Denizlerin Ekonomiye Katkıları Nedir

Denizlerin Ekonomiye Katkısı

Denizcilik sektoru ulkelerin dunyaya acılımını ve entegrasyonunu
sağlayan en onemli sektorlerden biridir Bu acılım ve entegrasyon ne derecede
guclu olursa ulkelerin ekonomik gucu de o derece yuksek olmaktadır
Turkiye; Turk Boğazları yolu ile Karadenize sahildar ulkelere, Orta
Asyaya, Uzak Doğuya, Doğu Akdenizdeki konumu nedeniyle Orta Doğuya ve
Kuzey Afrikaya, Cebelitarıkla Atlantike, Suveyşle uzak doğuya acılmakta olup
jeopolitik ve jeostratejik oneme haizdir
Dunyada değişen ekonomik şartlar, siyasi olaylar ve teknolojik
gelişmelere paralel olarak deniz taşımacılığı dokme taşımacılıktan konteynır, roro
taşımacılığına doğru kaymıştır Ancak bu gelişmelerde coğrafi konumu, Asya
ile Avrupa arasında bir kopru durumunda olmasına rağmen Turkiye oldukca
gerilerde kalmıştır Turk Deniz Ticaret filomuzun taşıma taleplerini
karşılayabilecek seviyede değildir
Denizcilik faaliyetlerinin onemli bir bolumunu teşkil eden Turk gemi inşa
sanayi, uzun vadeli ve istikrarlı bağımsız bir gelişme politikasına sahip değildir
ve yeterince teşvik gormemektedir
Turkiyenin denizcilik sektorunde uluslararası platformda hak ettiği yere
gelebilmesi icin dunya standartlarına ve teknolojik gelişmelere uygun limanlara
sahip olması, gelişen taşımacılık ve liman teknolojilerine ayak uydurması, ulusal
ve uluslararası denizcilik politikalarını oluşturması, dış ticaret taşımalarında
payını yukseltilmesi, deniz turizmi ve yatcılığa, balıkcılığa onem vermesi ve
uluslararası platformda saygılığımızın artması icin Liman ve Bayrak Devleti
kontrol mekanizmasını sağlaması ve geliştirmesi gerekmektedir

DENİZ ULAŞTIRMASI

Denizlerdeki ekonomik potansiyelin artması ve uluslararası hukuki
duzenlemeler nedeni ile dunya ulkeleri denizlerdeki cıkarlarını korumaya
yonlenmiş ve denizi rantabl kullanan ulkeler dunya ticaretine de hakim
olmuşlardır Ulkemizin, uluslararası deniz ulaşım yollarının kavşağında bulunan
jeostratejik coğrafik konumuna, 8333 km kıyısı bulunmasına rağmen dunya
ticaretinde hak ettiği yerde değildir
Bu gun dunya ticaretinin yaklaşık % 80nin, ulkemizin ithalat ve ihracat
taşımalarının ise yaklaşık %90lık bolumu deniz yoluyla yapılmaktadır Son
yıllarda dunyada kapıdan kapıya taşımacılık onem kazanmış, demiryolu,
havayolu, karayolu ve denizyolunu butunleşmesi olan coklu taşımacılık sistemi
“kombine taşımacılık gelişmeye başlamıştır Onumuzdeki donemde kombine
taşımacılığın ağırlığını artırması beklenmektedir Turkiye sahip olduğu stratejik
ve coğrafik konumu nedeniyle avantaj sağlamasına rağmen ulkenin nakliye ve
lojistik sektorune ozellikle Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrikaya verilen
hizmette bu avantajı kullanamamaktadır
Bu nedenle Turkiyeyi doğubatı, kuzey guney ulaşım koridorunda transit
uğrağı konumuna getirmek icin Turk Deniz Ticaret Filosunun nicel ve niteliksel
olarak taşıma talepleri ile uyumlu, dunya standartlarına ve teknolojik
gelişmelere uygun bir yapıya kavuşturulmasına onem verilecektir Ancak Turk
bayraklı gemilerimizin bu taşımalardan aldığı pay son on yılın en duşuk
yuzdesidir (% 23)

LİMANLAR

Turkiye limanları konteynır taşımacılığında dunyadaki gelişmeleri
izleyememiş, ana aktarma limanlarına sahip bir ulke konumuna gelememiş ve
dolayısıyla limanlarının Akdenizdeki avantajlı konumunu değerlendirememiştir
Limanlarımız gelişen teknoloji ve taşıma şekillerine ayak uyduramamakta
ve rasyonel ve cağdaş işletmecilik esasları icerisinde etkin ve verimli olarak
calıştırılamaması nedeniyle liman hizmetleri verimli olarak verilememekte,
limanlarımız dunya standartlarında calışamamakta ve bolge limanları ile rekabet
şansı duşuk olmaktadır Bu nedenle, Turkiyenin limanlarımızın geliştirilmesi,
modernleştirilmesi, kapasitelerinin arttırılması ve transit taşımacılık
faaliyetlerinde trafiğin geciş koridoru olma ozelliğini kazanmalıdır
Bugun dunya konteynır trafiğinin % 25i Akdeniz koridorunu
kullanmaktadır Uzakdoğu ulkeleri ile Avrupa ulkeleri arasındaki uzun mesafe
konteynır taşımacılığı, Doğu Akdeniz, Suveyş Kanalı, Kızıldeniz uzerinden
gecmekte ve gunumuzde ana liman olarak Malta, Pire, Limasol, İskenderiye
Limanlarından hizmet almaktadır Doğu Akdeniz ile Mısırın; Damietta ve Port
Said, İsrailin; Haifa, Kıbrıs Rum Kesiminin Limasol ve Larnaka, Maltanın;
Valetta, Yunanistanın Pire, İtalyanın Ravenna gibi limanları aktarma limanı
olarak on plana cıkarken Turkiye, Limanlarının Akdenizdeki konumunun ortaya
koyduğu şansı henuz kullanamamıştır
Denizyolu taşımacılığının multimodal (kombine) taşımacılığa
donuşmesiyle hinterlandına yuk dağıtan tesisler haline gelen limanlar
ekonomiyi doğrudan etkileyen stratejik tesisler konumuna gelmiştir Bu
nedenle; ABne entegrasyon surecinde kısa ve uzun vadeli tum onlemlerin
alınması gerekmektedir

TURK BOĞAZLARI

İstanbul Boğazı dunyanın en dar ve tehlikeli suyollarından biri olup
tarihin ilk donemlerinden itibaren buyuk bir jeostratejik oneme sahip olmuştur
Karadenizi Akdenize bağlayan tek suyolunu teşkil eden Turk Boğazları ulkemiz
icin olduğu kadar, Karadenize kıyıdaş ulkeler icin de onem taşımaktadır Turk
Boğazları jeopolitik ve jeostratejik oneminin yanısıra, Karadeniz ulkelerini
dunya piyasalarına bağlayan ana ticaret guzergahıdır

GEMİ İNŞA SANAYİ VE TERSANECİLİK

Gemi inşa sanayii, bir uretim ve montaj sanayii olup gemi inşaatı, onarımı
ve yan sanayisinin ulkelere sağladığı faydalar; doviz getirmesi veveya ikame
etmesi, yan sanayii geliştirmesi, yabancı sermaye girişini, teknoloji transferini
ve istihdamı sağlaması, milli deniz ticaret filosunu desteklemesi ve ulkenin
savunma sanayii ihtiyaclarına katkı sağlamasıdır Denizcilik faaliyetlerinin
onemli bir bolumunu teşkil eden gemi inşa sanayii emekyoğun niteliğinde olup
butun ulkelerde onemli bir istihdam potansiyeli yaratmaktadır

DENİZ TURİZMİ VE YATCILIK

Deniz turizmi denizde deniz aracları ile yapılan, turizm amaclı meslek
faaliyetleri ve doğrudan destekleyen diğer meslek faaliyetleridir Deniz turizmi
ve yatcılığın ulkelere buyuk kazanclar sağlaması ve turizm gelirlerinin onemli bir
kısmının deniz turizminden elde edilmesi nedeniyle deniz turizmi bir ulke icin
onem taşımaktadır