür Epope derleyicisi, Dede Korkut kitabının önsözünde Dede Korkut hakkında şu bilgileri verir ve onun ağzından şu öğütlerde bulunur:

(Bayat Boyundan Korkut Cet derler bir er ortaya çıktı 0 birey, Oğuz'un bütün bilicisi idi Ne derse olurdu Gaipten türlü haber söylerdi)

(Korkut Soy Oğuz Kavminin her müşkülünü hallederdi Her ne meslek olsa Korkut Cet'ya danışmayınca yapmazlardı Her ne ancak buyursa kabul ederlerdi Sözünü tutup tamam ederlerdi)

(Büyükbaba Korkut söylemiş: Lapa lapa karlar yağsa yaza kalmaz, yapağılı yeşil çimen güze kalmaz Eski pamuk bez olmaz, eski düşman arkadaş olmaz Kara koç ata kıymayınca yol alınmaz, kara çelik öz kılıcı çalmayınca hasım dönmez, er malına kıymayınca adı çıkmaz Kız anadan görmeyince tavsiye almaz, oğul babadan görmeyince sofra çekmez Oğul babanın yerine yetişenidir, iki gözünün biridir Devletli oğul olsa ocağının korudur)

(Dede Korkut yeniden söylemiş: Sert yürürken tür bir cet nâmert yiğit binemez, binince binmese daha iyi Çalıp keser öz kılıcı nâmertler çalınca çalmasa daha iyi Çala bilen yiğide, ok'la kılıçtan bir çomak daha iyi Konuğu olmayan kara evler yıkılsa daha iyi Atın yemediği acı otlar bitmese daha iyi İnsanın içmediği acı sular sızmasa daha iyi)

Dede Korkut'un kitabında on iki epope var Bu destanlar, Türk dilinin en güzel örnekleri olduğu gibi, Türk ruhuna, Türk düşüncesine ışık tutan en açık belgelerdir

Büyükbaba Korkut, Oğuz Türklerini, onların inanışlarını, yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini, yiğitliklerini, sağlam karakteri ve ahlâkını, ruh enginliğini, saf, arıduru bir Türkçe ile dile getirir Destanlarındaki şiirlerinde, çalınan kopuzların kıvrak ritmi, yanık havası vardır

Bamsı Böyrek Destanı'nda Bey Böyrekin arkasında yavuklusu Banu Çiçek şöyle seslenir ;

Vay al duvağımın sahibi,
Vay alnımın başımın umudu
Vay şah yiğidim, şahbaz yiğidim,
Doyuncaya kadar yüzüne bakamadığım
Han yiğit
Göz açıp ta gördüğüm,
Gönül ile sevdiğim,
Bir yastığa baş koyduğum
Yolunda öldüğüm, kurban olduğum
Can yiğit

Büyükbaba Korkut destanlarının kahramanları, iyiliği ve doğruluğu öğütler Güçsüzlerin, çaresizlerin, her zaman yanındadır Aldanmahurda bilmezler, tok sözlü, sözlerinin eridirler Türk milletinin birlik ve beraberliğini, millî dayanışmayı, el ele tutuşmayı tavsiye eder

Yüzyıllar boyu, heyecanla okunan bu eserdeki destanlar, Doğu ve Orta Anadolu'da, çeşitli varyantları ile yaşamıştır Anadolu'nun birçok bölgelerinde, ahali arasında söylenen, kuşaktan kuşağa aktarılan hikâye ve destanlarda Büyükbaba Korkut'un izleri ve büyük etkileri vardır

Millî Destanımızın başlıca kaynağı olan Büyükbaba Korkut Kitabının bugün elde, biri Dresden'de, öteki Vatikan'da elde etmek üzere, iki yazma nüshası vardır Bu yazma eserlere dayanarak Büyükbaba Korkut Kitabı, memleketimizde birkaç kez basıldığı gibi, çoğu yabancı memleketlerde farklı alanlara yönlendirilmiş dillere de çevrilmiştir

Türk Dünyası
DEDE KORKUT ŞÖLENİNDE
Bayburt ta Buluştu

Kimdir Korkut Cet?
Namık Kemal Zeybek

Türk Dünyası nın Korkut Soy sı İçimizde Yaşıyor
Türk Dünyası nın dört bir yanından gelen konukların katılımıyla bu sene yedincisi gerçekleştirilen Büyükbaba Korkut Milletlerarası Kültür ve Sanat Şöleni 1622 Temmuz 2001 tarihleri arasında Bayburt ta gerçe Kimdir Korkut Soy? Türk milletine İslamdan önce gönderilmiş bir tanrı elçisi mi? Niçin olmasın? Yüzlerce elçi göndermiş olan Yüce Tanrı, Korkut Atayı da Türklere göndermiş olabilir Korkut Soy şayet de evliyadandır Ötelere erişmiş, ötelerden öğrendiklerini Türklere iletmiştir Nerede Türk varsa, orada Korkut Cet vardır
Halkımız en doğrusunu bilir diyelim; Korkut Ata Varlığın övüncü Ulu Elçi Efendimizvaktinde yaşayan veya ola ki ruhaniyetinden İslamı öğrenerek arasında yaymağa başlamış bir büyük insandır İslamın gerçeklerini, insanlığın erdemlerini, varlığını gizlilerini ve yiğitlerin törenlerini kopuzuyla çalmış, söylemiştir

Tartışılmaz gerçek nedir? Onu Allahtan diğer kimse bilmiyor Ata Dede Korkut destanlarının bize söylediği hakiki o ki; Korkut Cet, Oğuz ve Kıpçakların bir arada yaşadığı dönemde yaşamıştır Ve Bayburt çevresi Onun yaşadığı veya her yerde yaşadığıbir bölge olmuştur

Bayburt çevresindeki derin kültür oluşumunu, yedi kat yer altına inen, yedi kat göklere meydana çıkan masal dünyasını, destanları ezberden okuyan, okumamış kadınların üstün irfan kudretini bilenler için hiç de hayret verici değildir Korkut Soy sağlığında Bayburtta yaşamasa bile yüzyıllardan beri Bayburtta yaşıyor

Korkut Cet, Türk Dünyasına sesleniyor Birlik, bilim ve bilinç yolunu gösteriyor Korkut Ata, Türk Dünyasının her yerinde bilinir Avrupa ve Türkiye Türklüğü, Türkistan ve İdilUral Türklüğü, Korkut Ataya sahip çıkar Hepsi de haklıdır Nerede Türk varsa, Korkut Cet oradadır Kim sahip çıkarsa, Korkut Soy onlarındır Kim Korkut Ataya sahip çıkarsa, Korkut Cet da, onlara sahip çıkar
Korkut Atanın bir mezarı Kazakistanda, Türkistan şehrine yakın bir yerdedir Bir mezarı da Bayburttadır
Yunus Emre de böylece yok midir? Şimdilik tanıdık 13 mezarı var On üç mü? Hayır Binmezarı var Azerbaycanlı büyük şairimiz Bahtiyar Vahapzade ne diyor;

Bir yerde ölüp bes niye bin yerde mezarı
Çünkü gazılır her gün gönüllerde mezarı
Otlarda, çiçeklerde ve güllerde doğuldu
Bir yerde ölüp bes niye bin yerde doğuldu
Efsane mi gerçek mi bu insan, ince insan
Varlı sesidir, kopmuş o Türkün kopuzundan!

Türkün kopuzunun en büyük ustası Korkut Soy Korkut Ata, kopuzu ile Türklere varolmanın gerçeklerini anlatan insan Korkut Atanın topuzu din yolunun inceliklerini ve barışın erdemlerini ve birliğin faziletlerini anlatmıştır Gerektiği zaman, kopuz halk müziği savunmasında yiğitlerin yüreklerine cesaret aşısı olmuştur

Selamlama olsun sana Korkut Atamız
Selam olsun sana Bayburt kalası kleştirildi
Bir yerde ölüp bes niye bin yerde mezarı
Çünkü gazılır her gün gönüllerde mezarı
Otlarda, çiçeklerde ve güllerde doğuldu
Bir yerde ölüp bes niye bin yerde doğuldu
Efsane mi hakiki mi bu insan, ince insan
Varlı sesidir, kopmuş o Türkün kopuzundan!

Seçme Parça *