Diksiyon Ne Demektir,
Diksiyon Hakkında Bilgiler
Diksiyon Nedir ?
Sozlu Anlatımın Temel Kuralları
a Konuşma, bir kez işitildiğinden dolayı dinleyicilerin ilgi duymaması durumunda onemini hemen yitirir Metinleri ise, geriye donmek ve tekrar okumak mumkundur
b Konuşmacı, dinleyici grubun ve cevredekilerin dikkatini sağlama gereğini her zaman goz onune almalıdır Yazar ise, yazdığı surece okuyucu kitlesinden uzaktır Her dinleyici kitlesi, her topluluk; bir sorunun belirlenmesi, acıklanması icin toplanır Konuşmacı; dinleyici sayısını, ortalama duzeyini, oğrenim derecesini, ozel ilgilerini vb goz onunde bulundurmalıdır
c Konuşma uslUbu, yazı uslUbundan faklıdır; konuşma, o anda anlaşılır olmalıdır Cunku dinleyenler, o şeyi anlamak icin geri donemez; o cumle uzerinde uzun uzun duşunemez; cumleyi anlaşılır şekle koymak icin calışamaz Konuşmacının cumleleri; kısa, anlatımı basit ve yazı dilinden daha acık olması şarttır
c Sozlu anlatımda da, yazı turlerinden hicbirinde onemi olmayan konuşmacının sesi, dikkate alınması gereken hususlardandır
d Konuşmacının anlatımının daha acık ve etkili olabilmesi icin beden dili de son derece onemlidir
DİKSİYON
Ses, insanın kişiliğini yansıtır Gozlem yeteneği guclu bir kimse, her hangi biri ile birkac dakikalık konuşma sırasında, onun hangi ozellikte bir insan olduğu hakkında genel yargıya varabilir
Diksiyonda başarı; kişinin okuduğunu, soylediğini icinde duyabilmesine, icinden geldiği gibi sıcak, icten soyleyebilmesine bağlıdır Havasına girebilen bir kişi, soylediklerine bir anlam derinliği ve inceliği kazandırır (S SARICA – M GUNDUZ, Guzel Konuşma Yazma, s 243)
Bazen bir tek kelimenin telaffuzu bile, o kişinin gecmişi, oğrenim derecesi, zihin faaliyeti ve yeteneği hakkında fikir verebilir Ses; dalgınlık, kayıtsızlık, korkma, utanma, kibirlilik, kendini beğenme, dikkatsizlik, bunyece zayıflık vb bircok ozellikleri ortaya koyabilir Aynı zamanda o kimsenin uyanık, yetenekli, dengeli, atak, makul, cesur olduğunu da gosterebilir Kaba, puruzlu, sert, haşin, genizsil, cok ince sesler; dinleyenler uzerinde iyi bir etki bırakmaz
Sesimizin niteliği hakkında bilgi sahibi olabilmek icin kimi basit paragrafları yuksek sesle bircok kez okumak yararlıdır Boylelikle sesimizin başkaları uzerinde bırakabileceği etkileri ve kusurlarımızı oğrendikten sonra, sıkı bir calışmayla sesin az cok eğitilebilmesi mumkundur
Bu alanda başarılı olabilmek icin aşağıda belirtilen iyi bir konuşma sesinin niteliklerini bilmek gerekir
* Sesin işitilebilir olması
* Canlılık
* Sesin ayarlanması
* Anlatımda değişiklik
* Temiz ve doğru soyleyiş
“Hitabette galip gelen, kelimeler değil; kelimelerin nasıl soylendiğidir
Karşılıklı konuşmanın ilk istediği şey acıklık ve butunluktur Sozun ağızdan cıktığı anda anlaşılmasını sağlayacak bir telaffuz yeteneği, topluluk onunde konuşanlar icin son derece onemlidir
Dinleyiciler, hatibin sesinin tonundan ya da kalitesinden oturu, hatip hakkında yanlış intiba edinirlerse buyuk bir ihtimalle kabahat hatibindir Sert, tiz ya da zayıf bir ses, gevşek bir telaffuz, hatibin mesajından cok şey eksiltir Sozlu anlatım calışmalarının ilk kısmında sesin yeterli ve uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir
Ses doğru cıkaklarında cıkarılmalı ve iyi tınlamalıdır Bazı sesler, tınısı bakımından kulağa hoş gelir; ama bazıları da ses tonunun iyi ayarlanamamasından ya da cok sert, cok tiz olduklarından kulağı tırmalar Tınısız ya da donuk bir ses, inandırıcı olamaz ve beklenen etkiyi meydana getiremez Bunun icin cıkarılan ses, iyi ayarlanmış ve ahenkli olmalıdır Soyleyişte en kucuk bir yanlışa bile rastlanmamalıdır; ton değişikliği, duygu ve duşuncelerin butun ozelliklerini en iyi şekilde yansıtmalıdır
Ses perdesinin duzeyi (esneklik); pes, orta ya da tiz olabilir Esneklik, ses hacminin değişikliğe bağlı olan ses tonunu ya da perde değişikliğini kapsar Ses, yukseltildiği zaman hacimce buyur; alcaltıldığı zaman ise kuculur Konuşmaların tekduzelikten kurtulması icin, ses hacminin ve perdelerinin karışık olarak kullanılması gerekir
Sesin esnek olmasının şu anlamları vardır:
Kuvvetli ve yuksek ton: ofke, hoşnutsuzluk
Tatlı ve biraz yukselen ton: sevgi, şefkat
Hafif sesle orta ton : duşunce ve sukUnet
Bir yukarıdakinin daha ustunde ton : ateşlilik ve ciddiyet
Kuvvetli bir sesle alcak ton: duygu ve duşuncede dayanıklılık
Tatlı bir ses ve alcak ton: ağırlık
Fısıltı halinde ton: sinsi ve aldatıcı bir durum
Sesin ton değişiklikleri, onemli yerleri vurgulamayı ve tekduzeliği onlemeyi sağlar Genel olarak konuşmaya orta bir tonla başlanır, ses yavaş yavaş yukseltilir
Diksiyon Hakkında Bilgiler
Diksiyon Nedir ?
Sozlu Anlatımın Temel Kuralları
a Konuşma, bir kez işitildiğinden dolayı dinleyicilerin ilgi duymaması durumunda onemini hemen yitirir Metinleri ise, geriye donmek ve tekrar okumak mumkundur
b Konuşmacı, dinleyici grubun ve cevredekilerin dikkatini sağlama gereğini her zaman goz onune almalıdır Yazar ise, yazdığı surece okuyucu kitlesinden uzaktır Her dinleyici kitlesi, her topluluk; bir sorunun belirlenmesi, acıklanması icin toplanır Konuşmacı; dinleyici sayısını, ortalama duzeyini, oğrenim derecesini, ozel ilgilerini vb goz onunde bulundurmalıdır
c Konuşma uslUbu, yazı uslUbundan faklıdır; konuşma, o anda anlaşılır olmalıdır Cunku dinleyenler, o şeyi anlamak icin geri donemez; o cumle uzerinde uzun uzun duşunemez; cumleyi anlaşılır şekle koymak icin calışamaz Konuşmacının cumleleri; kısa, anlatımı basit ve yazı dilinden daha acık olması şarttır
c Sozlu anlatımda da, yazı turlerinden hicbirinde onemi olmayan konuşmacının sesi, dikkate alınması gereken hususlardandır
d Konuşmacının anlatımının daha acık ve etkili olabilmesi icin beden dili de son derece onemlidir
DİKSİYON
Ses, insanın kişiliğini yansıtır Gozlem yeteneği guclu bir kimse, her hangi biri ile birkac dakikalık konuşma sırasında, onun hangi ozellikte bir insan olduğu hakkında genel yargıya varabilir
Diksiyonda başarı; kişinin okuduğunu, soylediğini icinde duyabilmesine, icinden geldiği gibi sıcak, icten soyleyebilmesine bağlıdır Havasına girebilen bir kişi, soylediklerine bir anlam derinliği ve inceliği kazandırır (S SARICA – M GUNDUZ, Guzel Konuşma Yazma, s 243)
Bazen bir tek kelimenin telaffuzu bile, o kişinin gecmişi, oğrenim derecesi, zihin faaliyeti ve yeteneği hakkında fikir verebilir Ses; dalgınlık, kayıtsızlık, korkma, utanma, kibirlilik, kendini beğenme, dikkatsizlik, bunyece zayıflık vb bircok ozellikleri ortaya koyabilir Aynı zamanda o kimsenin uyanık, yetenekli, dengeli, atak, makul, cesur olduğunu da gosterebilir Kaba, puruzlu, sert, haşin, genizsil, cok ince sesler; dinleyenler uzerinde iyi bir etki bırakmaz
Sesimizin niteliği hakkında bilgi sahibi olabilmek icin kimi basit paragrafları yuksek sesle bircok kez okumak yararlıdır Boylelikle sesimizin başkaları uzerinde bırakabileceği etkileri ve kusurlarımızı oğrendikten sonra, sıkı bir calışmayla sesin az cok eğitilebilmesi mumkundur
Bu alanda başarılı olabilmek icin aşağıda belirtilen iyi bir konuşma sesinin niteliklerini bilmek gerekir
* Sesin işitilebilir olması
* Canlılık
* Sesin ayarlanması
* Anlatımda değişiklik
* Temiz ve doğru soyleyiş
“Hitabette galip gelen, kelimeler değil; kelimelerin nasıl soylendiğidir
Karşılıklı konuşmanın ilk istediği şey acıklık ve butunluktur Sozun ağızdan cıktığı anda anlaşılmasını sağlayacak bir telaffuz yeteneği, topluluk onunde konuşanlar icin son derece onemlidir
Dinleyiciler, hatibin sesinin tonundan ya da kalitesinden oturu, hatip hakkında yanlış intiba edinirlerse buyuk bir ihtimalle kabahat hatibindir Sert, tiz ya da zayıf bir ses, gevşek bir telaffuz, hatibin mesajından cok şey eksiltir Sozlu anlatım calışmalarının ilk kısmında sesin yeterli ve uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir
Ses doğru cıkaklarında cıkarılmalı ve iyi tınlamalıdır Bazı sesler, tınısı bakımından kulağa hoş gelir; ama bazıları da ses tonunun iyi ayarlanamamasından ya da cok sert, cok tiz olduklarından kulağı tırmalar Tınısız ya da donuk bir ses, inandırıcı olamaz ve beklenen etkiyi meydana getiremez Bunun icin cıkarılan ses, iyi ayarlanmış ve ahenkli olmalıdır Soyleyişte en kucuk bir yanlışa bile rastlanmamalıdır; ton değişikliği, duygu ve duşuncelerin butun ozelliklerini en iyi şekilde yansıtmalıdır
Ses perdesinin duzeyi (esneklik); pes, orta ya da tiz olabilir Esneklik, ses hacminin değişikliğe bağlı olan ses tonunu ya da perde değişikliğini kapsar Ses, yukseltildiği zaman hacimce buyur; alcaltıldığı zaman ise kuculur Konuşmaların tekduzelikten kurtulması icin, ses hacminin ve perdelerinin karışık olarak kullanılması gerekir
Sesin esnek olmasının şu anlamları vardır:
Kuvvetli ve yuksek ton: ofke, hoşnutsuzluk
Tatlı ve biraz yukselen ton: sevgi, şefkat
Hafif sesle orta ton : duşunce ve sukUnet
Bir yukarıdakinin daha ustunde ton : ateşlilik ve ciddiyet
Kuvvetli bir sesle alcak ton: duygu ve duşuncede dayanıklılık
Tatlı bir ses ve alcak ton: ağırlık
Fısıltı halinde ton: sinsi ve aldatıcı bir durum
Sesin ton değişiklikleri, onemli yerleri vurgulamayı ve tekduzeliği onlemeyi sağlar Genel olarak konuşmaya orta bir tonla başlanır, ses yavaş yavaş yukseltilir
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.