iltasyazilim
FD Üye
Son yıllarda ismi oldukça telaffuz edilmeye başlanan ve ünlü roman adamlarıyla aktörlerin roman ve filmlerinde zeka işlenen dejavu olayı, patolojik bir durumdur Kişilerde ara sıra bilinçlilik ve gerçeği sezgi durumları bozulabilmektedir İşte böyle durumlarda ilk kere görülen bir durum ya da yer kişilere daha önce görülmüş veya yaşanmış olarak gelebilmektedir Dejavu, bilinç durumundaki bozukluklar sebebiyle daha önce yaşanmış duygusuna kapılma durumudur
Dejavu en yalın haliyle,*yaşanan bir olayı ya da görülen herhangi bir mekanı daha evvelden görmüş olma duygusudur Kelime anlamı itibariyle bu kavrama gelmektedir “Deja kelimesi Fransızca ’da daha önceden anlamına gelirken, “voir kelimesi ise görmek anlamına kazanç Sözcük deja “kelimesinin ve “voir “fiilinin geçmiş vakit çekimi olan vu “kelimesinden türemiştir
Beyin bir takım durumlarda manzara ve ses gibi girdileri beyne antre hatıra esnasında algılayamayabilir Bu durumun nedenleri aralarında ise dermansızlık ve gerginlik gelmektedir Beynin bu gibi nedenlerden dolayı algılamada zorluk yaşaması dejavuya neden olabilen bir durumdur Ilk ilk olarak algılanamayan sonradan ise algılanan girdiler, algılandığında birey bu girdiyi daha önce yaşayan hissine kapılabilir Beyinde dağıtılmış loblar bulunmaktadır Sağ ve sol lob milisaniyeden daha az bir süre farkıyla çalışırsa da dejavuya zemin hazır olabilmektedir Burada bir lob diğerinden daha önce sezgi yaptığı için geç algılayan lob geç algılanan bu durumu daha evvelden yaşanmış hissine kapılır Bu durumun nedeni ise nöronlarda bulunan aksonlardaki minik sapmalardır Dejavunun bir öteki nedeni ise bu şekildedir
Dejavu durumu evvelden yaşanmış hissine kapılmayken üstelik bu durumun tersi bulunur Onun adı ise jamaisvu dur Eğer bu şart yaşanırsa kişiler tanıdıkları yerlerde acayiplik çekerler Bu durum da, aynı şekilde dejavunun oluşmasında bulunan sebeplerden dolayı ortaya çıkmaktadır Dejavu durumuyla ilgili birçok araştırma yapılır Bu araştırmaların birisi ise insanların %50 ’den fazlasının hayatlarında minimum bir defa zeka olsa dejavu yaşadıklarını ortaya koymuştur Bir vakit sonradan dejavunun en son ne süre yaşandığı unutulmaktadır
Dejavunun yaşanmasında farklı tür yaklaşımlar da bulunur Bir yaklaşıma tarafından yaşanan bir olay beyin tarafından hafızaya alınır sonradan bu olayın yar gerçekçi bir biçimde zihne yansır Bu şart dejavuyla ilgili bir yaklaşımdır flashback diye tanımlanır
Beyinde bambaşka türlerde hafızalar bulunur Bir olay yaşanırken, ses duyulurken ya da görülürken vb gibi durumlarda o andaki bilgiler ilk önce kısa süreli belleğe yerleşir Ardından ise bilgiler uzun süreli belleğe aktarılma sürecinden geçer Bilgilerin bu uzun süreli belleğe geçişi sırasında bir sapma olabilmektedir Bu sapma yolu kısaltma şeklindedir Bilgi normal yoldan saparak uzun süreli belleğe iletilir Bunun sonucunda o andaki idrak kişiye uzun süreli bellekten gelmiş gibi olur ve böylece dejavu durumu yaşanır Bu şart dejavuya yapılmış bambaşka bir yaklaşım olarak nedenlerdeki yerini almıştır
Bunların yanı sıra dejavu durumu öbür sinirsel hastalıklarda da yaşanabilmektedir En fazla ise epilepsi nöbetleri öncesinde bu durumla karşılaşılır Kişide dejavunun çok sık bir biçimde yaşanıyor olması aynı zamanda bir değişiklik sara hastalığının belirtisi olabilmektedir
Bilhassa çocukluk ve buluğ çağı dönemlerinde dejavu fazla artı yaşanıyorsa doktora başvurulmalı ve sara hastalığı olup olmadığı anlaşılmalıdır Yetişkinlerde ise bu durumun yaşanması gerginlik, takâtsizlik ya da öteki sebeplerden ötürü olabilmektedir
Dejavu en yalın haliyle,*yaşanan bir olayı ya da görülen herhangi bir mekanı daha evvelden görmüş olma duygusudur Kelime anlamı itibariyle bu kavrama gelmektedir “Deja kelimesi Fransızca ’da daha önceden anlamına gelirken, “voir kelimesi ise görmek anlamına kazanç Sözcük deja “kelimesinin ve “voir “fiilinin geçmiş vakit çekimi olan vu “kelimesinden türemiştir
Beyin bir takım durumlarda manzara ve ses gibi girdileri beyne antre hatıra esnasında algılayamayabilir Bu durumun nedenleri aralarında ise dermansızlık ve gerginlik gelmektedir Beynin bu gibi nedenlerden dolayı algılamada zorluk yaşaması dejavuya neden olabilen bir durumdur Ilk ilk olarak algılanamayan sonradan ise algılanan girdiler, algılandığında birey bu girdiyi daha önce yaşayan hissine kapılabilir Beyinde dağıtılmış loblar bulunmaktadır Sağ ve sol lob milisaniyeden daha az bir süre farkıyla çalışırsa da dejavuya zemin hazır olabilmektedir Burada bir lob diğerinden daha önce sezgi yaptığı için geç algılayan lob geç algılanan bu durumu daha evvelden yaşanmış hissine kapılır Bu durumun nedeni ise nöronlarda bulunan aksonlardaki minik sapmalardır Dejavunun bir öteki nedeni ise bu şekildedir
Dejavu durumu evvelden yaşanmış hissine kapılmayken üstelik bu durumun tersi bulunur Onun adı ise jamaisvu dur Eğer bu şart yaşanırsa kişiler tanıdıkları yerlerde acayiplik çekerler Bu durum da, aynı şekilde dejavunun oluşmasında bulunan sebeplerden dolayı ortaya çıkmaktadır Dejavu durumuyla ilgili birçok araştırma yapılır Bu araştırmaların birisi ise insanların %50 ’den fazlasının hayatlarında minimum bir defa zeka olsa dejavu yaşadıklarını ortaya koymuştur Bir vakit sonradan dejavunun en son ne süre yaşandığı unutulmaktadır
Dejavunun yaşanmasında farklı tür yaklaşımlar da bulunur Bir yaklaşıma tarafından yaşanan bir olay beyin tarafından hafızaya alınır sonradan bu olayın yar gerçekçi bir biçimde zihne yansır Bu şart dejavuyla ilgili bir yaklaşımdır flashback diye tanımlanır
Beyinde bambaşka türlerde hafızalar bulunur Bir olay yaşanırken, ses duyulurken ya da görülürken vb gibi durumlarda o andaki bilgiler ilk önce kısa süreli belleğe yerleşir Ardından ise bilgiler uzun süreli belleğe aktarılma sürecinden geçer Bilgilerin bu uzun süreli belleğe geçişi sırasında bir sapma olabilmektedir Bu sapma yolu kısaltma şeklindedir Bilgi normal yoldan saparak uzun süreli belleğe iletilir Bunun sonucunda o andaki idrak kişiye uzun süreli bellekten gelmiş gibi olur ve böylece dejavu durumu yaşanır Bu şart dejavuya yapılmış bambaşka bir yaklaşım olarak nedenlerdeki yerini almıştır
Bunların yanı sıra dejavu durumu öbür sinirsel hastalıklarda da yaşanabilmektedir En fazla ise epilepsi nöbetleri öncesinde bu durumla karşılaşılır Kişide dejavunun çok sık bir biçimde yaşanıyor olması aynı zamanda bir değişiklik sara hastalığının belirtisi olabilmektedir
Bilhassa çocukluk ve buluğ çağı dönemlerinde dejavu fazla artı yaşanıyorsa doktora başvurulmalı ve sara hastalığı olup olmadığı anlaşılmalıdır Yetişkinlerde ise bu durumun yaşanması gerginlik, takâtsizlik ya da öteki sebeplerden ötürü olabilmektedir