Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Demokrasi Nedir?
Halk egemenliğine dayanan yonetim şekli Bu deyim Yunanca demokratla kelimesinden gelmektedir Yunanca demos halk, kratos iktidar demektir
Mutlak demokrasi`de halk devleti doğrudan doğruya yonetir Temsili demokrasi`de ise idare, halk tarafından secilen ve zaman zaman değişen temsilcilerin elindedir
Uzun tecrubeler ve duşunceler demokrasi mefhumunda zamana ve mekana gore başka başka şekiller meydana getirmiştir Boyle olmakla beraber, demokraside değişmeyen genel fikirler şunlardır:
a) Demokraside, toplumun idaresinde coğunluğun menfaatine uygun bir yol tutulur Bunu bir kişiye ya da bir sınıfa bırakmak doğru değildir Boylece, bir toplumun idaresinde, o topluma bağlı her ferdin bir sozu ve bir oyu bulunur ve yonetim coğunluğun isteğine gore yurutulur
b Toplumda, sosyal, iktisadi ve siyasi alanlarda herkese tam bir eşitlik sağlanır
c Kanun karşısında herkes tam bir eşitlik altında bulunur Kanun karşısında herkes eşittir ve kanunlar her ferde aynı surette uygulanır
Tarih : Demokrasi fikri, kok saldıktan ve yayıldıktan sonra, tatbiki, her memlekette şartlara gore değişik şekiller gostermiştir
Eski Yunanistan`ın şehir devletleri demokrasinin beşiği ozelliğini gosterir Buralarda, herkesin hukumet işlerine katılmasını sağlayan bir rejim kurulmuştur Bunlardan en guzeline, MObeşinci yuzyılın ortalarında Atina şehrinde rastlanır, Bura da vatandaş sıfatını taşıyan fertler meydanlarda toplanarak kanunları kabul etmekte ve bunları tatbik edenleri kontrol etmekte idiler Boyle olmakla beraber, Atina demokrasisi, ileri anlamda bir demokrasi, olmaktan uzaktır Cunku, esirliğe dayanan bir toplum olan Atina`da esirler, insan olarak sayılmamakta şehrin yonetiminde soz sahibi olacakların, Atina vatandaşı olması gerekmekte idi
Romalılarda bir sure demokrasiye benzer bir yonetim şekli gorulurse de genel olarak asıl otorite ancak bir kısım vatandaşları temsil eden senatonun elinde bulunuyordu Bu otorite de imparatorun eline gectiğinde, demokrasinin, kelime olarak bile, bir anlamı kalmamıştır Orta cağlarda derebeylik sistemi, tatbiki bakımından demokrasi ile bağdaşan bir sistem olmamakla beraber; derebeyinin halka karşı vazifelerini yerine getirmesini istemesi, kralların, tac giyerken ettikleri yeminle halka karşı belirli taahhutlere girmeleri gibi şekiller, iler ki yuzyıllarda demokrasinin gelişmesinde rol oynayan sebepler olmuştur
XVI yuzyıldan itibaren bir taraf tan coğrafi keşiflerin olması, siyasi fikirlerde beliren yenilikler, kurulu nizamlara karşı gelmek isteyen fikir adamlarında demokarsi ye taraftarlık yaratmamış olsa bile, dini ve siyasi alanda vicdan` hurriyetinin on planda tutulma sı gerekcesini konu olarak ele aldırıyordu,
Boylece, Buyuk Fransız ihtilali ile kutlelerde istibdada karşı bir ayaklanma belirmiş ve bugunku anlamdaki demokrasinin temelleri boylece kurulmuştur
Turkiye`de demokrasi : Bugun cok partili bir sistem icinde devam ede gelen demokrasi hareketi, bu devresine gelinceye kadar bircok safhalardan gecmiştir
Osmanlı imparatorluğu`nun eski kudretini kaybettiği devirlerden başlayan ve Tanzimat`ın ilanında (1838) hukumdarın kimseyi bir mahkeme hukmu olmadan oldurmiyeceğini, kimsenin malını elinden almayacağını, butun vatandaşları aynı haklardan istifade ettireceğini siyasi bir belge ile taahhut etmesi, bizde demokrasi hareketinin şartları değişik olmakla beraber başlangıcına bir işarettir Bu hareket, 1876 tarihinde ilan edilen Birinci Meşrutiyet ile ilk Kanuni Esasi ile devam etmiş, ancak Meclisin kısa bir sure sonra Abdulhamit tarafından feshedilmesi ile son bulmuştur
1908 yılına kadar devam eden tek elden idare, bu yılda, ikinci Meşrutiyet`in ilan edilmesi ile yeni bir hareketin doğması sonucunu yaratmıştır Mebusan Meclisi`nin yeniden acılması, partilerin kurulması, Kanunu Esasinin ilan edilmesi ile, bu hareket biraz daha sağlam gorunuşlu olmuş, ancak Birinci Dunya Savaşı`nın cıkması İle, asıl amacını kaybetmiştir
Birinci Dunya Savaşı`ndan yenilgi ile cıkan Osmanlı İmparatorluğu, devlet olarak son bulunca, Anadolu`da meydana gelen Turkiye Buyuk Millet Meclisi doğrudan doğruya halk egemenliğine dayanan bir rejim şeklinde başlamış ve Cumhuriyetin, ilan edilmesinden sonra da aynı huviyet icinde devam etmiştir
Demokratik bir yonetim şekli kabul edilerek bu yolda bir teşkilatlanma olduğu halde, bu yeni devlet on planda, Batılılaşmamız icin gerekli olan devrim hareketlerinin gercekleşmesini aldığı icin 1924 ve 1930 yılında yapılan iki tecrubenin dışında, fiilen tek parti yonetimi esasına dayanan bir hukumet idaresi ile idare edilmiştir
Ancak, ikinci Dunya Savaşı`nın sona ermesi uzerine, bu savaştan başarı ile cıkmış olan Batı devletlerinin Birleşmiş Milletler Teşkilatını kurmaları ve Turkiye`nin bu teşkilata uye olması ile ,devam ede gelen tek parti sistemine karşı bir tepki uyanmaya başlamıştır Bunun sonucu olarak, tek partili totaliter rejimden cok partili demokratik hayata donmek zorunluluğu berilmiş ve 1946 yılında Demokrat Parti`nin kurulması, ile Turkiye`de cok partili olan ve Batı demokrasileri olcusunde bir demokrasi hayatı başlamıştır
Aynı yıl yenilenmiş olan secim kanununda oyların gizli verilmesi, acık olarak tasnif edilmesi secimlerin, hakimlerin kontrolu altında bulunması gibi şartlar icinde ve hur olarak yapılan genel secimlerde, Buyuk Millet Meclisi`ne, Cumhuriyet Halk Parti`sinin yanında Demokrat Parti ve Millet Partisi de temsilci sokabilmiş, 1950 yılında yapılan genel secimlerde de, 1923 yılından bu tarihe kadar ilk defa, iktidar, ikinci bir partiye devredilmiştir
Fakat Demokrat Parti, on yıllık iktidarı sırasında, demokratik gidişten ayrılmış; bunun sonucu olarak da Turk Silahlı Kuvvetleri 27 Mayıs 1960 da İdareye el koymuştur Bir bucuk yıllık gecici bir devreden sonra, 15 Ekim 1961 de genel secimler yapılmış ve dort parti milletvekillerinden meydana gelmiş TBM Meclisi acılmıştır Boylece, yeniden cok partili demokratik devreye girilmiştir
Halk egemenliğine dayanan yonetim şekli Bu deyim Yunanca demokratla kelimesinden gelmektedir Yunanca demos halk, kratos iktidar demektir
Mutlak demokrasi`de halk devleti doğrudan doğruya yonetir Temsili demokrasi`de ise idare, halk tarafından secilen ve zaman zaman değişen temsilcilerin elindedir
Uzun tecrubeler ve duşunceler demokrasi mefhumunda zamana ve mekana gore başka başka şekiller meydana getirmiştir Boyle olmakla beraber, demokraside değişmeyen genel fikirler şunlardır:
a) Demokraside, toplumun idaresinde coğunluğun menfaatine uygun bir yol tutulur Bunu bir kişiye ya da bir sınıfa bırakmak doğru değildir Boylece, bir toplumun idaresinde, o topluma bağlı her ferdin bir sozu ve bir oyu bulunur ve yonetim coğunluğun isteğine gore yurutulur
b Toplumda, sosyal, iktisadi ve siyasi alanlarda herkese tam bir eşitlik sağlanır
c Kanun karşısında herkes tam bir eşitlik altında bulunur Kanun karşısında herkes eşittir ve kanunlar her ferde aynı surette uygulanır
Tarih : Demokrasi fikri, kok saldıktan ve yayıldıktan sonra, tatbiki, her memlekette şartlara gore değişik şekiller gostermiştir
Eski Yunanistan`ın şehir devletleri demokrasinin beşiği ozelliğini gosterir Buralarda, herkesin hukumet işlerine katılmasını sağlayan bir rejim kurulmuştur Bunlardan en guzeline, MObeşinci yuzyılın ortalarında Atina şehrinde rastlanır, Bura da vatandaş sıfatını taşıyan fertler meydanlarda toplanarak kanunları kabul etmekte ve bunları tatbik edenleri kontrol etmekte idiler Boyle olmakla beraber, Atina demokrasisi, ileri anlamda bir demokrasi, olmaktan uzaktır Cunku, esirliğe dayanan bir toplum olan Atina`da esirler, insan olarak sayılmamakta şehrin yonetiminde soz sahibi olacakların, Atina vatandaşı olması gerekmekte idi
Romalılarda bir sure demokrasiye benzer bir yonetim şekli gorulurse de genel olarak asıl otorite ancak bir kısım vatandaşları temsil eden senatonun elinde bulunuyordu Bu otorite de imparatorun eline gectiğinde, demokrasinin, kelime olarak bile, bir anlamı kalmamıştır Orta cağlarda derebeylik sistemi, tatbiki bakımından demokrasi ile bağdaşan bir sistem olmamakla beraber; derebeyinin halka karşı vazifelerini yerine getirmesini istemesi, kralların, tac giyerken ettikleri yeminle halka karşı belirli taahhutlere girmeleri gibi şekiller, iler ki yuzyıllarda demokrasinin gelişmesinde rol oynayan sebepler olmuştur
XVI yuzyıldan itibaren bir taraf tan coğrafi keşiflerin olması, siyasi fikirlerde beliren yenilikler, kurulu nizamlara karşı gelmek isteyen fikir adamlarında demokarsi ye taraftarlık yaratmamış olsa bile, dini ve siyasi alanda vicdan` hurriyetinin on planda tutulma sı gerekcesini konu olarak ele aldırıyordu,
Boylece, Buyuk Fransız ihtilali ile kutlelerde istibdada karşı bir ayaklanma belirmiş ve bugunku anlamdaki demokrasinin temelleri boylece kurulmuştur
Turkiye`de demokrasi : Bugun cok partili bir sistem icinde devam ede gelen demokrasi hareketi, bu devresine gelinceye kadar bircok safhalardan gecmiştir
Osmanlı imparatorluğu`nun eski kudretini kaybettiği devirlerden başlayan ve Tanzimat`ın ilanında (1838) hukumdarın kimseyi bir mahkeme hukmu olmadan oldurmiyeceğini, kimsenin malını elinden almayacağını, butun vatandaşları aynı haklardan istifade ettireceğini siyasi bir belge ile taahhut etmesi, bizde demokrasi hareketinin şartları değişik olmakla beraber başlangıcına bir işarettir Bu hareket, 1876 tarihinde ilan edilen Birinci Meşrutiyet ile ilk Kanuni Esasi ile devam etmiş, ancak Meclisin kısa bir sure sonra Abdulhamit tarafından feshedilmesi ile son bulmuştur
1908 yılına kadar devam eden tek elden idare, bu yılda, ikinci Meşrutiyet`in ilan edilmesi ile yeni bir hareketin doğması sonucunu yaratmıştır Mebusan Meclisi`nin yeniden acılması, partilerin kurulması, Kanunu Esasinin ilan edilmesi ile, bu hareket biraz daha sağlam gorunuşlu olmuş, ancak Birinci Dunya Savaşı`nın cıkması İle, asıl amacını kaybetmiştir
Birinci Dunya Savaşı`ndan yenilgi ile cıkan Osmanlı İmparatorluğu, devlet olarak son bulunca, Anadolu`da meydana gelen Turkiye Buyuk Millet Meclisi doğrudan doğruya halk egemenliğine dayanan bir rejim şeklinde başlamış ve Cumhuriyetin, ilan edilmesinden sonra da aynı huviyet icinde devam etmiştir
Demokratik bir yonetim şekli kabul edilerek bu yolda bir teşkilatlanma olduğu halde, bu yeni devlet on planda, Batılılaşmamız icin gerekli olan devrim hareketlerinin gercekleşmesini aldığı icin 1924 ve 1930 yılında yapılan iki tecrubenin dışında, fiilen tek parti yonetimi esasına dayanan bir hukumet idaresi ile idare edilmiştir
Ancak, ikinci Dunya Savaşı`nın sona ermesi uzerine, bu savaştan başarı ile cıkmış olan Batı devletlerinin Birleşmiş Milletler Teşkilatını kurmaları ve Turkiye`nin bu teşkilata uye olması ile ,devam ede gelen tek parti sistemine karşı bir tepki uyanmaya başlamıştır Bunun sonucu olarak, tek partili totaliter rejimden cok partili demokratik hayata donmek zorunluluğu berilmiş ve 1946 yılında Demokrat Parti`nin kurulması, ile Turkiye`de cok partili olan ve Batı demokrasileri olcusunde bir demokrasi hayatı başlamıştır
Aynı yıl yenilenmiş olan secim kanununda oyların gizli verilmesi, acık olarak tasnif edilmesi secimlerin, hakimlerin kontrolu altında bulunması gibi şartlar icinde ve hur olarak yapılan genel secimlerde, Buyuk Millet Meclisi`ne, Cumhuriyet Halk Parti`sinin yanında Demokrat Parti ve Millet Partisi de temsilci sokabilmiş, 1950 yılında yapılan genel secimlerde de, 1923 yılından bu tarihe kadar ilk defa, iktidar, ikinci bir partiye devredilmiştir
Fakat Demokrat Parti, on yıllık iktidarı sırasında, demokratik gidişten ayrılmış; bunun sonucu olarak da Turk Silahlı Kuvvetleri 27 Mayıs 1960 da İdareye el koymuştur Bir bucuk yıllık gecici bir devreden sonra, 15 Ekim 1961 de genel secimler yapılmış ve dort parti milletvekillerinden meydana gelmiş TBM Meclisi acılmıştır Boylece, yeniden cok partili demokratik devreye girilmiştir
