Ağız ve diş sıhhati ile ilgilenen doktorlar münhasıran ve sıklıkla iki organın illetleri ile boğuşurlar. Diş ve dişeti. Dişlerde, hepimizin bildiği üzere çürük, kök ucu enfeksiyonu üzere rahatsızlıklar oluştuğunda, dolgu, kanal tedavisi, protetik tedaviler ile sıhhatlerine kavuşurken, dişlerinde en ufak bir sorun olmadığı halde, dişetlerinde şiddeti değişen türlü rahatsızlıklar ile dişlerin çekilmesine neden olan illetler ile karşılaşılabilmektedir.
Dişeti marazlarını incelemeden evvel “ Sağlıklı dişeti nasıl olmalıdır ?” sorusunun yanıtını vermek gerekir fikrindeyim. Sağlıklı dişeti, kanamayan!, gül kurusu pembe renginde, kıvamı tıkız, birçok devir portakal kabuğu görünümünde, dişi çepeçevre saran bir yapıdadır. Tüm bunların aksine, kanayan, yumuşak kıvamda, koyu al, velev bazen mavimsi morumsu renkte dişeti sağlıklı değildir, derhal müdahele edilmesi gerekmektedir.
Dişetinde kanama münhasıran çok kıymetlidir. Zira bakteriyel dişeti marazının birinci ve en kıymetli bulgusudur. Önceleri yalnızca dişleri fırçalarken yahut arasıra sert besinler bölgeyken dikkatimizi çeken kanama, tedavi edilmediği takdirde spontan bir hale gelebilir. Bu çeşit hastalarda, sabahları kalktığında yastık üzerinde kanama odaklarının farkedilmesi, ya da günlük hayatta birdenbire ağızına kan tadının gelmesi mümkündür.
Bakteriyel dişeti illetinin bir vesair bulgusu ise ağız kokusudur. Ama ağız kokusu yalnızca dişeti illeti ile değil, diş çürükleri, teneffüs ve sindirim yolu sorunları, ve gayrı sistemik marazlarla birlikte görülebilir. Diş ve dişeti sorunlarının tedavisinden sonra devam eden ağız kokusu sorunu kesinlikle araştırılmalı ve nedeni bulunmalıdır. Altında yatan çok değerli bir illetin bulgusu olabilir.
Bu marazın seyri umumiyetle çok yavaş ve ağrısızdır. Bu nedenle hastalar durumu pek önemsemez, tabibe başvurmazlar. Tabibe başvurulduğu hengam ise çoğunlukla iş işten geçmiştir. Zira birden fazla hengam “Dişim sallanıyor.” şikayeti laf hususudur. Dişte sallanma ölçüsüne bağlı olmak üzere, dişi kurtarmak her vakit mümkün olamayabilir.
Dişeti marazlarının tesirlerini yalnızca ağız ve diş yeri ile sonlandırmak sahih değildir. “Yahu nasılsa bir diş, çektiririz olur biter.” demeyin. Bu illetler, başlı başına birtakım sistemik sorunlara neden olabileceği üzere, çeşitli illetlerin da habercisi olabilirler. Örneğin çocuklarda gözlenen dişeti kanamaları kan kanserinin de içinde olduğu birtakım kan illetlerini işaret edebilirler. Ağız içi lezyonları, Behçet, AİDS üzere marazların bulgularındandır. Hamileliğinde dişeti illeti hikayesi olan bireylerde, erken tevellüt yahut düşük yüklü tevellüt riski artmıştır. Bu nedenle gebe kalmayı planlayan bireyler kesinlikle detaylı bir ağız diş sıhhati denetiminden geçmelidirler. Kalp sıhhati ile dişeti marazı arasında çok kıymetli bir alaka olduğu ise uzun devirdir bilinmektedir. Şeker marazının kıymetli bir bulgusu da dişeti illetine yatkınlıktır. Dişeti marazının tedavisi sonrası hastalık tablosunda değerli güzelleşmeler gösterilmiştir. Bu liste uzayıp gidebilir. O nedenle durumu yalnızca dişeti sıhhati olarak görmemek, umumî sıhhatimizin kıymetli bir modülü olarak görmek gerekir.
Dişeti marazlarının tedavisi ise başlı başına bir makale bahsidir. Diştaşı aklığından dişeti operasyonlarına kadar geniş bir yelpazesi vardır. Tedavide çeşitli ilaçlardan yararlanılır. Ama tek başına asla yerinde olamazlar. Esas tedavi dişhekiminin uyguladığı mekanik tedavilerdir. Bu nedenle tek başına antibiyotik tasarrufu ile tedavi olması mümkün değildir. Karadut şurubu, isveç suyu üzere tatbikler yahut limon suyu, sirke, karbonat, tuz karışımları ile gargara pratikleri tahminen kısa müddet rahatlama sağlayabilir, lakin katiyetle tedavi etmez, kimi hallerde zarar dahi verebilirler. O halde lütfen sistemli olarak, en az 6 ayda bir dişhekimine gidiniz, bakımınızı yaptırınız. Dişlerinizi tertipli olarak günde 2 sefer fırçalayanız. Hem sıhhatinizi hem cebinizi korumuş olursunuz.
Esenlikle kalın.
Dişeti marazlarını incelemeden evvel “ Sağlıklı dişeti nasıl olmalıdır ?” sorusunun yanıtını vermek gerekir fikrindeyim. Sağlıklı dişeti, kanamayan!, gül kurusu pembe renginde, kıvamı tıkız, birçok devir portakal kabuğu görünümünde, dişi çepeçevre saran bir yapıdadır. Tüm bunların aksine, kanayan, yumuşak kıvamda, koyu al, velev bazen mavimsi morumsu renkte dişeti sağlıklı değildir, derhal müdahele edilmesi gerekmektedir.
Dişetinde kanama münhasıran çok kıymetlidir. Zira bakteriyel dişeti marazının birinci ve en kıymetli bulgusudur. Önceleri yalnızca dişleri fırçalarken yahut arasıra sert besinler bölgeyken dikkatimizi çeken kanama, tedavi edilmediği takdirde spontan bir hale gelebilir. Bu çeşit hastalarda, sabahları kalktığında yastık üzerinde kanama odaklarının farkedilmesi, ya da günlük hayatta birdenbire ağızına kan tadının gelmesi mümkündür.
Bakteriyel dişeti illetinin bir vesair bulgusu ise ağız kokusudur. Ama ağız kokusu yalnızca dişeti illeti ile değil, diş çürükleri, teneffüs ve sindirim yolu sorunları, ve gayrı sistemik marazlarla birlikte görülebilir. Diş ve dişeti sorunlarının tedavisinden sonra devam eden ağız kokusu sorunu kesinlikle araştırılmalı ve nedeni bulunmalıdır. Altında yatan çok değerli bir illetin bulgusu olabilir.
Bu marazın seyri umumiyetle çok yavaş ve ağrısızdır. Bu nedenle hastalar durumu pek önemsemez, tabibe başvurmazlar. Tabibe başvurulduğu hengam ise çoğunlukla iş işten geçmiştir. Zira birden fazla hengam “Dişim sallanıyor.” şikayeti laf hususudur. Dişte sallanma ölçüsüne bağlı olmak üzere, dişi kurtarmak her vakit mümkün olamayabilir.
Dişeti marazlarının tesirlerini yalnızca ağız ve diş yeri ile sonlandırmak sahih değildir. “Yahu nasılsa bir diş, çektiririz olur biter.” demeyin. Bu illetler, başlı başına birtakım sistemik sorunlara neden olabileceği üzere, çeşitli illetlerin da habercisi olabilirler. Örneğin çocuklarda gözlenen dişeti kanamaları kan kanserinin de içinde olduğu birtakım kan illetlerini işaret edebilirler. Ağız içi lezyonları, Behçet, AİDS üzere marazların bulgularındandır. Hamileliğinde dişeti illeti hikayesi olan bireylerde, erken tevellüt yahut düşük yüklü tevellüt riski artmıştır. Bu nedenle gebe kalmayı planlayan bireyler kesinlikle detaylı bir ağız diş sıhhati denetiminden geçmelidirler. Kalp sıhhati ile dişeti marazı arasında çok kıymetli bir alaka olduğu ise uzun devirdir bilinmektedir. Şeker marazının kıymetli bir bulgusu da dişeti illetine yatkınlıktır. Dişeti marazının tedavisi sonrası hastalık tablosunda değerli güzelleşmeler gösterilmiştir. Bu liste uzayıp gidebilir. O nedenle durumu yalnızca dişeti sıhhati olarak görmemek, umumî sıhhatimizin kıymetli bir modülü olarak görmek gerekir.
Dişeti marazlarının tedavisi ise başlı başına bir makale bahsidir. Diştaşı aklığından dişeti operasyonlarına kadar geniş bir yelpazesi vardır. Tedavide çeşitli ilaçlardan yararlanılır. Ama tek başına asla yerinde olamazlar. Esas tedavi dişhekiminin uyguladığı mekanik tedavilerdir. Bu nedenle tek başına antibiyotik tasarrufu ile tedavi olması mümkün değildir. Karadut şurubu, isveç suyu üzere tatbikler yahut limon suyu, sirke, karbonat, tuz karışımları ile gargara pratikleri tahminen kısa müddet rahatlama sağlayabilir, lakin katiyetle tedavi etmez, kimi hallerde zarar dahi verebilirler. O halde lütfen sistemli olarak, en az 6 ayda bir dişhekimine gidiniz, bakımınızı yaptırınız. Dişlerinizi tertipli olarak günde 2 sefer fırçalayanız. Hem sıhhatinizi hem cebinizi korumuş olursunuz.
Esenlikle kalın.