Depresyon ve idman... Bu iki söz sizce birbiriyle ilişkili olabilir mi? Araştırmalara nazaran karşılığımız evet olmalı. 13.02.2019 tarihli The New York Times'da çıkan araştırma haberi tam da bu bahis üzerine. JAMA Psychiatry mecmuasında yayınlanan araştırmaya nazaran; günde en az 15 dakika boyunca koşmak ya da daha yorucu bir idman yapmak depresyonu yenmeye yardımcı oluyor. Hatta araştırmadaki bir öteki buluş da, genetik olarak depresyona yatkın bireyler bu idmanları yaptığında yapmayanlarla karşılaştırıldığında depresyona girme ihtimalleri oldukça düşüyor. Bu ortada yalnızca koşmak ya da yorucu bir antrenman yapmak değil, mesken işi ya da yalnızca yürüyüş yapmak da depresyonu önleyici faktörlerden. Burada tabi 15 dakikadan fazla en az 1 saatin daha tesirli olduğu sonucuna varılmış.
Buna ek olarak ünlü nörobilimci Wendy Suzuki'nin 2011'de yapmış olduğu TED konuşmasında idman yapmanın beynin bilişsel kapasitelerini geliştirdiğini argüman ediyor. Öteki bir deyişle, Suzuki'nin araştırmalarına nazaran, sistemli yapılan idmanlar hafızayı güçlendiriyor, öğrenmeyi kolaylaştırıyor, yaratıcılığı artırıyor ve işe daha âlâ konsantre olmamızı sağlıyor. Kendisi araştırmalarında ders verdiği sınıfın öğrencilerinin beyinlerindeki hipokampüsü incelemiş. (Hipokampüs başta hafıza olmak üzere beynimizde bilişsel marifetlerimiz için en kıymetli bölgelerden biridir.) Sonuç olarak ise hipokampüslerindeki yeni hücre artışını (öğrenmeyi gösterir) ve olan hücrelerin daha uzun yaşadığını (uzun periyotlu hafıza hakkında bilgi verir) tespit etmiş.
Üstte bahsettiğim iki araştırmayı da şöyle bir birleştirmeye çalışalım. Wendy Suzuki, idmanın beynin bilişsel fonksiyonlarına olan olumlu tesirlerinden bahsederken, JAMA Psychiatry mecmuasındaki araştırma depresyonu yenme ve tedbire konusunda antrenmanın ne kadar başarılı bir sistem olduğunu tabir ediyor. Baktığımızda Bilişsel Davranışçı ekole nazaran depresyonlu danışanlar depresyonun fizikî belirtilerine (uykusuzluk, iştah sorunu gibi) ek olarak bir de niyet olarak kendilerini en bedelsiz ve yetersiz hissederler. Bütün dünya başlarına yıkılmış da kalkmaya halleri yokmuş üzere düşünürler. Elimizdeki bu iki araştırma şunu gösteriyor ki; depresyonu olan danışanlar idman yapmak üzere fizikî bir aktiviteyi sistemli ve belirli ölçüde yaparsa fikir sistemlerinin değişmesi daha beklenir bir sonuç olacaktır.
O vakit ne diyoruz? Depresif hissettiğimiz vakitlerde ya da nitekim depresyonda olduğumuzda kumandayı elimize alıp TV karşısında yayılmak ya da bütün gün insanların birden fazla uydurma olan memnunluklarını izleyerek kendimizi daha da makûs hissetmek yerine dışarıya çıkıyor ya da konut içinde idmanlar yapıyoruz. Eskilerin dediği üzere "Harekette rahmet vardır."
Haydi, harekete geç!