demokrasinin tarihcesi ve gelişimi
Demokrasi sozcuğu Yunancadan gelir Eski Yunancada “demos’ halk, ‘kratos’ iktidar ya da egemenlik anlamında kullanılırdı Buna gore, demokrasi halkın egemenliğini ifade eder Demokrasinin ilk ortaya cıktığı ulke eski Yunanistan’dır
Demokrasinin gunumuze kadar gelişmesini etkileyen onemli unsurlar şunlardır:
MO 450: Atina’da Aristo, Eflatun ve Sokrates gibi duşunurlerin duşunce olarak katkıda bulundukları bir ceşit yonetim sistemi, siyasi tarihteki yerini aldı Site denilen şehir devletlerce kadınlar ve koleler site halkının dışında kabul ediliyordu Yetişkin erkeklerin halk meclisinde konuşma ve oy kullanma hakkı vardı
375:Roma İmparatorluğunda yurttaştık ve insan haklan kavramı gelişme gosterdi
1215: İngiltere’de Kral I John’un imzaladığı Magna Carta kralın yetkilerini sınırlarken halka da bazı hak ve ozgurlukler tanıyordu Magna Carta ile kralın sınırsız yetkilerine son verildi Kimsenin yargılanmadan cezalandırılmayacağı ilkesi getirildi
1450: Alman Johann Gutenberg modern matbaayı geliştirdi Matbaanın geliştirilmesiyle birlikte insanlar duygu, duşunce ve bilgilerini birbirleriyle paylaşmaya başladı Bu da demokratik hak ve talepleri hızlandırdı Matbaanın geliştirilmesi Avrupa’da Ronesans ve Reform hareketlerinin başlamasına neden oldu
1750: Avrupa aydınlanma felsefesiyle anayasal demokrasinin duşunce temelleri atıldı Montesqieu (Monteskiyo) gucler ayrılığını savunuyordu Jean Jacgues Rousseau (Jan Jak Russo) “ozgurluk, eşitlik ve kardeşlik sloganıyla 1762 – 1763 yıllarında “Toplumsal Sozleşmeyi yazdı John Locke (Con Luk) ise yaşama hakkı, ozelmulkiyet hakkı gibi insanların sahip olması gereken belirli ozgurlukleri savundu
1776: Virginia Haklar Bildirgesi’nde yaşam, hurriyet ve mulkiyet haklarıyla beraber mutluluğu arama hakkından soz edildi
1789: 1789 yılında Fransa halkı krala karşı ayaklandı Bunun sonucunda Fransız İnsan Bildirgesi yayımlandı Bu bildiri temel insan haklarını “hurriyet, mulkiyet, guvenlik ve zulme direnme olarak tespit etmektedir Eşitlik, ozgurluk ve adalet duşuncesinin kitleler tarafından telaffuz edildiği ilk siyasal ornektir
Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi, yalnızca Fransızlar icin değil, butun insanlar icin gecerli olan bir bildirgedir Bu yuzden evrensel niteliktedir
1877: İlk Turk Meclisi Mebuslar Meclisi (Genel Meclis) adı altında ve iki meclisli olarak 20 Mart 1877 tarihinde calışmalarına başladı
1920: 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da egemenliğin millete ait olduğu ilk meclis kuruldu Yurdumuzun değişik bolgelerinden gelen milletvekilleri burada calışmaya başladı
1945: II Dunya Savaşı’nın sonuclarını goren devletler surekli barışın sağlanması icin bir araya gelerek Birleşmiş Milletler orgutunu kurdu ve 1945 yılında Birleşmiş Milletler Antlaşması imzalandı
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nin 11 Aralık 1946 tarihli ilk oturumunda icinde insan haklarının yer alacağı bir belge hazırlanması amacıyla Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu oluşturuldu Komisyonda hazırlanan taslak 10 Aralık 1948 tarihinde genel kurul tarafından İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi olarak kabul ve ilan edildi Bildirge insan haklarına ve temel ozgurluklere saygıyı sağlamak ve geliştirmek yolunda atılan ilk adımdır
1989: Almanya’da bulunan Berlin duvarının yıkılması ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ulkelerinin dağılması bu ulkelerde demokrasinin yayılmasına zemin hazırladı
1995: İnternet kullanımı yaygınlaştı İnternet kullanımının yaygınlaşmasıyla dunya uzerinde insanların birbirleriyle iletişimi arttı ve fikirlerin tum dunyaya daha hızlı bir şekilde yayılması sağlandı
2000: Dunyadaki 192 ulkeden secimle iş başına gelen demokratik ulke sayısı 120'ye ulaştı Bu rakam dunya nufusunun yaklaşık %60'ına denk gelmektedir
Demokrasi sozcuğu Yunancadan gelir Eski Yunancada “demos’ halk, ‘kratos’ iktidar ya da egemenlik anlamında kullanılırdı Buna gore, demokrasi halkın egemenliğini ifade eder Demokrasinin ilk ortaya cıktığı ulke eski Yunanistan’dır
Demokrasinin gunumuze kadar gelişmesini etkileyen onemli unsurlar şunlardır:
MO 450: Atina’da Aristo, Eflatun ve Sokrates gibi duşunurlerin duşunce olarak katkıda bulundukları bir ceşit yonetim sistemi, siyasi tarihteki yerini aldı Site denilen şehir devletlerce kadınlar ve koleler site halkının dışında kabul ediliyordu Yetişkin erkeklerin halk meclisinde konuşma ve oy kullanma hakkı vardı
375:Roma İmparatorluğunda yurttaştık ve insan haklan kavramı gelişme gosterdi
1215: İngiltere’de Kral I John’un imzaladığı Magna Carta kralın yetkilerini sınırlarken halka da bazı hak ve ozgurlukler tanıyordu Magna Carta ile kralın sınırsız yetkilerine son verildi Kimsenin yargılanmadan cezalandırılmayacağı ilkesi getirildi
1450: Alman Johann Gutenberg modern matbaayı geliştirdi Matbaanın geliştirilmesiyle birlikte insanlar duygu, duşunce ve bilgilerini birbirleriyle paylaşmaya başladı Bu da demokratik hak ve talepleri hızlandırdı Matbaanın geliştirilmesi Avrupa’da Ronesans ve Reform hareketlerinin başlamasına neden oldu
1750: Avrupa aydınlanma felsefesiyle anayasal demokrasinin duşunce temelleri atıldı Montesqieu (Monteskiyo) gucler ayrılığını savunuyordu Jean Jacgues Rousseau (Jan Jak Russo) “ozgurluk, eşitlik ve kardeşlik sloganıyla 1762 – 1763 yıllarında “Toplumsal Sozleşmeyi yazdı John Locke (Con Luk) ise yaşama hakkı, ozelmulkiyet hakkı gibi insanların sahip olması gereken belirli ozgurlukleri savundu
1776: Virginia Haklar Bildirgesi’nde yaşam, hurriyet ve mulkiyet haklarıyla beraber mutluluğu arama hakkından soz edildi
1789: 1789 yılında Fransa halkı krala karşı ayaklandı Bunun sonucunda Fransız İnsan Bildirgesi yayımlandı Bu bildiri temel insan haklarını “hurriyet, mulkiyet, guvenlik ve zulme direnme olarak tespit etmektedir Eşitlik, ozgurluk ve adalet duşuncesinin kitleler tarafından telaffuz edildiği ilk siyasal ornektir
Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi, yalnızca Fransızlar icin değil, butun insanlar icin gecerli olan bir bildirgedir Bu yuzden evrensel niteliktedir
1877: İlk Turk Meclisi Mebuslar Meclisi (Genel Meclis) adı altında ve iki meclisli olarak 20 Mart 1877 tarihinde calışmalarına başladı
1920: 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da egemenliğin millete ait olduğu ilk meclis kuruldu Yurdumuzun değişik bolgelerinden gelen milletvekilleri burada calışmaya başladı
1945: II Dunya Savaşı’nın sonuclarını goren devletler surekli barışın sağlanması icin bir araya gelerek Birleşmiş Milletler orgutunu kurdu ve 1945 yılında Birleşmiş Milletler Antlaşması imzalandı
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nin 11 Aralık 1946 tarihli ilk oturumunda icinde insan haklarının yer alacağı bir belge hazırlanması amacıyla Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu oluşturuldu Komisyonda hazırlanan taslak 10 Aralık 1948 tarihinde genel kurul tarafından İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi olarak kabul ve ilan edildi Bildirge insan haklarına ve temel ozgurluklere saygıyı sağlamak ve geliştirmek yolunda atılan ilk adımdır
1989: Almanya’da bulunan Berlin duvarının yıkılması ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ulkelerinin dağılması bu ulkelerde demokrasinin yayılmasına zemin hazırladı
1995: İnternet kullanımı yaygınlaştı İnternet kullanımının yaygınlaşmasıyla dunya uzerinde insanların birbirleriyle iletişimi arttı ve fikirlerin tum dunyaya daha hızlı bir şekilde yayılması sağlandı
2000: Dunyadaki 192 ulkeden secimle iş başına gelen demokratik ulke sayısı 120'ye ulaştı Bu rakam dunya nufusunun yaklaşık %60'ına denk gelmektedir