Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Depresyon en sık görülen ruhsal rahatsızlıktır. Ömür uzunluğu bir kişinin depresyona girme ihtimali %15’dir. Bayanlarda depresyon erkeklere göre iki kat daha fazla depresyona girerler ve hayat uzunluğu depresyona girme ihtimalleri %25’e kadar çıkmaktadır. Gebelik, doğum, doğum sonrası, menopoz, antropoz üzere hormonal periyotlarda depresyon yaşama riski daha fazladır.
Depresyonun temel manası çökkün his durumdur lakin genel bir tarif yapmak gerekirse; uyaranlara karşı duyarlığın azalması, teşebbüs gücünün ve kendine itimadın yiterek ümitsizliğin, karamsarlığın güçlenmesi biçiminde beliren ruhsal bozukluk denilebilir.
Tükenmişlik sendromu ülkemizde psikoloji topluluğunda yaygın olarak bilinse de popülerlik kazanması Meryem ÜZERLİ ile oldu. Pekala, tükenmişlik sendromu nedir.
Tükenmişlik sendromu; hayatın ağır talepleri sonucunda ruhsal ve fizikî açıdan gücün tükenişi olarak tanılanabilir. Pekala bu sendrom ile depresyonun ortasında ne üzere farklar var. Bu yazının sonunda her birimiz bu hususta daha yeterli bilgi sahibi olacağız.
Kişiyi depresyona sokabilecek birçok neden vardır bunların en başında yas süreci gelir. Birçok psikolog depresyonun bir kayıp sonucunda yaşanan yas sürecini takip eden bir durum olduğunu belirtir. Örneğin kıymetli bir kişinin vefatı, işten ayrılma, bir bağlantının sonlanması üzere durumlarda kişi yas süreci yaşar ve depresif his duruma girer.
Depresyonun Nedenleri: Birçok nedeni bulunmaktadır. En büyük yatkınlık ferdî yatkınlık ve kişinin ego(benlik) kapasitesidir. Tıpkı olaydan etkilenen herkes depresyona girmez o nedenle herkesin kaldırabileceği sorun düzeyi ve sayısı farklıdır. Aşağıda kimi temel nedenleri belirtsem de daha öbür birçok neden olabilir.
-
Yaşanan aksilikler, büyük acılara neden olan kayıplar ve yas -
-İş hayatında karşılaşılan meseleler -
-Evlilik, aile problemleri -
-Doğum ve lohusalık süreci -
-Kalıtsal yatkınlık -
-Fazla alkol kullanımı -
-Bazı hastalıklar (Kanser, MS, Epilepsi, Aids) ve ilaçlar -
-Menapoz, antrapoz, ergenlik, doğum periyotları -
-Mevsim değişiklikleri üzere.
-
Kendini hüzünlü, bedelsiz, umutsuz, çaresiz, hissetme, içinde boşluk duygusu olması -
Karar verme zahmeti, konsantrasyon zorluğu, bellek bozukluğu -
Daha evvel zevk alınan iş ve hareketlerden zevk alamama -
Cinsel istekte azalma -
İşte, okulda, aile ve arkadaş ortasında meselelerin ortaya çıkması -
Başka insanlardan uzaklaşma ve yalnız kalma isteği -
Güç azlığı, yorgunluk hissi ve çabuk sonlanma -
Uyku bozuklukları (uykuya dalamama, uykuyu sürdürme zahmeti, sabah erken uyanma yahut fazla ahenge halinde olabilir) -
Yeme bozukluğu (iştahta azalma yahut artma), -
Nedeni aşikâr olmayan baş, boyun, sırt ağrısı üzere bedenin değişik yerlerinde daima ağrılar hissetme -
Son vakitlerde fazla alkol almaya başlama yahut yatıştırıcı ilaçları kullanma muhtaçlığı hissetme -
Kendine ziyan verme, intihar planları yapma, intihar teşebbüsünde bulunma yahut kendi cenaze merasimini düşünme -
Günlük aktivitelerde yavaşlama, çok halsizlik, -
Toplumsal bağlardan kaçınma, sıkıntılarını paylaşamama -
Cinsel ilgi ve istekte besbelli azalma, -
Yemek yiyememe, iştahsızlık, kilo kaybı ya da çok yeme eğilimi -
Çok uykusuzluk, uykuya dalamama, ya da çok ahenge eğilimi ve uyanamama -
Baş, boyun sırt, eklem ağrıları, mide-bağırsak sıkıntıları -
Dikkatini toplayamama ve çok unutkanlık -
İsteksizlik, hayattan zevk alamamak, -
Kendimizi tabana vurmuş üzere hissetme, şiddetli keder hissi -
Ümitsizlik hissi, vefatı ya da intiharı düşünme, -
Kendini hatalı, kıymetsiz ve çaresiz payıma
Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri: Birçok ruhsal bozuklukta olduğu üzere tükenmişlik sendromu da bireye nazaran farklılık gösteren nedenlerden kaynaklı olabilir. Bunların en yaygınlar:
-
Ağır ve çok kuvvetli yorgunluk -
İşe olumsuz yaklaşma -
Mesleksel inançta azalma -
Depresyon -
Alkol ve unsur kullanımı -
İş yerinde duygusal incinmeler -
Gerilim -
Tasa bozuklukları (panik bozukluk, yaygın telaş bozukluğu vb.) -
Toplumsal fobi -
Ferdî rahatsızlıklar -
Uyun sıkıntıları
-
Öz inançta azalma -
Değersizlik hissi -
Şüphecilik -
Çabuk öfkelenme -
Tatminsizlik yahut tatmin olmada zahmet -
Güdülenmede zorlanma -
Çaresizlik hissi -
Niyette karışıklık ve düzensizlik -
Ani reaksiyonlarda artış ve sonluluk -
İş ile ilgilenmek yerine diğer şeylere ilgiyi yöneltme -
Süregelen savunma ve suçlama hali -
Kronik yorgunluk güç kaybı -
Mide sorunları esas belirtiler ortasındadır.
Üstteki bilgiler ışığında depresyon ile tükenmişlik sendromu ortasında hayli fazla benzerlik olduğunu gözlemledik. Pekala, birebirler mı?
Tabi ki de hayır elbette benzerlikler vardır fakat bunlar tıpkı oldukları manasına gelmez. Temel ve en büyük fark depresyonda kişinin olumsuz hayat görüşü kendisine, geleceğe ve dünyaya yönelikken tükenmişlik sendromunda ise yalnızca işine yahut uğraş alanına yöneliktir. Örneğin depresyondaki birey toplumsal ortamlara katılmaktan zevk almazken tükenmişlik sendromu yaşayan birey toplumsal ortama katılmaktan sorun duymayacaktır. Depresyon hayatımızın çok büyük bir kısmını tükenmişlik sendromu ise muhakkak bir kısmını etkilemektedir. Bunu çözme konusunda yapılabilecek adımlar çok değerlidir.
Depresyonu Yenmek
Şayet depresyonda iseniz ve bununla başa çıkmakta zorlandıysanız birden fazla kişinin tavsiyesi ile psikiyatriste başvuracaksınız. Psikiyatristler ise birçok vakit danışanlarına antidepresan ilaçlar yazıp birtakım yapılması gereken doğrulardan bahsedecek ve sizi gönderecektir. Evet, bu çok tesirli bir sistemdir ve birçok danışanda işe yaramaktadır. Ayrıyeten depresyona giren bireylerin üçte biri resen de depresyondan çıkabilmektedir. Pekala, aktif depresyon tedavisi nedir?
Aktif depresyon tedavisi yoktur birçok yol vardır. Benim sevdiğim ve uyguladığım bilişsel model ve bedensel aktivitelerdir(spor) birtakım durumlarda ise psikoterapiye ek ilaç takviyesi de alınılabilir.
Unutmayın her birey üzere sizde eşsizsiniz bu nedenle size uygun yol bulunmalıdır. Yapılan araştırmalar haftanın en az üç günü ve en az otuz dakika yapılan fizikî antrenmanların antideprasan kullanımına denk yahut daha faal olduğunu bize gösterdi. Birebir vakitte evli bireylerin bekârlardan daha az depresyona girdiği de yapılan araştırmalar ortasında.
İş sahibi bulunan ve etkin çalışanların işsiz kimselere nazaran daha az depresyona girdikleri, toplumsal dayanak alan ve güzel bir arkadaş etrafı bulunan bireylerin de depresyona daha az girdikleri ortada. Pekala, neler yapmak lazım daima birlikte bakalım.
-
Kendinizi suçlamayın bu üzere durumlar herkesin başına gelebilmektedir o nedenle tahlil arayın ve tahlil odaklı olun. -
En tesirli yol psikoterapi almaktır. Psikoloğunuza sizi depresyona iten tüm nedenleri anlatın unutmayın terapi odasında konuşulan terapi odasında kalır. -
Kendinize vakit ayırın öz bakımınıza itina gösterin. Yapılan araştırmalar öz bakımı yüksek olan şahısların daha ender depresyon yaşadıklarını göstermekte. Öreğin saçınıza ihtimam gösterin imajınızı değiştirin, makyaj yapın, saç renginizi değiştirin bu değişimler size düzgün hissettirecektir. -
Kıymetli kararlar almaktan kaçının. Verebileceğiniz sıhhatsiz bir karar ıstırabınızın devam etmesine neden olabilir. -
Hayatınızı yaşayın karmaşıklıklara son verin unutmayın hayatınızdaki en değerli kişi sizsiniz. -
Spor yapın spor sırasında endorfin salgılanımı yapılır bu da memnun hissetmenizi sağlar. -
Sizi memnun eden etkinliklere katılın. -
Sağlıklı ve nizamlı beslenin. Beslenmenin tesirini hafife almayın. -
Uykunuza itina gösterin ve sistemli uyuyun. -
Cinsel hayatınızı aksatmayın. Aktif cinsel hayat sizi depresyondan uzak meblağ. -
Hayata olumlu bakın. Olumsuz niyetleri başınızdan uzaklaştırın. -
Arkadaşlarınızla ve sevdiklerinizle vakit geçirin toplumsal ilgilerinizden kopmayın.
-
Ferdi olarak tükenmişlik sendromu ile ilgili bilgi edinin. -
Kendinizi uygun tanıyın sizi üzen, sıkan, bunaltan şeylerden uzak durmaya çalışın -
İşinizle ilgili gerçek beklentiler geliştirin. -
Nefes antrenmanları ve gevşeme tekniklerini öğrenin. -
Spor yapın. -
Hobi edinin. -
Tatile çıkın kendinizi dinlendirin. -
Gerilim ile başa çıkma maharetleri edinin. -
Müsaadeye çıkın. -
Gerekli durumlarda bir psikologdan profesyonel takviye alın.
Son Bir Not
Unutmayın şayet sıkıntı günler olmasaydı hoş günlerin manası kalmazdı. Her birimiz güç devirler atlatıyoruz bu nedenle karamsarlığa ve çaresizliğe düşmeye gerek yok. Sorun odaklı değil tahlil odaklı bakalım ve sıkıntılarımızı çözme konusunda efor gösterelim ben eminim ki birçoğumuz güç devirlerimizi bu formda atlattık asla yalnız değilsiniz.
