Tip 2 Diyabet (Şeker Hastalığı) Ameliyatları
Çağımızın en kıymetli sıhhat dertlerinden olan Diyabet (Şeker) marazı temelde 2 farklı tiptedir. Bunlardan tip 1 denilen ve doğuştan insülin salgılayan hücrelerin yokluğu sonucu ortaya çıkan şeker marazı çocukluk çağında teşhis edilir ve hasta ömür uzunluğu insülin kullanmak zorunda kalır. Tip 1 Diyabet illeti; Muvaffakiyet nispetleri yüksek olmamakla birlikte pankreas nakli yahut pankreas hücresi nakli ile tedavi edilebilmektedir.
Şeker hastalarının % 90’dan fazlasını oluşturan Tip 2 kümesi ise ameliyatla tedavi edilebilmektedir. Devletimizde son 3-4 yıldır yaygınlaşmaya başlayan bu ameliyatla şayet mütenasip hastaya yapılırsa % 92 nispetinde büsbütün güzelleşme sağlamaktadır.
Şeker illeti nedeniyle yapılan ameliyatlarda maksat ince barsağın distal denilen alt kısmını devreye sokarak insülin salgısını artıran ve insülin direncini azaltan hormonların salgısını artırmaktır. Bu hedefle yapılan ameliyatlardan başlıcaları Roux-en-Y Gastrojejunostomi, Mini Gastric By Pass, Jejunoileal By Pass, Duodenal Switch+ Biliopankreatic Diversiyon dur. Temelde benzeri tesirleri olan bu ameliyatlardan hangisinin yapılacağına cerrahın deneyim, tecrübe ve haberini hastasıyla paylaştıktan sonra karar verilmesi gerekir. Lakin bilhassa Mini Gastric By Pass inançlı olması ve aktifliğinin de yüksek olması sebebiyle daha çok tercih edilmektedir.
Şeker Illeti ameliyatı sonrası Kan Şekeri ne vakit olağana düşer?
Ameliyat sonrası 2. Günde tesir çabucak fark edilir. Günde 150 ünite insülin enjeksiyonu yapan kişi 2. günden itibaren 15-20 ünitenin kan şekerini düşürdüğünü fark edecektir. Yaklaşık 1 ay sonrada insülin muhtaçlığı büsbütün yok olur. Oral anti diyabetik dediğimiz ilaçları ise 3-4 ay vadeyle kullanmak gerekebilir. Bu periyotta Dâhiliye yahut Endokrinoloji bilirkişisinin takibinde ve ilaçların devamı konusunda tekliflerinde yarar vardır.
Şeker Illeti Cerrahisi Sonrası Beslenme
Şeker Illeti cerrahisi sonrasında diyetimizde günlük önerilen ölçüleri takip etmemiz çok değerlidir. Bu teklifler besin öğesi eksiklikleri ve kas kütlesi kaybı olmadan öğünleri dengelemeyi sağlar. Bu yeni beslenme şekli başlarda güç gelse de vakitle günlük rutininiz hayatınıza yerleşecektir. Ameliyat sonrası beslenmede temel gaye, düşük kalorilerle beslenirken bir yandan da kuvvet ve besin öğesi istikrarını sağlamaktır. Hasta operasyondan sonra açık likit diyetle (su, meyve suları gibi) beslenmeye başlanır. Hastaneden taburcu olduktan sonra bu diyete daha kıvamlı likitler eklenebilir. Unutulmamalıdır ki operasyondan sonra mide boyutu çok küçülür ve yaklaşık olarak bir yumurta boyutlarındadır. Birebir devranda mideden yemeklerin geçişine müsaade veren kısım da nispeten daralır.
Bu sebeple diyete yeni bir besin eklenirken evvel yalnızca bir-iki ısırık yahut yudum alıp sonra on dakika kadar beklenmelidir. Bu usul limitinizi ve besini tolere etme durumunuzu anlamanız için size yardımcı olacaktır. Yemeklerinizi tarafken yavaş çiğnemeli ve porsiyona dikkat etmelisiniz. Mide hacmi küçüldüğü için çabuk dolgunluk ve doygunluk hissedilir. Yemek, doygunluk hissedildiği an sonlandırılmalıdır zira gerekenden ziyade tüketir yahut süratli tarafsanız bulantı/kusma ve ağrı meseleleri yaşayabilirsiniz.
Operasyondan sonraki birinci iki hafta:
Bu aşamada açık likit diyete proteinden varlıklı, yağ ve şeker nispeti düşük olan kıvamlı likitler eklenir. Hedef mideyi çabuk terk edecek küçük ölçüler tüketmektir. Porsiyon olarak başta 1 yemek kaşığı ile başlayıp tolere ettikçe 2 yemek kaşığına çıkarabilirsiniz. İçeceklerde 60 ml ile başlayıp tekrar tolere durumunuza nazaran 120 ml’ye çıkarabilirsiniz. Protein alımınızı artırmak için yağsız süt tozları yahut diyetisyeninizin münasebetli gördüğü ölçüde protein tozlarını içeceklerinize karıştırıp tüketebilirsiniz.
Bu aşamada önerilen kıvamlı likitler:
• Yağsız yahut %1 yağlı süt (laktoz intoleransınız yoksa)
• Laktozsuz süt yahut soya sütü
• Şekersiz puding
• Light yoğurt
• Lor peyniri
• Zerzevat suyuyla hazırlanmış az yağlı çorbalar
• Yağsız süt ile hazırlanmış Lif ölçüsü düşük sade kahvaltı gevreği
Operasyon sonrası 2-4.haftalar:
Bu aşamada diyete blenderize edilmiş ve püre haline getirilmiş besinler küçük porsiyonlar halinde eklenir. Yemek yenirken küçük lokmalar alınmalı ve çok uygun çiğnenmelidir.
Bu aşamada önerilen yiyecekler:
• Elma püresi
• Yoğurt
• Lor peyniri
• Düzgün pişmiş, püre sebzeler
• Patates püresi
• Karıştırılarak pişirilmiş yumurta beyazı
• Konserve meyveler
• Konserve ton balığı
• Tofu
• Yağsız derisiz etler (kolay çiğnenebilir olanlar)
Kolay çiğnenemeyen ekmek ve et çeşitleri tüketmekten kaçınınız. Öğün sayısı günde en az 6 olmalıdır. Bu sayı 8’e çıkabilir. Dehidrasyonu önlemek için günde en az 1,5-2 litre su yahut kuvvet içermeyen likit tüketilmeli ama likit alımı öğünlerle birlikte değil öğünler arasında olmalıdır.
Operasyondan sonraki 2-6.aylar:
Bu aşamada kalori ve protein alımınız artacaktır. Kalori alımı günde 900-1000 arası olmalı ve protein alımı da 80 g-100g arasında olmalıdır. Istikrarlı bir diyetin içermesi gereken günlük ölçüler aşağıdaki formdadır:
3 porsiyon süt ve süt eserleri
3 porsiyon et ve et alternatifleri
3 porsiyon tahıl öbeği besinler (ekmek, pilav ve makarna gibi)
1 porsiyon meyve (kabukları soyulmalı)
2 porsiyon zerzevat (sadece yeterli pişmiş olanlar)
Bir öğün için önerilen porsiyon ölçüsü katı besinler için ¼ cup (yaklaşık 56 g) ve likitler için ½ cup (120 ml) ‘tır.
6. ay ve sonrası:
Bu süreçte artık ana öğün ölçüsü 3’e düşürülür ve ara öğünler 2 ya da 3 olacak formda diyet düzenlenir. Düşük yağ, şeker, kalori’li besinlerin çeşitleri artırılabilir. Tolere durumunuza bağlı olarak çiğ zerzevat, kabuklu meyve ve al etleri tüketebilirsiniz.
Devranla diyetinize çeşitli kıvamlardaki yiyecekleri ekleyebileceksiniz. Yüksek lif içeren kimi yiyeceklere, etlere ve zerzevat meyvelere olan hassasiyetiniz devam edebilir. Besinleriniz seçerken kesinlikle düşük yağlı, şekersiz ve az kalorili olmalarına dikkat edin. Besin etiketi okuma alışkanlığı kaloriyi denetim altında tutmanıza yardımcı olacaktır. Istikrarlı bir beslenme için bütün besin kümelerden tüketmeye ihtimam gösterin.
Likit istikrarınızı korumak için günde yaklaşık 2 litre su yahut güçsüz içecek tüketin. Tüm bu süreçlerde rastgele bir vitamin ve mineral eksikliği, protein zayıflığına bağlı kas kaybı yaşamamak için diyetisyeniniz ve hekiminizle karar vereceğiniz multivitamin, mineral ve protein desteği alınmalıdır.
Tip-2 diyabet (kazanılmış şeker hastalığı) için teklifler:
Temel olarak yukarıdaki teklifler bu durumda da muteberdir. Günlük öğün sayısı kesinlikle 6-8 arası olmalıdır. Bu, kan şekeri istikrarını korumak ve hipoglisemiden kaçınmak için çok değerlidir. Öğün önceleri ve sonralarında şeker ölçümü yapınız ve gerekirse hekiminizle, diyetisyeninize muhabereye geçiniz. Öğünlerde seçeceğiniz besinlerin şekerinizi yavaş yükselten yani glisemik indeksi düşük olan besinlerden seçilmesi gerekir. Beyaz ekmek mahalline tam buğday ekmeği, üzüm bölgesine elma tüketmek yahut esmer pirinç pilavı tercih etmek buna örnektir. Yukarıda belirtildiği üzere besinlerin içeriğinin düşük yağlı, şekersiz ve az kalorili olması gerekmektedir. Şeker alanına güç içermeyen bitkisel tatlandırıcılar kullanılabilir. Operasyon sonrasında başlarda insüline olan gereksinim bir müddet daha devam edebilir gelgelelim tertipli kilo kaybı ve istikrarlı beslenme ile ülkü kiloya kavuşulurken insülin muhtaçlığı da azalarak bitecektir.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.