Demir minerali vücut için son derece önemlidir. Gıdalardan temin edilen demirin vücut tarafından yeterince iyi şekilde işlenmemesi sorununa bağlı olarak demir eksikliği olabilir. Bu durum aslında kırmızı kan hücre sayısının azalması durumudur. Aneminin de başlıca nedeni demir eksikliği olarak bilinmektedir. Demir minerali yeterli düzeyde olmadığında kırmızı kan hücresi üretiminde aksama yaşanabilir. Dolayısıyla da hücre sayısında azalma olacaktır. Kırmızı kan hücresi yetersiz olunca da dokulara, organlara taşınan oksijende azalma olur. Organlar bu duruma bağlı olarak tam olarak işlevini getirmemeye başlayacaktır.
Demir Eksikliği Belirtileri
Demir eksikliği sorunu yaşanmaya başladığında bazen hafif şekilde hissedilirken bazen de günlük yaşamı dahi etkileyecek oranda çok belirti görülebilir. Bazen de hafif şekilde başlayan belirtiler sonra şiddetlenerek daha fazla bir hal alabilir.
Halsizlik Hissi
Aşırı yorgun hissetmek, enerji azlığı ve tükenme duygusu, harekette zorlanma gibi durumlar demir eksikliği belirtileri içinde belki de en yaygın görülenlerinden biridir. Halsiz kalmanın nedeni, dokulara oksijenin az gitmesi, enerji konusunda verimli bir enerji oluşmamasıdır. Halsizlikle beraber genelde sinirlilik ve dikkat eksikliği gibi durumlar da yaşanabilir.
Cildin Solgun Görünmesi
Kırmızı kan hücresinin düşmesine bağlı olarak cildin rengi normale göre daha açık renkli ve solgun olabilir. Sadece cilt rengi değil diş etleri beyazlaması da görülmektedir.
Nefes Alıp Vermede Zorluk
Derin nefes alınsa da demir eksikliği sorunu olduğunda sanki yeterince nefes almıyormuş gibi bir duyguya kalırsınız. Bunun nedeni oksijenin yeteri kadar dokulara işlememesidir.
Kalp Çarpıntısı
Kalp çarpıntısı iki şekilde gerçekleşir:
Dikkat Eksikliği
Demir minerali, sinir sistemindeki bağlantılar arasında önemli bir işleve sahiptir ve eksikliği olduğu zaman dikkat eksikliği gibi sorunlara neden olacaktır.
Kaygı Seviyesinde Artış
Demir eksikliği beraberinde sinir sistemini de etkileyecektir. Sebepsiz yere gergin hissetmenizin sebebi belki de demir eksikliği olabilir.
Saç Dökülme Sorunu
En yaygın görülen demir eksikliği belirtisi olarak düşünülebilir. Oksijen konusunda sıkıntı yaşayan beden, hayati önemi olan yerlerde bu oksijeni harcamayı hedefler. Dolayısıyla saç çok hayati bir yer değildir ve buradaki oksijeni kullanarak dökülmelere neden olabilir.
Demir Eksikliği Anemisi: En sık olarak gözlemlenen kansızlıktır. Bunun sebebi ise küçük alyuvarlar ile mikrositik anemilerdir.
Demir eksikliği demirin besinlerden ya da bağırsaklardan az olmasından dolayı ve hemoglobin yapımının azalmasından dolayı oluşur.
Demir Eksikliği Sebepleri
Patolojik kan kayıplarında ise demir tedavisi için gizli ve kronik kanamalardır ve bu kanamalar genel olarak kadınlardaki genital sistemden olabilir.
Kan veren kişilerde ise demir eksikliği anemisi görülebilir. Örnek verecek olursak eğer % de 15 gr hemoglobin değerlerine sahip biri bir ünite kan verirse (yaklaşık 500 ml) 250 mg kadar demir kayıpları meydana gelir. Yine adet gören kadınlarda bir defaya mahsus bağış yapmaları demir eksikliğine neden olabilir. Ancak bir erkekte ise birkaç kez kan verdikten sonra bu sorun oluşur.
Dengesiz ve yetersiz beslenme sonucunda da demir eksikliği oluşur. Et yemeyen kişilerde yeteri kadar demir alımı oluşmaz ve yetersiz demir emiliminde demir dengeleri eksik görülür.
Kronik böbrek yetmezliğinde ise bundan dolayı sıkça diyaliz makinesine bağlanan hastalarda demir bilançoları bozulabilir ve diyetlerinde et ve ürünleri kısıtlanmıştır.
Demir eksikliğinin tedavi süresi demir eksikliğine göre değişir. Hastaların demir deposundaki durumlar, hemoglobin düzeyleri gibi etmenler önem taşır.
Demir Eksikliği Belirtileri
Demir eksikliği sorunu yaşanmaya başladığında bazen hafif şekilde hissedilirken bazen de günlük yaşamı dahi etkileyecek oranda çok belirti görülebilir. Bazen de hafif şekilde başlayan belirtiler sonra şiddetlenerek daha fazla bir hal alabilir.
Halsizlik Hissi
Aşırı yorgun hissetmek, enerji azlığı ve tükenme duygusu, harekette zorlanma gibi durumlar demir eksikliği belirtileri içinde belki de en yaygın görülenlerinden biridir. Halsiz kalmanın nedeni, dokulara oksijenin az gitmesi, enerji konusunda verimli bir enerji oluşmamasıdır. Halsizlikle beraber genelde sinirlilik ve dikkat eksikliği gibi durumlar da yaşanabilir.
Cildin Solgun Görünmesi
Kırmızı kan hücresinin düşmesine bağlı olarak cildin rengi normale göre daha açık renkli ve solgun olabilir. Sadece cilt rengi değil diş etleri beyazlaması da görülmektedir.
Nefes Alıp Vermede Zorluk
Derin nefes alınsa da demir eksikliği sorunu olduğunda sanki yeterince nefes almıyormuş gibi bir duyguya kalırsınız. Bunun nedeni oksijenin yeteri kadar dokulara işlememesidir.
Kalp Çarpıntısı
Kalp çarpıntısı iki şekilde gerçekleşir:
- Demir eksikliğine bağlı olan çarpıntılar,
- Aşırı yorgunluk ve diğer nedenlerden kaynaklananlar şeklindedir. Demir eksikliği olduğunda belli aralıklarla çarpıntı yaşanır.
Dikkat Eksikliği
Demir minerali, sinir sistemindeki bağlantılar arasında önemli bir işleve sahiptir ve eksikliği olduğu zaman dikkat eksikliği gibi sorunlara neden olacaktır.
Kaygı Seviyesinde Artış
Demir eksikliği beraberinde sinir sistemini de etkileyecektir. Sebepsiz yere gergin hissetmenizin sebebi belki de demir eksikliği olabilir.
Saç Dökülme Sorunu
En yaygın görülen demir eksikliği belirtisi olarak düşünülebilir. Oksijen konusunda sıkıntı yaşayan beden, hayati önemi olan yerlerde bu oksijeni harcamayı hedefler. Dolayısıyla saç çok hayati bir yer değildir ve buradaki oksijeni kullanarak dökülmelere neden olabilir.
Demir Eksikliği Anemisi: En sık olarak gözlemlenen kansızlıktır. Bunun sebebi ise küçük alyuvarlar ile mikrositik anemilerdir.
Demir eksikliği demirin besinlerden ya da bağırsaklardan az olmasından dolayı ve hemoglobin yapımının azalmasından dolayı oluşur.
Demir Eksikliği Sebepleri
- Kan alımı yetersizliği
- Gıdalardan demirin az emilimi
- Patolojik kan kaybı ve fizyolojik kan kaybıdır.
- Sağlıklı olarak dünyaya gelen bir bebekte süt emzirmesinde 4-6 ay arasındaki demir yeterlidir. Daha sonra ek demir ihtiyacı gerektirebilir.
Patolojik kan kayıplarında ise demir tedavisi için gizli ve kronik kanamalardır ve bu kanamalar genel olarak kadınlardaki genital sistemden olabilir.
Kan veren kişilerde ise demir eksikliği anemisi görülebilir. Örnek verecek olursak eğer % de 15 gr hemoglobin değerlerine sahip biri bir ünite kan verirse (yaklaşık 500 ml) 250 mg kadar demir kayıpları meydana gelir. Yine adet gören kadınlarda bir defaya mahsus bağış yapmaları demir eksikliğine neden olabilir. Ancak bir erkekte ise birkaç kez kan verdikten sonra bu sorun oluşur.
Dengesiz ve yetersiz beslenme sonucunda da demir eksikliği oluşur. Et yemeyen kişilerde yeteri kadar demir alımı oluşmaz ve yetersiz demir emiliminde demir dengeleri eksik görülür.
Kronik böbrek yetmezliğinde ise bundan dolayı sıkça diyaliz makinesine bağlanan hastalarda demir bilançoları bozulabilir ve diyetlerinde et ve ürünleri kısıtlanmıştır.
Demir eksikliğinin tedavi süresi demir eksikliğine göre değişir. Hastaların demir deposundaki durumlar, hemoglobin düzeyleri gibi etmenler önem taşır.