Dişeti hastalıkları ve tedavisi

Devletimizde ve yerkürede artık Diş Hekimliği başka branşlarda olduğu üzere dev adımlarla ilerlemekte olup ,çok kolay sağlıklı ve estetik sonuçlar alınabilmektedir. Lakin bütün bunlara karşın hala halkımızın büyük bir kısmı diş doktorlarına gitmemektedir. Bu ilgisizliğin nedenlerine baktığımızda başta dişlerimizi önemsememiz sonra diş tabibi korkusu sonrada ekonomik nedenleri sıralayabiliriz.

Dişlerimize artık ilgi göstermek zorundayız evvel umumî sıhhatimiz için sonrada imgemiz ve kariyerimiz için bu gereklidir çünkü diş ve diş eti marazları vücut için fokal enfeksiyon odağı olduğundan tüm sıhhatimizi tehdit etmektedir.

Diş eti illetlerini umumi olarak ikiye ayırabiliriz. Bunlar Akut ve Kronik diş eti hastalıklarıdır

Evvel Akut diş eti marazlarının etiyoloji sini klinik özellikleri sonrada histopatoloji ve tadavisinden bahsedelim.Akut gingivitisler yani diş eti iltihapları,Ödemli gingivitislerdir.akut gingivitisler kronik gingivitislerden evvel meydana gelsede bazen kronik gingivitisin akut hale geldiğide olabilir.

Akut gingivitisler fizikî ve kimyasal etkenlerden olabildiği üzere ağız florasının spesifik ve nonspesifik mikroorganizmalarıyla da meydana gelebilir.

Kromik asit ,çinko klorür,iyot arsenik asit,gümüş nitrat fenol üzere kostik ilaçlar ve kuvvetli solüsyonda hidrojen peroksidin sık sık kullanılması bunlara neden olabilir.

Çokça sıcak yemek ler,diş etinin üzerine ağrıyı gidersin diye konan aspirin yanıkları diş eti dokusuna zarar veren kürdan ve sert dişeti fırçaları, ziyade sigara içmek,bazı sistemik hastalık ve durumlarda örneğin monositik lösemide olduğu üzere.

Belirtileri:Dişet lerinin üzerinde ve münhasıran diş eti kenarlarında ve uçlarında şişlik ve ödemli bir saha oluşur ve bariz eritem oluşur. Dokunduğunuzda kanama oluşur.Çoğunda şiddetli ağrı oluşur.tedavi edilirse birkaç gün içinde düzgünleşir edilmezse sık sık yeni ödemler olur.Ve bunlar ağrılı seyreder.Bazen bizatihi makbul bu devirde hasta sıcak ve baharatlı yiyecek ve içeceklerden uzak durmalıdır.İyi bir ağız hijyeni sağlayarak ve içinde gliserin ve timol bulunan ağız gargarlarıyla tedavi edilirler.Çeşitli pomatlarla (bunlar mukoza üzerinde sinema tabakası üzere kalabilen pomatlardır).Periyodik tedavi için 4-5 gün antibiyotik verilebilir.

Akut Gingivitisleri şu başlıklar altında sıralayabiliriz.

AKUT NEKROZİTAN ÜLSERATİF GİNGİVİTİS

AKUT HERPETİK GİNGİVİTİS

AKUT ALLERJİK GİNGİVİTİS

AKUT STREPTOKOK GİNGİVİTİSİ

( kaynak Literatür Periodontolojiden)

Diş ve diş eti arasındaki bakteriler dişeti çekilmelerine yol açar bu bakteri ve virüslerde KALP ,PANKREAS ve AKCİĞERLERDE iltihaba yol açabilir.İltihaplar ana rahmine ulaştığında erken doğuma bile neden olan Paradontitis dişeti illetinin sanıldığı kadar zararsız olmadığını ve çok tehlikeli bir hastalık olduğu bilinmektedir.Porphyromonas gingivalis ismindeki bir bakteri dişe ve diş etlerine zarar vermektedir.Eskiden bunlardan kurtulmak ağrılı ve çok zahmetli idi meğer artık kısa vadede ağrısız ve zahmetsiz olarak yak lazer, radyo frekansı ve ultrasonik cihazların kombinasyonu ile tedavileri kısa müddette mütehassıs doktorlar yapılabilmektedir.

Kronik olarak devam eden ve kimi vakitlerde artan çoklukla kulak önü ,şakaklar ve ensede baş ağrısı olarak kendini gösteren velev boyun ve sırta da yansıyan kendini diş baş boyun ve yüz ağrısı olarak gösteren çene ekleminin ağrılı fonksiyon olan MDP denilen Myofascial Pain Dysfunction illetidir .Baş boyun velev sırt ağrılarıyla diş ve çenenin ne ilgisi var demeyin bu ağrıların asıl kaynağı çene eklemidir.Onun için MDP sendromuna çene eklemi fonksiyon bozukluğu sendromu da denir problemde eklem hareketlerini kısıtlayan baş,yüz ve boyun nahiyesindeki kasların içinde ağrılı tetik noktaların varlığı da kelam hususudur. Her kastaki tetik noktalar için farklı ağrı yayılım kesimleri vardır hastalar ağrılarını bu yayılım kesimlerinde duyarlar ve tetik noktaya basılınca yayılım ortamındaki ağrı artar. Baş boyun ve çene kaslarındaki rahatsızlık çene eklemini tesirler eklem ve dişe ilişkin bozukluklarda etraf dokularını tesirler. Sendroma yatkınlığı arttıran ve başlatan nedenler arasında dişsel nedenler önde gelir.Dişsel nedenler ağız içi muayenede çabucak tespit edilir PROTEZ YAPILMAMIŞ ÇEKİM BOŞLUKLARI VE BURAYA DEVRİLMİŞ DİŞLER ,dişsizlik nedeniyle tek taraflı çiğneme alışkanlıkları,diş sıkma ve diş gıcırdatma alışkanlığı,kötü ve yüksek yapılmış protez yahut dolgular kendi başına eklem bozuklukları yaratırlar çeneye gelen travma ağzın uzun müddet açık kalmasına yol açan ağız içi teşebbüsler,sert cisimleri ısırma alışkanlığı boyun yüz ve ensede kasların zorlanması bu sendromu başlatan faktörlerdir. Bu sendrom ağız açma hareketinde eklemin tarafından çıkmasına eklemde tıkırtı ve hassasiyetle başlar ve dayanılmaz ağrılara neden olur. Çene eklemindeki rahatsızlıkların tedavisi ekip işi olup ortodonti protez,cerrahi kısmındaki kompetan diş doktorları kulak burun boğaz marazları ,psikiyatri ve fizik tedavi eksperi sair tabiplerin olması gerekir.MDP sendromu bayanlarda erkeklere orantıyla 3 kat daha çokça görünür nedeni de hormon al değişikler ve bunun neden olduğu gerilim seviyelerindeki artış ile dokusal değişiklerdir.

Örneğin kanser cinsleri arasında en süratli gelişip yayılanı sayılan ağız kanserleri diş doktorunuza muayene ile tespit edilip erken tedavi olabilirsiniz. Kansızlık Diyabet ve Ülser üzere meseleleri velev birtakım kanser çeşitlerini Lösemi üzere diş doktorunuz erken tespit edebilir.Ağız ülserinin çok sık tekrarlanması lisanda daima yanma hissi aneminin belirtisidir.Ağızda kuruluk ,apseler ve dişeti rahatsızlıklarına birde nefeste aseton kokusunun olması,diyabetin habercisidir.ağızdan yayılan koku mide ve akciğer hastalıklarında habercisidir.Dildeki derin çatlaklar harita lisan barsaklardaki kolit ve tümöral hastalıklarında ön tanısında etkendirler.

Diş etleri hasta olduğu sürece, dişler ne kadar sağlıklı ve şık olursa olsun ahir o şık dişlerinizi kaybeder siniz. Hastalarda estetik ve sağlıklı dişler olabilmesi için öncelikle sağlıklı ve bakımlı diş eti olması gerekir. Diş eti illetine neden olan etkenler ortadan kaldırılmalı tedavi edilmeli sağlıklı diş etleri sağlandıktan sonra estetik diş yapılmalıdır.

Diş etlerinizin rengi değişmiş ve mora yakın al ,koyu al,mor,siyah yahut irin rengini almışsa,kanamalı ise; yani dişlerinizi fırçaladığınızda kanama oluyorsa yahut sabah kalktığınızda ağzınızda kanama varsa,yastığınızda kan lekeleri olmuşsa ,diş etlerinizin formu değişmişse; yani geçmişe yanlışsız çekilmişse ,olması gerekenden daha kalın, kabarık ve formsuzsa yahut olması gerekenden daha büyük diş etleriniz varsa güldüğünüzde diş etleriniz görünüyorsa, velev diş etlerinizin hacmi dişlerinizi örtecek kadar artmışsa, iltihaplı ise yahut rastgele bir biçimde imaj bozukluğu oluşmuşsa önemli boyutlarda diş eti meseleniz var demektir.Peki bunların nedenleri nelerdir:

Sistemik bozukluklar

Beslenme noksanlığı

Psikosomatik durumlar

Dudak açıklığı

Dişlerdeki biçim bozukluğu

Sığ vestibül dediğimiz(dişlerin dişetine girdiği konum ile dudak arasındaki derinlik)

Dudağı dişetine bağlayan dokunun FRENİLUM’un anormal uzantıları

Diş aralarındaki temas noktalarının eksikliği

Çapraşık dişler

Eksik dişler

Fizyolojik diş aşınmalarının olmaması

Eksik ve alveol kemiği kenarlarının kalın olması

İrsiyet

Lokal ve etiolojik etkenler

Fizikî etkenler

Endüstriyel etkenler

Diş taşları

Azık birikmeleri

Travma

Kusurlu diş bakımı

Diş etleri üzerindeki anormal azık yayılması

Keskin dolgu kavite kenarları

Ağız kuruluğu

Kusurlu diş hekimliği

Fonksiyon azlığı

Diş serisindeki bozukluklar

Radyasyon

Berbat alışkanlıklar( tırnak yeme,çekirdek yeme, pipo içme v.s

Direk travma

AĞIZDAN KALBE GİDEN BILDIRI

Orta yaşta ,diş ve dişeti illetlerinden kaynaklanan diş kaybı ,maalesef, damarlarda tıkanıklar la bağlantılı ve kalp damar marazı göstergesidir.Ve bu ilmî olarak ta doğrulanmıştır Amerika kalp birliğinin stoke(inme)dergisinde yayınlanan araştırmada diş eti hastalıklarına bağlı olarak görünen diş kaybının ,kalp ve damar hastalıklarına işaret ettiği saptanmıştır.55 yaş üzeri deneklerde yapılan araştırmada diş kaybı ile atardamarlarda tıkanıklık durumu arasındaki temas gözlendi. 0-9 arası diş kaybı bulunanların yüzde 45 inde ,boyundaki atardamarlarda tıkanıklığa yol açan pıhtı zerrecikleri tesbit edildi,10 ve üzeri diş kaybı olanların yüzde 60’ ında kalp ve damar hastalıklarına yol açabilecek tıkanıklıklar görüldü. ABD,Minnesota Üniversitesi mütehassıslarından Dr.Moise Desvarieux,un birinci defa diş eti illetlerinden kaynaklanan diş kaybının ,kalp damar illetine işaret ettiğinin saptandığını söyleyerek ağız sıhhatinin değerini belirtmiştir.