Dilsiz Kaval nedir? nasıl çalınır

Dilsiz Kaval müzik aleti özellikleri
Dilsiz Kaval hakkında data

Kaval üflemenin 4 asıl unsuru vardır: Dudak, nefes, parmak ve dil

*DUDAK'ın kavala dürüst oturması, kavaldan doğru bir ses elde etmenin ilk aşamasıdır Reel bir kaval tınısını olur ya de fakat yıllar sonradan, dudak adaptasyonu ile sağlayabilirsinizDudağın kaval deliğine oturduğu anda aldığı şekil böylece önemlidir oysa; dudak aralığını büyütüp küçülterek yarım ve tam oktavlara (pest ve tizlere) çıkabilir, hatta kaval tonlarının diğer renklerini (horlatma gibi) seslendirebilirsiniz
(Dudak aralığının büyük veya ufak olması çok hassas oranlardadır, abartılı denemeyiniz)
*NEFES'in dürüst kullanılması, yani kavala akla yatkın üfleme; entenasyon'u (ayar tutturma) sağladığı gibi, az nefesle uzun partileri çalabilmenizi de sağlayacaktırHızlı ya da yavaş üfleme, dudak hareketiyle de birleştiğinde, oktavlara inip çıkmanızı sağlayacaktırKavala fazla minik bir noktadan yoğun üfleme, tiz tonları ve horlatmayı kolaylaştıracaktır

*PARMAK hareketleri melodi çalmamızı; melodinin ritmik akışını, çarpma, vibrasyon ve ajiliteyi (minik süredeki notaları hızlı çalmayı) sağlar

(Kaval çaldığımız her saniye, yukarıdaki üç unsurun benzer andaki ahenkli ve birbirini destekleyen, değiştiren hareketleri ile gerçekleşirUsta kavalcı bu üç unsuru benzer anda kullanabilme, değiştirebilme başarısını reflex haline dönüştüren; bu üç unsura mükemmel şekilde başat olan insandır)

*DİL hareketi; alt ve bağsız notaları seslendirmemizi sağladığı gibi, kavaldaki kimi yöreselvurgulu ifadeyi de ortaya çıkartır

Kaval anadolu'da dudağa yaslamak yerine üst iki dişe yerleştirilerek de, horlatma' tonuyla çalınmaktadır


KAVALDA TON ÇEŞİTLERİ:

1 Düz ton: Kavalın en yalın tonudur
2 Pest ton: Düz üflediğimiz tonun bir altındaki kalın tondur
3 Horlatma: Kirli' ton dediğimiz bu ton, çoban tonu' olarak da adlandırılabilirÜlkemizde bilhassa Tokat, Bolu ve Doğu illerindeki çalım şekli olmakla birlikte, kısmen Balkan ve Karadeniz'de de görülmektedir
4 Harmonik ton: Kavalın düz ve yarım oktavını benzer anda duyurabilen tondur


VİBRASYONU SAĞLAMA :


1 Dudak pozisyonuyla: Genelde ney ustalarının yöntemi olan bu yöntem, kavalda da deneniyorDudak kenarlarını hafifçe hareket ettirerek sağlanıyor
2 Parmak hareketiyle: Parmakların kaval deliğine oturduğu bölgede, özellikle sol ve sağ işaret parmaklarını hafifçe sallayarak yapılan harekettir
3 Kavalı sallayarak: İki elimizi birdenbire tuttuğumuz kavalı, dudağa hafifçe yakınlaştırıp uzaklaştırarak yaptığımız harekettir
4 Nefes desteği ile mümkün olabilirNefesimizi kaval ucuna peş peşe ve süratli şekilde üflediğimiz harekettir


PARMAK TUTUŞLARI:

Sol elin tüm parmakları; ucuyla, kavalın deliklerine hava almayacak şekilde kapatılır(Sol el yukarıdadırBaş parmakla kavalın arkasındaki tek delik; muhabere, orta ve yüzük parmaklarıyla da ön yüzündeki delikler üstten itibaren sırasıyla kapatılır)
Sağ elin baş parmağı deliğe basmaz; sadece kavala arkasından destek tutuşu rölü üstlenirYukarı deliklerden aşağıya, sol elin üç parmağından sonradan; sağ elin dikkat çekici, orta ve yüzük parmağı orta boğumlarıyla (ucuyla değil) delikleri kapatırKapatılan en alt deliği ise serçe parmağının ucuyla kapatır


KAVAL POZİSYONLARI:

Kavalın asıl sesi esas olarak la notası kabul edilir (La minör ya da La majör)La notası, sağ elin serçe parmağının basılı olmadığı haldeki kaval notasıdır(Yalnızca en dipteki delik açık)Bu nota aslında doğal la (piyano la'sı) değildir Ama boyu uzun veya kısa; tüm kaval çeşitlerinin bu sesi la kabul edilirVe bu pozisyona 2 POZİSYON denir(Ağırlıkta bu pozisyonu çalışacağız)
1 POZİSYON ise; kavalın tüm deliklerinin kapalı olduğu haldeki şeklinin la (minör) kabul edildiği pozisyondur


KAVAL NOTA ARALIKLARI:

Kavalın deliklerini en alttan itibaren sırasıyla (1,2,3,4,5,6, vs) numaralandıralım
1 delikle 2 delik arası piyanonun bütün sesi kadardır (yani örneğin solla aralığı gibi)
2 delikten itibaren (23, 34, 45 vs) nota arlıkları yarım ses gitmektedirYani 2 ve 3 delikler arası lasi bemol, 3 ve 4 delikler arası si bemolsi, 4 ve 5 delikler arası sido vs biçiminde gitmektedir
Ayrıca la kabul ettiğimiz nota; düz tonda la sesini verirken, birazcık sert üfleyip ince tona geçtiğimizde mi sesini duyarızYine en tizi üflediğimizde ince la'ya ulaşırız
Çağrıda Bulunmak ama; bir notadan, değişik sertlikte nefeslerle üfleme yaptığımızda, üç benzer notayı duyabiliyoruz


Dilsiz Kaval Dersleri

1 DERS:

Kavalı sadece sağ elinizle tutup, hiçbir notaya basmadan uzun uzun üfleyerek ses çıkartmaya çalışınız Dudağınızı iyi oturtmaya çalışarak deneyiniz
(Dilsiz kavaldan ses çıkartma başarısını göstermek için birkaç güne ihtiyacınız olabilir; şayet de daha pozitif Sabırlı olmalısınız)

2 DERS:

Kavalı yalnızca sağ elinizle tutup, hiçbir notaya basmadan uzun uzun üfleyerek, bir üstteki oktavı (yarım oktavı) çıkartmaya çalışın
(Bu alıştırmayı da biriki gün denemelisinizTa ancak, alışkanlık kazanıncaya değin)

3 DERS:

Kavalı sadece sağ elinizle tutup, hiçbir notaya basmadan uzun uzun üfleyerek, alt ve üst oktavı sırasıyla çıkartmaya çalışın
(Bu alıştırmayı, sesleri pak ve pürüzsüz verinceye dek çalışmalısınız)

4 DERS:

Derhal sadece arkadaki delik ve önden bir deliği kapatarak ( kaval'ın re notası), iki farklı oktavı sırasıyla çalışmaya başlayın(notaları hızlı çalmayınız
Re notasını nefesinizin gittiği yere dek, oktavını da (ince la notası) nefesinizin gittiği yere değin uzun uzun üfleyin

5 DERS:

Arkadaki delik ve önden üç deliği kapatarak ( kaval'ın do notası), iki bambaşka oktavı sırasıyla çalışmaya başlayın Yani sol elin dört parmağını da kapatarakYine süratli çalmayınız
(Do'nun ince oktavı sol'dür)

6 DERS:

Arka delik, önden üç delik ve sağ elimizin dikkat çekici parmağını kapatarak (kaval'ın si notası), iki bambaşka oktavı sırasıyla çalışmaya başlayın
Si'nin ince oktavı fa diyez'dir)

7 DERS:

Yalnızca sağ el serçe parmağınız açık olacak şekilde tüm notaları kapatarak (kaval'ın la notası), iki öbür oktavı sırasıyla çalışmaya başlayın
La'nın ince oktavı mi' dir) *