Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
DİŞ ÇÜRÜKLERİ VE DİŞ ETİ HASTALIKLARINDA BAĞIRSAĞIN TESIRI
Dişleri çevreleyen dişeti ile diş arasında, hür dişetinin içinde dişeti oluğu likidi bulunur. Dişeti oluğu likidi dişeti oluğunu mekanik olarak temizler, diş-dişeti irtibatını güçlendirir, antimikrobiyal tesir gösterir, dişeti savunmasında antikor aktivitesini sağlar. Dişeti marazlarının bir kısmında bakteri plağı olduğu halde bir kısmında yoktur. Bakteri plağı olmayanlar sistemik faktörlerle ilgili(endokrin sis., kan hast., diabet, kardiovasküler hast.), ilaçlara bağlı olanlar, askorbik asit eksikliği ile, travmatik lezyonlar ve metal toksikasyonları olanlar olarak sınıflandırılırken, plaklı dişeti illetleri ise bakteri orijinli, viral orijinli, fungal orijinli olarak ayrılırlar.
Ağızdan başlayarak anüse kadar giden bütün boşluklar müköz membranla kaplıdır. Bunların içinde en yüksek yüzölçümü olan bağırsaklar 400 metrekarelik bir sahaya sahiptir. Meğer ağız 20-30 cm2 ‘lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bu müköz membranlarda 500 cins bakteri yaşar ve bunların sayısı ortalama 1-10 katrilyon arasındadır. Bu bakterilerin büyük çoğunluğu kalınbağırsaktadır. Ortalama bir insan vücudunda 1014 hücre varken, sindirim sistemindeki mikroorganizma sayısı bunun 10 katıdır. Ağız ve bağırsaktaki bakterilerin büyük bir kısmı birebirdir.
Beslenme hatalarında(şekerli, beyaz unlu, asitli yiyeceklerin sık tüketilmesi) ağır metal varlığında, sık ilaç tasarruflarında bu olması gereken flora bozularak patojen mikroorganizma sayısı artar. Bunun sonucunda bedensel asidite arttığı için hem umumi sıhhat durumunda bozulmalar hem de çok düzgün fırçalanan ağızlarda çürük ve dişeti illetleri görülme sıklığı artar.
Tükürük diş plağının karbonhidratlardan yaptığı asitleri nötralize ederek tamponlayıcı tesir yapar . Bunu antimikrobik unsurlarla yapar. En kıymetlileri lizozimlerdir. Bunlar enfeksiyona karşı doğal dirençte değerli rol oynarlar. Tükürükte antikorlar da bulunmaktadır. IgA, IgG, IgM tükürükte bulunur. Çürüğe dirençli bireylerde IgA ve albümin ölçüsü artmıştır.
Değişen bağırsak florası sonucunda tükürükteki ve dişeti oluğu sıvısındaki IgA, IgG azalır ve enflamasyona direnç azalır ve patojen bakterilerin üremesi kolaylaşır. Pıhtılaşma faktörleri için gerekli olan C vit. tutulumu azaldığından dişeti kanamaları görülür. Bikarbonat ve fosfat sistemleri bozulduğunda tükürüğün de tamponlama tesiri azalacağı için çürük sayısı artar. Bağırsak florası tarafından sentezlenen vit.K ve vit.B’nin azalması dişeti kanamalarına neden olur.
Bağırsak florası bozukluğu yalnızca dişler ve dişetlerinde farklılıklar yaratmaz, lisanda ve ağız mukozasında da farklılıklar yaratır. Ağızda sık görülen aftlar bağırsak florası bozukluğu sonucu düşen bağışıklık sisteminin bir imgesidir. Lisan üstündeki paslanmalar daima vücudun bir yansımasıdır.
Hijyen eksikliği olmadan görülen dişeti marazları ve çürüklerin nedeni olan bağırsak florası bozukluğu olduğundan yapılan diş tedavilerinin yanı sıra flora düzeltmesi yapılmazsa dişeti illetleri yapılan operasyonlara karşın tekrarlama ve çürük sayısı artma ihtimalleri devam edecektir. Sağlıklı bir ağız için diş hekimliğinin olmazsa olmazı ağız hijyeninin yanı sıra sağlıklı bağırsaklara da gereksinim vardır.
Dt. Tijen Secerli Dürer
Dişleri çevreleyen dişeti ile diş arasında, hür dişetinin içinde dişeti oluğu likidi bulunur. Dişeti oluğu likidi dişeti oluğunu mekanik olarak temizler, diş-dişeti irtibatını güçlendirir, antimikrobiyal tesir gösterir, dişeti savunmasında antikor aktivitesini sağlar. Dişeti marazlarının bir kısmında bakteri plağı olduğu halde bir kısmında yoktur. Bakteri plağı olmayanlar sistemik faktörlerle ilgili(endokrin sis., kan hast., diabet, kardiovasküler hast.), ilaçlara bağlı olanlar, askorbik asit eksikliği ile, travmatik lezyonlar ve metal toksikasyonları olanlar olarak sınıflandırılırken, plaklı dişeti illetleri ise bakteri orijinli, viral orijinli, fungal orijinli olarak ayrılırlar.
Ağızdan başlayarak anüse kadar giden bütün boşluklar müköz membranla kaplıdır. Bunların içinde en yüksek yüzölçümü olan bağırsaklar 400 metrekarelik bir sahaya sahiptir. Meğer ağız 20-30 cm2 ‘lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bu müköz membranlarda 500 cins bakteri yaşar ve bunların sayısı ortalama 1-10 katrilyon arasındadır. Bu bakterilerin büyük çoğunluğu kalınbağırsaktadır. Ortalama bir insan vücudunda 1014 hücre varken, sindirim sistemindeki mikroorganizma sayısı bunun 10 katıdır. Ağız ve bağırsaktaki bakterilerin büyük bir kısmı birebirdir.
Beslenme hatalarında(şekerli, beyaz unlu, asitli yiyeceklerin sık tüketilmesi) ağır metal varlığında, sık ilaç tasarruflarında bu olması gereken flora bozularak patojen mikroorganizma sayısı artar. Bunun sonucunda bedensel asidite arttığı için hem umumi sıhhat durumunda bozulmalar hem de çok düzgün fırçalanan ağızlarda çürük ve dişeti illetleri görülme sıklığı artar.
Tükürük diş plağının karbonhidratlardan yaptığı asitleri nötralize ederek tamponlayıcı tesir yapar . Bunu antimikrobik unsurlarla yapar. En kıymetlileri lizozimlerdir. Bunlar enfeksiyona karşı doğal dirençte değerli rol oynarlar. Tükürükte antikorlar da bulunmaktadır. IgA, IgG, IgM tükürükte bulunur. Çürüğe dirençli bireylerde IgA ve albümin ölçüsü artmıştır.
Değişen bağırsak florası sonucunda tükürükteki ve dişeti oluğu sıvısındaki IgA, IgG azalır ve enflamasyona direnç azalır ve patojen bakterilerin üremesi kolaylaşır. Pıhtılaşma faktörleri için gerekli olan C vit. tutulumu azaldığından dişeti kanamaları görülür. Bikarbonat ve fosfat sistemleri bozulduğunda tükürüğün de tamponlama tesiri azalacağı için çürük sayısı artar. Bağırsak florası tarafından sentezlenen vit.K ve vit.B’nin azalması dişeti kanamalarına neden olur.
Bağırsak florası bozukluğu yalnızca dişler ve dişetlerinde farklılıklar yaratmaz, lisanda ve ağız mukozasında da farklılıklar yaratır. Ağızda sık görülen aftlar bağırsak florası bozukluğu sonucu düşen bağışıklık sisteminin bir imgesidir. Lisan üstündeki paslanmalar daima vücudun bir yansımasıdır.
Hijyen eksikliği olmadan görülen dişeti marazları ve çürüklerin nedeni olan bağırsak florası bozukluğu olduğundan yapılan diş tedavilerinin yanı sıra flora düzeltmesi yapılmazsa dişeti illetleri yapılan operasyonlara karşın tekrarlama ve çürük sayısı artma ihtimalleri devam edecektir. Sağlıklı bir ağız için diş hekimliğinin olmazsa olmazı ağız hijyeninin yanı sıra sağlıklı bağırsaklara da gereksinim vardır.
Dt. Tijen Secerli Dürer
