Detoksifikasyon

Detoks, toksinlerden arınma manasına gelmektedir. Her gün birçok toksin ile karşı zıdda kalınmaktadır. Bunlardan en kıymetlisi sigara dumanıdır. Kişi sigara içmese bile etrafta içenlerden gelen duman da kafidir. Alkol, gereksiz ilaç alımı, ölçüsüz ek hususu tasarrufu, zirai ilaçlar, egzost dumanı, hava kirliliği, radyasyon… kıymetli toksin kaynaklarıdır.

Bunlara istikrarsız beslenme, hareketsiz hayat ve gerilim de ek edilirse; vücudun muhtaçlığı olan besin öğelerini karşılaması, bağışıklık sistemini güçlü tutması, gerilimle baş etmesi gitgide zorlaşır. Toksinlerin vücutta artışı, gerilimle birlikte bağışıklık sistemini olumsuz tesirler. Bağışıklık sisteminin yavaşlaması, gripten kansere kadar çok geniş bir yelpazede marazlara karşı risk oluşturur.

Detoks pratiğin hedefi vücudu toksinlerden arındırmaktır. Zati toksinsiz bir vücut düşünmek mümkün değildir. Pekala bu toksinler vücuttan nasıl atılır? Terle, idrarla ve dışkıyla yani likit yoluyla. O yüzden detoks temelinde bol su içmek taraf alır. Türkiye’de birinci 2 sırayı alan çay ve kahve içimi münhasıran içerdikleri kafein ve tanenler nedeni ile detoks vadesince külliyen diyetten çıkartılır. Gelgelelim bitki ve meyve çayları içilebilir. Birebir formda kolalı içecekler, meşrubatlar, ek unsuru içeren eserler büsbütün diyet dışı bırakılır. Zerzevat ve meyve yüklü bir beslenme formu tercih edilir. Sebzeler çok pişirilmeden, doğal biçimini kaybetmeden tüketilmelidir. Soyulmadan yenilebilen zerzevat ve meyveler kabukları ile tüketilmelidir. Düzgün bir dışkılama için posa (lif) gereklidir. Posa kaynağı olarak sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve kurubaklagiller diyette olmazsa olmaz.

Antioksidan yani kansere karşı esirgeyici özellik gösteren ve fitokimyasallar denilen yalnızca bitkilerde bulunan kimi unsurlar vardır: Siyah üzüm çekirdeği, brokoli, Brüksel lahanası, kivi, keten tohumu, al biber, domates üzere.

Meyve ve sebzeler: Meyve ve sebzeler; plazma glikoz seviyesini denetim etmeye, plazma kolesterol seviyelerini azaltmaya ve kolon kanseri riskini düşürmeye yardımcı olan yüksek besinsel lifler içermektedirler. Ayrıyeten koroner arter marazları ve pek çok kanser riskini azalttıkları bilinen kıymetli antioksidanlar ve fitokimyasalları da bol ölçüde içermektedirler.

Brasika zerzevatları: Brasika zerzevatları (Brüksel lahanası, brokoli, turp, karnabahar, hardal, şalgam, beyaz ve kara lahana), kanser ve kalp illeti üzere illetlere karşı himaye sağlayabilen “glikozinolat” ismi verilen hususları içermektedirler. Bu hususlar vücudun toksik hususlardan arınması için çalışan detoksifikasyon enzimlerini aktive etmektedirler.

Alyum zerzevatları: Alyum sebzelerinde bulunan sülfid bileşenleri, detoksifikasyon enzimlerinin aktivitelerini artırmaktadırlar. Bu sebzeler (sarımsak, arpacık soğanı, Frenk soğanı, taze soğan, al soğan, kuru soğan, pırasa), antioksidan özellikler de sergilerler.

Antioksidanlar: Besinsel antioksidanlar, reaktif oksijen cinsleri tarafından oluşturulan oksidatif hasara karşı değerli bir defans oluşturmaktadırlar. En uygun antioksidan kaynakları zerzevat ve meyveler, al şarap, yeşil çay ve soyadır. Yapılan araştırmalarda zerzevat ve meyve tüketiminin düşük tutulmasının, oksidatif hasara bağlı hastalık riskini artırdığı gösterilmiştir.

ü Sabah uyanmakta zorlananlar,

ü Kendini daima yorgun ve güçsüz hissedenler,

ü Bitkinlik, zayıflık, halsizlik şikayetleri olanlar,

ü Çok gerilimli çalışanlar,

ü Sık seyahat edenler,

ü Hareketsiz bir hayat sürdürenler,

ü Ödem, gaz, şişkinlik şikayetleri olanlar,

ü Ehliyetli su içmeyenler,

ü Alkol ve kafeini ziyade sahalar,

ü Her gün 5 porsiyon sebze-meyve tüketmeyenler

detoksa muhtaçlık duyabilir.

Gebeler ve süt veren valideler,

Sistemik, ağır ve uzun vadeli hasatlığı olanlar (şeker ve inflamatuar bağırsak hastalığı),

Bağışıklık yetmezliği sorunu olanlar,

14 yaş altında, 80 yaş üstünde olanlar

için detoks zararlı olabilir.

Detoks İçin Örnek Mönü

Kalkınca Ilık, limonlu su

Kahvaltı Şekersiz, light süt

Kahvaltılık tahıl gevreği

Kuru kayısı

Kuşluk Taze hazırlanmış zerzevat yahut meyve suyu karışımı

Öğlen yemeği öncesi Nane yahut rezene çayı ya da ılık su

Öğlen yemeği Izgara, buğulama yahut fırında balık

Taze haşlanmış zerzevat tabağı (brokoli, Brüksel lahanası, kabak, karnabahar, yeşil fasulye, bezelye...)

Kaymaksız, light yoğurt

Bol yeşil salata (sirke, limon ve 1 çay kaşığı z.yağı)

İkindi Elma

Kepekli bisküvi

Akşam yemeği öncesi Ihlamur yahut limon suyu

Akşam yemeği Nohut

Bulgur pilavı

Light yoğurt ile hazırlanmış brokoli / semizotu salatası yahut cacık

Yatmadan evvel Bitki çayı yahut ılık suya ek edilmiş bir çay kaşığı bal

* Günde 10 - 14 bardak su içilmesi ve 45 dakika egzersiz yapılması önerilmektedir.