Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
ESO’nun Çok Büyük Teleskopu(Very Large Telescope) ile yapılan yeni gözlemlerle, dev eliptik gökada galaksi) Messier 87’nin geçtiğimiz bir milyar yıl içerisinde ortaboy bir gökadayı tamamen yuttuğunu gösterdi
İlk kez bu olaya ilişkin 300 kadar parlak gezegenimsi bulutsuyu izleyen gökbilimciler tamamen bozulan kurbandan geriye kalan ışığa dair kanıtlar elde etmeyi başardılar Gökbilimciler gökadaların daha küçük olanları bünyelerine katarak, yani yutarak büyüdüklerini düşünüyor Ancak buna dair kanıtları görmek her zaman kolay olmuyor — aynı bir bardaktan göle boşaltılan suyun hızlıca göl suyuna karışması gibi, kütleçekimi altında olan gökada içindeki yıldızlar da büyük gökada içerisindeki benzerleri ile geride hiç iz bırakmadan birleşmektedirler Ancak şimdi Almanya, Garching’teki, MaxPlanck Yerötesi Fiziği Enstitüsü doktora öğrencisi Alessia Longobardi liderliğindeki bir gökbilimciler ekibi akıllıca bir gözlemsel yöntem kullanarak yakın dev eliptik gökada Messier 87’nin bir milyar yıldır daha küçük bir gökada ile birleştiğini açıkça gösterdiler
“Sonuçlar doğrudan Evren’deki büyük, parlak yapıların halen büyümekte olduğunu gösteriyor — gökadaların işi henüz bitmedi! diyor Alessia Longobardi “Şimdi Messier 87’nin dış halesinin büyük bir kısmı olduğundan iki kat daha fazla parlak görünüyor Messier 87 Virgo gökadalar kümesinin merkezinde bulunuyor Toplam kütlesi Güneş’in milyon kere milyon katı olan kalabalık yıldızlar topluluğu yaklaşık 50 milyon ışıkyılı uzaklıkta yer alıyor Messier 87’deki tüm yıldızlara bakmak yerine — tek tek çalışılması gereken abartısız milyarlarca ve oldukça sönük çok sayıda yıldız var — ekip yaşlı yıldızları çevreleyen parlak kabuklar şeklindeki gezegenimsi bulutsuları inceledi Bu nesneler yeşil mavi özel bir renk tonunda oldukça parlak görüldükleri için çevredeki yıldızlara göre daha çok dikkat çekmektedirler
Güçlü bir tayfölçerle bulutsulardan gelen ışığın gözlenmesi hareketlerini de ortaya çıkarabilmektedir Tıpkı bir bardak suyun gölete döküldükten sonra görünmez hale gelmesi gibi — ancak su içerisinde toz parçacıkları da bulunuyorsa, bazı görülebilir dalgalanmalara ve diğer bozulmalara neden olabilmektedir — Çok Büyük Teleskop üzerindeki FLAMES tayfölçeri ile yapılan ölçümlerde gezegenimsi bulutsuların hareketleri ölçülerek, geçmişte gerçekleşmiş bir birleşmeye dair ipuçları elde edildi “Orta boyutlarda bir gökadanın Messier 87’nin merkezine doğru düşmekte olduğu tekil bir yığılma olayına şahitlik ediyoruz, ve muazzam ölçekteki kütleçekimsel gelgit kuvvetleri nedeniyle, yıldızları normalden 100 kat daha geniş bir alana dağılmış bir gökada görüyoruz!, diye ekliyor yeni çalışmanın eşyazarı ve Garching, MaxPlanck Yerötesi Fiziği Enstitüsü’nden (Almanya) Ortwin Gerhard Ekip ayrıca Messier 87’nin dış kısımlarındaki ışık dağılımlarına da dikkatlice bakarak çekilmekte ve bozulmakta olan gökada içerisindeki yıldızlardan gelen ilave ışığa dair kanıtlar elde etti
Bu gözlemler ayrıca parçalanan gökadanın genç, mavi yıldızlarını Messier 87’ye eklediğini, böylece muhtemelen çarpışmadan önce yıldız oluşumunun yoğun olarak gerçekleştiği bir gökada olduğunu gösterdi “Bu gökadanın dış halesinde yüzbinlerce ışıkyılı genişliğince saçılmış yıldızları tespit edebilmek oldukça heyecan verici — ancak hızlarına bakıldığında halen ortak bir yapıya ait oldukları görülebiliyorYeşil gezegenimsi bulutsular sarı yıldız samanlığındaki iğneler gibiler Ancak bu nadir iğneler yıldızlara ne olduğunu anlatan ipuçlarına sahipler, diye sonlandırıyor eşyazar Magda Arnaboldi (ESO, Garching, Almanya)
Gezegenimsi bulutsular Güneşbenzeri yıldızların yaşamlarının sonuna ulaşmasıyla oluşurlar, ve enerjilerinin çok büyük bir kısmını sadece birkaç tayf çizgisi şeklinde uzaya yayarlar Bu nedenle, sadece bu yıldızların hareketleri Yeryüzüne 50 milyon ışıkyılı uzaklığındaki Messier 87 uzaklığında ölçülebilmektedir Yeşil ışıklı işaret feneri gibi davranarak bu sayede nerede olduklarını ve hangi hızla hareket ettiklerini göstermektedirler 2 Bu gezegenimsi bulutsular halen çok sönükler ve Çok Büyük Teleskop’un tüm gücüyle çalışması halinde gözlenebilmektedirler: Messier 87’nin dış halesindeki normal bir gezegenimsi bulutsudan yayılan ışık, Venüs üzerinde yer alan iki tane 60 watt’lık lambanın Yeryüzü’nden görülebilmesine eşdeğerdir
Gezegenimsi bulutsuların görüş doğrultusunda Yeryüzü’ne doğru ya da ters yöndeki hareketleri Doppler etkisi nedeniyle tayf çizgilerinde kaymalara neden olmaktadır Bu kaymalar duyarlı bir tayfölçer yardımıyla hassas bir şekilde ölçülebilir ve bulutsuların hızları bulunabilir
gercekbilimcom
İlk kez bu olaya ilişkin 300 kadar parlak gezegenimsi bulutsuyu izleyen gökbilimciler tamamen bozulan kurbandan geriye kalan ışığa dair kanıtlar elde etmeyi başardılar Gökbilimciler gökadaların daha küçük olanları bünyelerine katarak, yani yutarak büyüdüklerini düşünüyor Ancak buna dair kanıtları görmek her zaman kolay olmuyor — aynı bir bardaktan göle boşaltılan suyun hızlıca göl suyuna karışması gibi, kütleçekimi altında olan gökada içindeki yıldızlar da büyük gökada içerisindeki benzerleri ile geride hiç iz bırakmadan birleşmektedirler Ancak şimdi Almanya, Garching’teki, MaxPlanck Yerötesi Fiziği Enstitüsü doktora öğrencisi Alessia Longobardi liderliğindeki bir gökbilimciler ekibi akıllıca bir gözlemsel yöntem kullanarak yakın dev eliptik gökada Messier 87’nin bir milyar yıldır daha küçük bir gökada ile birleştiğini açıkça gösterdiler
“Sonuçlar doğrudan Evren’deki büyük, parlak yapıların halen büyümekte olduğunu gösteriyor — gökadaların işi henüz bitmedi! diyor Alessia Longobardi “Şimdi Messier 87’nin dış halesinin büyük bir kısmı olduğundan iki kat daha fazla parlak görünüyor Messier 87 Virgo gökadalar kümesinin merkezinde bulunuyor Toplam kütlesi Güneş’in milyon kere milyon katı olan kalabalık yıldızlar topluluğu yaklaşık 50 milyon ışıkyılı uzaklıkta yer alıyor Messier 87’deki tüm yıldızlara bakmak yerine — tek tek çalışılması gereken abartısız milyarlarca ve oldukça sönük çok sayıda yıldız var — ekip yaşlı yıldızları çevreleyen parlak kabuklar şeklindeki gezegenimsi bulutsuları inceledi Bu nesneler yeşil mavi özel bir renk tonunda oldukça parlak görüldükleri için çevredeki yıldızlara göre daha çok dikkat çekmektedirler
Güçlü bir tayfölçerle bulutsulardan gelen ışığın gözlenmesi hareketlerini de ortaya çıkarabilmektedir Tıpkı bir bardak suyun gölete döküldükten sonra görünmez hale gelmesi gibi — ancak su içerisinde toz parçacıkları da bulunuyorsa, bazı görülebilir dalgalanmalara ve diğer bozulmalara neden olabilmektedir — Çok Büyük Teleskop üzerindeki FLAMES tayfölçeri ile yapılan ölçümlerde gezegenimsi bulutsuların hareketleri ölçülerek, geçmişte gerçekleşmiş bir birleşmeye dair ipuçları elde edildi “Orta boyutlarda bir gökadanın Messier 87’nin merkezine doğru düşmekte olduğu tekil bir yığılma olayına şahitlik ediyoruz, ve muazzam ölçekteki kütleçekimsel gelgit kuvvetleri nedeniyle, yıldızları normalden 100 kat daha geniş bir alana dağılmış bir gökada görüyoruz!, diye ekliyor yeni çalışmanın eşyazarı ve Garching, MaxPlanck Yerötesi Fiziği Enstitüsü’nden (Almanya) Ortwin Gerhard Ekip ayrıca Messier 87’nin dış kısımlarındaki ışık dağılımlarına da dikkatlice bakarak çekilmekte ve bozulmakta olan gökada içerisindeki yıldızlardan gelen ilave ışığa dair kanıtlar elde etti
Bu gözlemler ayrıca parçalanan gökadanın genç, mavi yıldızlarını Messier 87’ye eklediğini, böylece muhtemelen çarpışmadan önce yıldız oluşumunun yoğun olarak gerçekleştiği bir gökada olduğunu gösterdi “Bu gökadanın dış halesinde yüzbinlerce ışıkyılı genişliğince saçılmış yıldızları tespit edebilmek oldukça heyecan verici — ancak hızlarına bakıldığında halen ortak bir yapıya ait oldukları görülebiliyorYeşil gezegenimsi bulutsular sarı yıldız samanlığındaki iğneler gibiler Ancak bu nadir iğneler yıldızlara ne olduğunu anlatan ipuçlarına sahipler, diye sonlandırıyor eşyazar Magda Arnaboldi (ESO, Garching, Almanya)
Gezegenimsi bulutsular Güneşbenzeri yıldızların yaşamlarının sonuna ulaşmasıyla oluşurlar, ve enerjilerinin çok büyük bir kısmını sadece birkaç tayf çizgisi şeklinde uzaya yayarlar Bu nedenle, sadece bu yıldızların hareketleri Yeryüzüne 50 milyon ışıkyılı uzaklığındaki Messier 87 uzaklığında ölçülebilmektedir Yeşil ışıklı işaret feneri gibi davranarak bu sayede nerede olduklarını ve hangi hızla hareket ettiklerini göstermektedirler 2 Bu gezegenimsi bulutsular halen çok sönükler ve Çok Büyük Teleskop’un tüm gücüyle çalışması halinde gözlenebilmektedirler: Messier 87’nin dış halesindeki normal bir gezegenimsi bulutsudan yayılan ışık, Venüs üzerinde yer alan iki tane 60 watt’lık lambanın Yeryüzü’nden görülebilmesine eşdeğerdir
Gezegenimsi bulutsuların görüş doğrultusunda Yeryüzü’ne doğru ya da ters yöndeki hareketleri Doppler etkisi nedeniyle tayf çizgilerinde kaymalara neden olmaktadır Bu kaymalar duyarlı bir tayfölçer yardımıyla hassas bir şekilde ölçülebilir ve bulutsuların hızları bulunabilir
gercekbilimcom
