Deprem Nedir? Deprem Öncesi, Anında ve Sonrasında Acil Yapılması Gerekenler

Deprem
Deprem, yer kabuğunda beklenmedik bir zamanda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmaların yeryüzünü sarsması olayına denir.
Deprem, sismograf ile ölçülür. 3 ve altı şiddetteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü şiddetteki depremler yıkıcı olabilmektedir. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvvetinde etkilidir. Yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha yıkıcı ve daha çok hasar vermektedir.

Deprem Öncesi Hangi Önlemleri Almalıyız?



Bu konuda yapılması gereken en önemli şey önleyici yaklaşımdır. Gevşek toprağa kesinlikle konut inşa edilmemelidir. Alacağımız veya kiralayacağımız dairenin depreme dayanıklılık durumunu araştırmalıyız. Yine çığ tehlikesi olan yerlerde, vadi içlerinde yer alan evlerde iskân etmemeliyiz. Maddi bir önlem olarak da evin mutlaka deprem sigortasını yapmalıyız.



Depremlerde evlerdeki mevcut eşyalardan dolayı çok kişinin de hayatını kaybettiğini bilmemiz gerekir. Özellikle evde veya iş yerinde mevcut dolaplar mutlaka duvara monte edilmiş olmalı, vestiyer tarzı şeylerin ayaklarının sağlam olup olmadığına bakılmalıdır. Dolapların üzerinde tehlike arz edebilecek tüm cisimler indirilip ilgili yerlere bırakılmalıdır.



Kullanılan ev sobalı ise soba boruları mutlaka iyi bir şekilde monte edilmelidir. Yine elektrikli ısıtıcılar uygun yerlere bırakılmalıdır. Deprem öncesinde evde varsa patlama ihtimali bulunan malzemelerin kırılmayacak bir şekilde depolanması sağlanmalıdır.



Deprem öncesinde gaz kaçağı ve yangına karşı vanalar ve elektrik sigortaları otomatik hale getirilmelidir. Bina çıkışımıza engel olabilecek eşyalar çıkış yolları üzerine bırakılmamalıdır. Acil çıkış kapıları mutlaka deprem öncesi açık olmalıdır. Acil çıkışlarda yeteri kadar aydınlatma bulunmalıdır.



Yattığımız yerin hemen yanına üzerimize düşebilecek dolap vb. eşyalar konulmamalıdır. Odadaki soba ve boruları iyice sabitmeli ve yatağımızdan uzak tutmalıyız.



Gerek evimizde gerekse iş yerimizde ebatı ve yeterliliğine dikkat edilerek deprem sırasında kullanımına ihtiyaç duyabileceğimiz yangın söndürme cihazı olmalıdır. Bu tüp her yıl kontrolden geçirilmeli gerektiğinde yenilenmelidir.



Evde, işyerinde herkesin katılımı ile bir deprem afet hazırlık planı hazırlanmalıdır. Zaman zaman bunun için tatbikatlar yapılmalıdır. Yine depremde kendimize önceden ilk ulaşmamız gereken kişileri belirlemeli ve yer tespiti yapmalıyız. Kimlik kartlarımız, pasaport, diploma vb. belgeler su geçirilmeyecek bir yere konulmalıdır. (Mümkünse çelik kasa). Binalarda deprem öncesi mutlaka asansör kapılarının uygun bir yerine ''Depremde Kullanılamaz'' yazısı olmalıdır.



Deprem Zamanında Acil Yapılması Gerekenler



Öncelikle panik yapmamalı, rahat olmaya çalışmalıyız. Monte olmayan dolap, vestiyer, raf vb. yerlerden uzak durmalıyız. Varsa sağlam bir masanın altına girilmeli bunun etrafına koruyucu malzemeler bırakılmalı ve bu şekilde bir yaşam üçgeni oluşturulmalıdır. Başımızı iki elimiz arasına (başımızı ve ensemizi koruyacak şekilde) alarak güvenli bir yerde diz çöküp deprem sarsıntısı geçene kadar beklemeliyiz.



Deprem anında kesinlikle merdivenlere koşulmamalı, asansör kullanmamalı, çıkış yerlerine gidilmemeli, balkonlara gidip oradan atlama yolu seçilmemelidir. Telefonlarımızı sadece acil durumlar için kullanmalı, telefonun deprem anında birçok can kurtardığını varsayarak şarjının bitmemesi için ekonomik kullanmalıyız.



Evde veya iş yerinde deprem esnasında kibrit çakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalı, gaz ve su vanaları mutlaka kapatılmalı, varsa yanan soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.



Depreme dışarıda yakalandığımızda enerji hatları ve direklerden bir an önce uzaklaşmalıyız. Yine yüksek binaların yakınında, minarelere yakın yerlerde, taş ve kaya düşebilecek yerlerde, deniz kıyısından uzak olmalıyız. (Tsunami ihtimalini düşünerek).



Deprem anında araç kullanıyorsak bulunduğumuz yer güvenli ise yolun sağına yanaşıp durmalıyız. Araç, köprü üstünde, enerji hatları yakınında ise araç kontak anahtarı üzerinde bırakılarak ilgili yerden hızlıca uzaklaşmalıyız. Deprem esnasında metro veya trende isek bunlardan kesinlikle inme yoluna gidilmemeli, deprem sarsıntısı geçene kadar bir yerlere sıkıca tutunmalı ilgili kişilerin vereceği talimatlara uymalıyız.



Deprem Sonrasında Hemen Yapılması Gerekenler



Deprem sonrasında öncelikle kendimizin ve yanımızdakilerin emniyetini sağlamalıyız. Sonra eğer herhangi bir gaz kokusu alırsak gaz vanalarını kapatmalı, camları ve kapıları açmalıyız. Nihayetinde acil durum çantamızı alıp binayı derhal terk edip toplanma alanına hareket etmeliyiz.



Deprem sarsıntılarının gittikçe azaldığını varsayarak panik olmamalı, kitle iletişim araçlarından yapılacak uyarıları dinlemeliyiz. Artçı depremlerin de yer yer yıkıma yol açabileceği hususu göz önünde bulundurularak hasarlı binalara kesinlikle girilmemelidir.



Yardım ekiplerinin hızlı ulaşımı için trafiği kilitleyecek veya yavaşlatacak hareketlerden uzak durmalıyız. Deprem sonrasında mümkün olduğu kadar araç kullanmamalıyız.



Depremde yıkıntı altında kalmışsak paniklemeden hayatımızı riske atacak durumlardan uzak durmalıyız. Deprem sonrasında kurtarma ekiplerinin en yakın zamanda bize ulaşacağını hesaplayarak ona göre pozisyon geliştirmeliyiz. Varlığımızı hissettirmemiz için yanımızda bulunan cisimlere sert bir şekilde vurarak ses çıkarmalı veya kurtarma ekiplerine sesimizi duyurmak için seslenmeliyiz.



Deprem Malzemeleri



İlk yardım çantası



Uyku tulumu veya battaniye,



Çakı, düdük, küçük makas,



Kâğıt ve kalem,



Radyo (pilli), el feneri ve yedek piller (uzun ömürlü pil tercih edilmeli)



Varsa yedek batarya veya powerback



Unutmayın!



Hiçbir şey tedbirden daha koruyucu değildir.



Deprem öldürmez bina öldürür.


Depremin ne zaman olacağı belli değil ama ne yapacağı bellidir.



Deprem bizi bulmadan biz sağlam binaları bulalım.

Önceden hazırlıklı olmak hayat kurtarır.