Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Dehhak Bin Muzahim hayatı
Dehhak Bin Muzahim hakkında bilgi
Dehhak Bin Muzahim'in Kunyesi Ebu'lKasım ve EbU Muhammed'dir Peygamber Efendimiz (sav)'in mubarek arkadaşlarının huzurlarında yetişen velilerden ve meşhUr tefsir alimidir Gulerdi, gulduğu zaman dişleri gorunurdu Bunun icin gulen anlamına gelen Dehhak denildi Aslen KUfeli olup, sonra Belh'de yerleşti 720 (H102) senesinde Belh'de vefat etti
Dehhak bin Muzahim, Eshabı kiramdan Abdullah ibni Abbas hazretlerinin sohbetlerinde yetişti Ondan tefsir, hadis gibi bircok ilimleri oğrendi Cok hadisi şerif rivayet etti Hadis ilminde sika, guvenilir idi Ayrıca bircok Eshabı kiramdan hadisi şerif dinledi Kendisinden de bircok alim hadisi şerif nakletti
İlim tahsilini tamamladıktan sonra Belh'e yerleşen Dehhak bin Muzahim, orada ucretsiz ilim oğretir, Kur'anı kerim okuturdu Mektebinde uc bin erkek ve yedi yuz kız cocuk bulunduğu bildirilmektedir
Dehhak bin Muzahim, bir Cuma gecesi mescide gitmek uzere evden cıktı Mescide vardığında bir gencin secdede ağladığını gordu O genc secdede bir şeyler soyluyordu Dinlemek icin yanına yaklaştı Allahu tealaya şoyle niyaz ediyordu:
Ey Celal sahibi olanAllah'ım! Sana guveniyorum Maksadı sen olan kimseye ne mutlu Ne mutlu o kimseye ki, senden korkar Sıkıntısını derdini sana arz eder O, senin sevginle dertlenmiştir Hava kararıp, yalnız kaldığında, sana yalvarıp, yakarır ve sen onun dileklerini duasını kabUl edersin
Ey Celal sahibi olan Allah'ım! Sana guveniyorumdiye ağlayarak tekrarladıkca, Dehhak bin Muzahim de ağlamaya başladı O sırada şoyle bir ses duyuldu: Lebbeyk ey kulum! Sen benim himayemdesin Butun dediklerini işittim Senin sesine melekler aşıktır Butun gunahlarını affettimDaha sonra Dehhak bin Muzahim, ona selam vererek; Allahu teala seni ve geceni mubarek eylesin Sen kimsin?dedi Raşid bin Suleyman'ımdeyince onunla karşılaşmayı cok istediğini hatırladı Ona; Bizimle beraber olmanız mumkun mu?diye sorunca; Cok zor Alemlerin Rabbine yakın olmak, O'na yalvarmak lezzeti varken, mahluklarla beraber olunur, onlarla yakınlık kurulur mu?dedi ve gozden kayboldu Nereye gittiğini anlayamayan Dehhak bin Muzahim, Allahu tealaya olmeden once onunla tekrar buluşmayı nasib etmesi icin yalvardı Aradan uzun bir zaman gectikten sonra Dehhak bin Muzahim hac farizasını yerine getirmek icin Mekke'ye gitti Kabe'nin golgesinde Raşid bin Suleyman oturmuş, huzUrunda Kur'anı kerimden En'am sUresini okuyan bir grup gordu O zat kalkıp, Dehhak bin Muzahim'le kucaklaştı ve musafeha etti; Allahu tealadan olmeden once bizi bir daha birbirimize kavuşturmasını istememiş miydin?dedi Dehhak bin Muzahim; Evetdedikten sonra mescidde bulundukları gece gorduklerini anlatmasını isteyince, onu bir hal kapladı ve kendinden gecti Kendine gelince vedalaşıp; Ey Kardeşim! Allahu teala bizi Cennet'te beraber eylesin Orada ayrılık, yorgunluk ve huzun yokturdedikten sonra kayboldu Dehhak bin Muzahim o zatı bir daha goremedi
Dehhak bin Muzahim aynı zamanda buyuk tefsir alimlerindendir Tefsiri Kur'an adlı bir eseri vardır Kur'an'ı acık acık, tane tane tertil ile oku!mealindeki Muzzemmil sUresi dorduncu ayeti kerimesini tefsir ederken; Onu harf harf, ağır ağır kıraat et, her harfini kendisinden sonra gelen harften temyiz etdiye buyurdu Ayetlerin manalarını iyice anlayabilmek icin tekrar tekrar okurdu
Bize bunun tabirini haber ver! Cunku biz seni muhsinlerden goruyoruzmealindeki YUsuf sUresi otuz altıncı ayeti kerimesi hakkında şoyle buyurmaktadır: YUsuf aleyhisselamın ihsanı; hapishanede her hasta olana hizmet ve yardım etmesi, her muhtac olanın elinden tutması idi Kendisine bir dilenci geldiği zaman kapı kapı dolaşır onun ihtiyacının giderilmesine yardımcı olurdu
Akşam olunca ağlardı Nicin ağladığı sorulduğunda; Bugunku amellerim iyi mi, yoksa kotu mu yazıldı bilmiyorum da onun icin ağlıyorumcevabını verirdi
Dehhak bin Muzahim buyururdu ki:
Bir kimse şaraba devam ettiği halde olurse, kıyamet gunu, sarhoş olarak haşredilir
Ben ahiret alimlerine yetiştim Onlar birbirlerinden ancak takva ve vera, haram ve şuphelileri ve onlardan sakınmayı oğrenirlerdi Şimdiki alimler ise, kelam mucadelelerini oğrenmekle meşgUl oluyorlar
1) Mizanulİ'tidal; c1, s471
2) TehzibutTehzib; c4, s453
3) ElA'lam; c3, s215
4) MiftahusSeade; c2, s14, 67, 68, 74, 75, c3, s217, 376, 590
5) RavdurReyyahin; s83
6) SıfatusSafve; c4, s133
7) İslam Alimleri Ansiklopedisi; c2, s153
Dehhak Bin Muzahim hakkında bilgi
Dehhak Bin Muzahim'in Kunyesi Ebu'lKasım ve EbU Muhammed'dir Peygamber Efendimiz (sav)'in mubarek arkadaşlarının huzurlarında yetişen velilerden ve meşhUr tefsir alimidir Gulerdi, gulduğu zaman dişleri gorunurdu Bunun icin gulen anlamına gelen Dehhak denildi Aslen KUfeli olup, sonra Belh'de yerleşti 720 (H102) senesinde Belh'de vefat etti
Dehhak bin Muzahim, Eshabı kiramdan Abdullah ibni Abbas hazretlerinin sohbetlerinde yetişti Ondan tefsir, hadis gibi bircok ilimleri oğrendi Cok hadisi şerif rivayet etti Hadis ilminde sika, guvenilir idi Ayrıca bircok Eshabı kiramdan hadisi şerif dinledi Kendisinden de bircok alim hadisi şerif nakletti
İlim tahsilini tamamladıktan sonra Belh'e yerleşen Dehhak bin Muzahim, orada ucretsiz ilim oğretir, Kur'anı kerim okuturdu Mektebinde uc bin erkek ve yedi yuz kız cocuk bulunduğu bildirilmektedir
Dehhak bin Muzahim, bir Cuma gecesi mescide gitmek uzere evden cıktı Mescide vardığında bir gencin secdede ağladığını gordu O genc secdede bir şeyler soyluyordu Dinlemek icin yanına yaklaştı Allahu tealaya şoyle niyaz ediyordu:
Ey Celal sahibi olanAllah'ım! Sana guveniyorum Maksadı sen olan kimseye ne mutlu Ne mutlu o kimseye ki, senden korkar Sıkıntısını derdini sana arz eder O, senin sevginle dertlenmiştir Hava kararıp, yalnız kaldığında, sana yalvarıp, yakarır ve sen onun dileklerini duasını kabUl edersin
Ey Celal sahibi olan Allah'ım! Sana guveniyorumdiye ağlayarak tekrarladıkca, Dehhak bin Muzahim de ağlamaya başladı O sırada şoyle bir ses duyuldu: Lebbeyk ey kulum! Sen benim himayemdesin Butun dediklerini işittim Senin sesine melekler aşıktır Butun gunahlarını affettimDaha sonra Dehhak bin Muzahim, ona selam vererek; Allahu teala seni ve geceni mubarek eylesin Sen kimsin?dedi Raşid bin Suleyman'ımdeyince onunla karşılaşmayı cok istediğini hatırladı Ona; Bizimle beraber olmanız mumkun mu?diye sorunca; Cok zor Alemlerin Rabbine yakın olmak, O'na yalvarmak lezzeti varken, mahluklarla beraber olunur, onlarla yakınlık kurulur mu?dedi ve gozden kayboldu Nereye gittiğini anlayamayan Dehhak bin Muzahim, Allahu tealaya olmeden once onunla tekrar buluşmayı nasib etmesi icin yalvardı Aradan uzun bir zaman gectikten sonra Dehhak bin Muzahim hac farizasını yerine getirmek icin Mekke'ye gitti Kabe'nin golgesinde Raşid bin Suleyman oturmuş, huzUrunda Kur'anı kerimden En'am sUresini okuyan bir grup gordu O zat kalkıp, Dehhak bin Muzahim'le kucaklaştı ve musafeha etti; Allahu tealadan olmeden once bizi bir daha birbirimize kavuşturmasını istememiş miydin?dedi Dehhak bin Muzahim; Evetdedikten sonra mescidde bulundukları gece gorduklerini anlatmasını isteyince, onu bir hal kapladı ve kendinden gecti Kendine gelince vedalaşıp; Ey Kardeşim! Allahu teala bizi Cennet'te beraber eylesin Orada ayrılık, yorgunluk ve huzun yokturdedikten sonra kayboldu Dehhak bin Muzahim o zatı bir daha goremedi
Dehhak bin Muzahim aynı zamanda buyuk tefsir alimlerindendir Tefsiri Kur'an adlı bir eseri vardır Kur'an'ı acık acık, tane tane tertil ile oku!mealindeki Muzzemmil sUresi dorduncu ayeti kerimesini tefsir ederken; Onu harf harf, ağır ağır kıraat et, her harfini kendisinden sonra gelen harften temyiz etdiye buyurdu Ayetlerin manalarını iyice anlayabilmek icin tekrar tekrar okurdu
Bize bunun tabirini haber ver! Cunku biz seni muhsinlerden goruyoruzmealindeki YUsuf sUresi otuz altıncı ayeti kerimesi hakkında şoyle buyurmaktadır: YUsuf aleyhisselamın ihsanı; hapishanede her hasta olana hizmet ve yardım etmesi, her muhtac olanın elinden tutması idi Kendisine bir dilenci geldiği zaman kapı kapı dolaşır onun ihtiyacının giderilmesine yardımcı olurdu
Akşam olunca ağlardı Nicin ağladığı sorulduğunda; Bugunku amellerim iyi mi, yoksa kotu mu yazıldı bilmiyorum da onun icin ağlıyorumcevabını verirdi
Dehhak bin Muzahim buyururdu ki:
Bir kimse şaraba devam ettiği halde olurse, kıyamet gunu, sarhoş olarak haşredilir
Ben ahiret alimlerine yetiştim Onlar birbirlerinden ancak takva ve vera, haram ve şuphelileri ve onlardan sakınmayı oğrenirlerdi Şimdiki alimler ise, kelam mucadelelerini oğrenmekle meşgUl oluyorlar
1) Mizanulİ'tidal; c1, s471
2) TehzibutTehzib; c4, s453
3) ElA'lam; c3, s215
4) MiftahusSeade; c2, s14, 67, 68, 74, 75, c3, s217, 376, 590
5) RavdurReyyahin; s83
6) SıfatusSafve; c4, s133
7) İslam Alimleri Ansiklopedisi; c2, s153
