Dış Gebelik

Alışılagelmiş şartlarda tüp(Fallop tüpleri ya da Tubalar) içinde sperm hücresi ile karşılaşıp döllenen yumurta hücresi endometriuma(rahim iç tabakasına) kazanç ve rahim içinde büyümeye başlar Eğer gebelik ürünü endometrium dışında bir yere yerleşirse dış gebelikten sözedilir

Dış hamilelik nerelerde görülebilir?
1En sık tüplerde yerleşir
2Karın boşluğunda
3Yumurtalıklarda
4Servikste
5Rahimin geniş bağı içinde



Dış gebelik neden oluşur?
Yumurta hücresinin yumurtalıktan atılmasındaki aksilik, yumurtlama olağan olsa bile tüplerin ucunda bulunan püsküle benzer yapıların(fimbria) geçirilmiş enfeksiyon, hormonal bozukluk ve karın içi kitlelere ast olarak yumurta hücresini yakalamada gecikmesi, benzer nedenlerle tüplerde meydana gelen daralma ve tıkanmalara emrindeki olarak yumurta hücresinin rahim içine dürüst göçünün yavaşlaması sonucu gebelik ürünü rahim içine yerinde zamanda varamaz Böylece tutunduğu herhangi bir yerde, en sık da tüplerin en geniş uygun büyümeye başlar

Dış gebelik kimlerde daha sık görülür?
1En sık 3544 yaşlar arasında görülür
2Dış hamilelik geçirenlerde tekrar ektopik hamilelik riski %1025 ’tir
3Geçirilmiş genital enfeksiyonlarla birlikte görülen tüp iltihabı(salpenjit), endometriozis ve bitkiler gibi sebeplere alt tüp hastalıkları olanlarda risk artar
Klamidya denen mikroorganizma, tüp harabiyeti ve takiben tubal gebeliğe yol açan en önemli etkendir
4Tüplerin bağlanması, tüplerin açılması, daha önce geçirilmiş dış hamilelik ameliyatı gibi tüplere karşın cerrahi müdahaleler de riski artırır
5Rahim ve tüplerdeki doğumsal kusurlar
6Rahim içi araçların(RİA) dış gebeliği artırdığına dair katiyet yoktur Ama rahim içi araç kullananlarda adi gebeliğe karşın dış hamilelik 5 kat daha fazla görülür Bakırlı RİA ’larda gebeliklerin %4 ’ü, hormonlu RİA ’larda %17 ’si tubal dış gebeliktir
7Eğer gebe bayan düşük doz progesteron içeren doğum denetim hapı veya ilişki sonrası östrojen kullanmışsa dış hamilelik riski artar
8İnfertil ve muavin üreme teknikleri uygulananlarda tehlike artar
9Sigara içmek riski artırır
10Tekraralayan düşüklerde tehlike 24 kat artar Yasadışı düşüğün sık görüldüğü yerlerde tehlike 10 kat fazladır

Görülme sıklığı
Gebeliklerin %12 ’si dış gebeliktir

Dış Gebeliğin Belirtileri
Erken dönemde sıradan gebeliklerde de olan adet gecikmesi olur Yalnız kısa dönemde, içinde gelişen hamilelik ürününe tabi olarak tüp, gerilmeye başlar ve gerilmeye tabi ağrılar en sık şikayet olarak karşımıza çıkar Olağandışı vajinal kanamalar da sırası gelmişken görülebilir Hasta bu dönemde başvurursa en başarılı şekilde tedavi edilir
Tüp içinde büyümeye başlayan hamilelik ürünü(embryo) çevre dokunun beslenmesini bozarak yırtılmasına ve ciddi iç kanamalara yol açar Hastalıktan en sık ölüm nedeni bu iç kanamadır Eğer tüp yırtılır ve kanama olursa hasta bıçak saplanır türünden fazla şiddetli sızı ve iç kanamaya yan baş dönmesi, bayılma yakınmalarıyla hastaneye müracaat eder Bir Takım kadınlar böyle bir durumda ağrı ile birlikte ishal, bulantı, kusma ile gelebilirler Böyle bir tablo gastroenterite fazla benzediğinden, yanlış tanı ne eyvah ancak dış gebelikten ölüme yol açabilir

Tanı
1Jinekolojik muayene
2betaHCG testi
3Transvajinal ultrason
Yukarıdakilerin ardından icabında vajinal renkli Doppler ultrason, progesteron ölçümü, dilatasyon küretaj, laparoskopi yapılır

Tedavi
Tedavide hedef anne hayatını kurtarmak olduğu değin doğurganlığı da korumaktır
Hastanın yaşı, genel durumu, hikayesi, gelecekteki çocuk arzusu, hamilelik kitlesinin yeri, büyüklüğü gibi birtakım özelliklere bakılarak aşağıdaki tedavilerden biri seçilir:
1Umma tedavisi( Ultrason ve betaHCG takibi ile dış gebeliğin kendiliğinden gerilemesi beklenir
2Tıbbi(metotreksat,… gibi ilaçlar verilerek ) tedavi
3Cerrahi tedavi
a) Açık ameliyatla
b) Laparoskopik ameliyatla(Karına birkaç delik açılır,ameliyat bu deliklerden sokulan cihaz ve kamera yardımıyla yapılır) *