Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Dini Tasavvufi Türk Edebiyatı Nedir, Dini Tasavvufi Türk Edebiyatı Ne Demek, Dini Tasavvufi Türk Edebiyatı Hakkında Data, Tekke Edebiyatı Nedir, Tekke Şairleri
DinîTasavvufî Türk edebiyatı İslâmiyetin ve Tasavvufun etkisiyle ortaya çıkmıştır
İslâmiyetin kökleşip yayılmasında büyük etkisi olan tasavvuf, zamanla edebî eserlerde de işlenmiş, din ve tasavvuf, edebiyat yoluyla yayılmaya çalışılmıştır
Tasavvuf, fizik ötesi gerçekleri, insanı, insanlığı ve evreni kapsayan bir akıl düzeni, bir din felsefesidir Kalbi dünya alâkalarından ayırarak, Allah sevgisiyle doldurmayı amaçlayan tasavvuf, bir düşünüş ve inanç sistemidir İçinde yaşadığımız âlemin esrarı nedir? Niçin yaşıyoruz? Neden geldik bu dünyaya? Biz neyiz? Yaşamanın anlamı, var olmanın aslı, hakiki açılış ve son nelerdir? İşte tasavvuf bu sorulara cevap vermeye çalışır
Tasavvufa tarafından her şeyin kaynağı Tanrıdır Evrenin varlığı Tanrının güzelliğinin yansımasıdır Tanrı tek güzelliktir ve tek varlıktır Insanlar da Tanrının birer parçasıdır İnsan yaratılmakla, dünyaya gönderilmekle gerçekte gurbete gönderilmiştir Cümbür Cemaat ona kavuşmak için çalışmalıdır Ona kavuşmak için çabalayanlara ve Onun mutlak ve benzersiz güzelliğine hayran olanlara âşık denir Mutasavvıf ise âşık olmanın yanı sıra, tasavvuf felsefesini yazı ve şiirlerinde işleyen, insanlara tasavvufu, dolayısıyla insan ve Allah sevgisini aşılayan kişilerdir
Bunlardan Öğretmen Ahmet Yesevî (Öl1167), Anadolu Türklerinin geliştirdiği tasavvuf edebiyatının ilham kaynağıdır Onun Divanı Hikmet adlı tasavvufî eseriyle ve Orta Asyadan Anadoluya gönderdiği öğrencileriyle Türk Tasavvuf edebiyatının XIII yyda temelleri atılmıştır Bu edebiyat, Bektaşîlik tarikatiyle gelişmiş, Yunus Emre ile en mükemmel anlatım yeteneğine ulaşmıştır
Yunus Emreyi bu değin üne kavuşturan bir diğer özellik de dinîtasavvufî konuları ayrımsız bir insan sevgisiyle anlatmış olmasıdır XIII asrın ikinci yarısıyla XIV Asrın başlarında yaşayan olan Yunus Emre, şiirde çığır açmış büyük sufî ve şairdir Yunus Emre; Divan, Aşık, Tekke ve Tasavvuf Edebiyat tarzlarının her üçünde de etkili olmuştur Eserlerini sade bir dille söylemiş, hem heceyi keza aruzu kullanmış, lirik şiirin en güzel örneklerini vermiştir
DinîTasavvufî Türk edebiyatına Tekke edebiyatı da denir
DinîTasavvufî Türk edebiyatında belli başlı olan sanat yapmak değil, dinîyazavvufî düşünceyi yaymaktır Şair, mensup olduğu tarikatin düşünce sistemini, felsefesini yaymak için şiiri bir araç olarak kullanmıştır Bunda anonim ahali edebiyatının büyük etkisi olmuştur
Tekke şairlerinin çoğu tarikatlerde yetişmiş şeyh ve dervişlerdir Onlar dinî inançları yasaklama ve tehdit etme yöntemiyle yok, insanı, Allahı, tabiatı, cenneti vb sevdirmekle yaymışlardır
Tekke şiir, insanlar şiirinden de an şiirinden de nazım şekilleri almıştır Keza aruz hem hece vezni kullanılmıştır Dil sadedir, çünkü halka yöneliktir
Manâlı temsilcileri:
13 yy: Mevlânâ, Sultan Veled, Yunus Emre (Divan, Risaletünnushiye)
14 yy: Âşık Paşa
15 yy: Süleyman Çelebi, Hacı Bayram Veli, Eşrefoğlu Rumî
16 yy: Pir Sultan Abdal *
DinîTasavvufî Türk edebiyatı İslâmiyetin ve Tasavvufun etkisiyle ortaya çıkmıştır
İslâmiyetin kökleşip yayılmasında büyük etkisi olan tasavvuf, zamanla edebî eserlerde de işlenmiş, din ve tasavvuf, edebiyat yoluyla yayılmaya çalışılmıştır
Tasavvuf, fizik ötesi gerçekleri, insanı, insanlığı ve evreni kapsayan bir akıl düzeni, bir din felsefesidir Kalbi dünya alâkalarından ayırarak, Allah sevgisiyle doldurmayı amaçlayan tasavvuf, bir düşünüş ve inanç sistemidir İçinde yaşadığımız âlemin esrarı nedir? Niçin yaşıyoruz? Neden geldik bu dünyaya? Biz neyiz? Yaşamanın anlamı, var olmanın aslı, hakiki açılış ve son nelerdir? İşte tasavvuf bu sorulara cevap vermeye çalışır
Tasavvufa tarafından her şeyin kaynağı Tanrıdır Evrenin varlığı Tanrının güzelliğinin yansımasıdır Tanrı tek güzelliktir ve tek varlıktır Insanlar da Tanrının birer parçasıdır İnsan yaratılmakla, dünyaya gönderilmekle gerçekte gurbete gönderilmiştir Cümbür Cemaat ona kavuşmak için çalışmalıdır Ona kavuşmak için çabalayanlara ve Onun mutlak ve benzersiz güzelliğine hayran olanlara âşık denir Mutasavvıf ise âşık olmanın yanı sıra, tasavvuf felsefesini yazı ve şiirlerinde işleyen, insanlara tasavvufu, dolayısıyla insan ve Allah sevgisini aşılayan kişilerdir
Bunlardan Öğretmen Ahmet Yesevî (Öl1167), Anadolu Türklerinin geliştirdiği tasavvuf edebiyatının ilham kaynağıdır Onun Divanı Hikmet adlı tasavvufî eseriyle ve Orta Asyadan Anadoluya gönderdiği öğrencileriyle Türk Tasavvuf edebiyatının XIII yyda temelleri atılmıştır Bu edebiyat, Bektaşîlik tarikatiyle gelişmiş, Yunus Emre ile en mükemmel anlatım yeteneğine ulaşmıştır
Yunus Emreyi bu değin üne kavuşturan bir diğer özellik de dinîtasavvufî konuları ayrımsız bir insan sevgisiyle anlatmış olmasıdır XIII asrın ikinci yarısıyla XIV Asrın başlarında yaşayan olan Yunus Emre, şiirde çığır açmış büyük sufî ve şairdir Yunus Emre; Divan, Aşık, Tekke ve Tasavvuf Edebiyat tarzlarının her üçünde de etkili olmuştur Eserlerini sade bir dille söylemiş, hem heceyi keza aruzu kullanmış, lirik şiirin en güzel örneklerini vermiştir
DinîTasavvufî Türk edebiyatına Tekke edebiyatı da denir
DinîTasavvufî Türk edebiyatında belli başlı olan sanat yapmak değil, dinîyazavvufî düşünceyi yaymaktır Şair, mensup olduğu tarikatin düşünce sistemini, felsefesini yaymak için şiiri bir araç olarak kullanmıştır Bunda anonim ahali edebiyatının büyük etkisi olmuştur
Tekke şairlerinin çoğu tarikatlerde yetişmiş şeyh ve dervişlerdir Onlar dinî inançları yasaklama ve tehdit etme yöntemiyle yok, insanı, Allahı, tabiatı, cenneti vb sevdirmekle yaymışlardır
Tekke şiir, insanlar şiirinden de an şiirinden de nazım şekilleri almıştır Keza aruz hem hece vezni kullanılmıştır Dil sadedir, çünkü halka yöneliktir
Manâlı temsilcileri:
13 yy: Mevlânâ, Sultan Veled, Yunus Emre (Divan, Risaletünnushiye)
14 yy: Âşık Paşa
15 yy: Süleyman Çelebi, Hacı Bayram Veli, Eşrefoğlu Rumî
16 yy: Pir Sultan Abdal *
