Teşhisi ve tedavisi en zor kanser turlerinden biri olarak kabul edilen pankreas kanseri, yaşamı tehdit eden kanser nedenleri arasında dorduncu sırada yer alıyor Hastalığın ortaya cıkmasına neden olarak ileri yaş olsa da obezite, sigara kullanımı ve genetik faktorlere bağlı olarak genclerde de gorulebiliyor Pankreas kanserinin diyabet ile yakın bir ilişkisi var Diyabet bazen pankreas kanserinin ilk belirtisi olabiliyor Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi Bolum Başkanı Prof Dr Alihan Gurkan, pankreas kanserinin nedenlerini ve belirtilerini anlattı
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf7fe47c2d
h 4Ailesel geciş ve genetik faktorlere dikkat Sigara kullanımı ve obezite, her tumorun oluşumunda olduğu gibi pankreas kanserinin ortaya cıkmasında da onemli rol oynar Pankreas kanseri ile şeker hastalığı ilişkisi goz ardı edilmemelidir Diyabet hastalığı ortaya cıktıktan sonra pankreasta hastalık gelişimi daha riskli hale gelmekte, pankreas kanseri diyabet ile belirti verebilmektedir Bazı genetik faktorler de pankreas kanserinde etkindir ve ailesel geciş soz konusudur Bu acıdan aile fertlerinde pankreas kanseri olan kişilerin genellikle daha sık aralıklarla takip edilmesi gerekir Bazı kanser turleri de pankreas kanserine eşlik edebilir ve pankreas kanserinin oluşumunu tetikleyebilir Ailesinde kanser oykusu olan kişilerin bu acından da değerlendirilmesi onemlidir
h 4Pankreas kanserinin nedenlerini onemseyin %30 oranında sigara kullanımı
İleri yaş
Daha cok protein ağırlıklı, meyve ve sebzeden yoksun beslenmek
Obezite
Petrol ve kimyasal maddelere maruz kalmak
Uzun sure tedavi edilmeyen kronik pankreas iltihabı
Diyabet
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf7ffadfb7
h 4Mide hastalığı ile karıştırılıyor Pankreas kanseri, erken evrede genellikle belirti vermeyen ve ilerlediğinde faklı şikayetlerle kendini gosteren bir hastalıktır Ozellikle sırta vuran ağrı, idrar ve deri renginin sararması ile sarılık gelişimi, tumor cok ilerlediğinde acığa cıkar Pankreasın bulunduğu yer nedeniyle şikayetler de farklı hastalıklar ile benzerlik gosterebilir Midenin arkasında yer alan bir organ olduğu icin ağrı şikayeti, yine midenin arkasında gelişir ve pankreasta var olan bir sorunun da goz ardı edilmesine yol acar Mide ağrısı şikayeti, asit salgısının azaltılmasına yonelik bir takım tedaviler ile giderilmeye calışıldığında, pankreas kanseri tanının gecikmesine neden olabilir
h 4Bu 8 belirtiye dikkat Yemek sonrası ya da yatay pozisyona gecince artan karın ağrısı
Gaz sancıları, şişkinlik
Kusma ve iştah kaybı
Koyu renkli ya da kanlı idrar
Genel halsizlik
Karaciğer ve safra kesesinde buyume
Kaşıntı
Varis
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf80170788
h 4Endoskopik ultaronografi ile teşhis Tanı icin iyi bir ultrason ile pankreastaki kitle gorulebilmektedir Bunun dışında tomografi, petCT ve en onemlisi endoskopik ultrasonografi, ozellikle kitlelerin yeri ve lokalizasyonunu tespit etmede cok başarılıdır Modern yontemlere rağmen henuz etkili bir ilac tedavisi geliştirilemeyen pankreas kanserine ancak cerrahi yontemler ile mudahale edilebilmektedir Cerrahide, tumorun olduğu yere yonelik pankreasın kısaltılıp cıkarılması, pankreasın baş kısmındaysa oldukca kompleks bir ameliyat olan whipple ameliyatına başvurulması soz konusudur
h 4Ameliyatlarda hasta konforu on planda Acık ve kapalı cerrahi pankreas tumorunun her turunde uygulanabilir Govde ve kuyruk tumorlerinde rutin olarak laparoskopik cerrahi yapılabilir Pankreas başı tumorlerinde laparaskopik cerrahi icin deneyim mutlaka gereklidir cunku oldukca zor bir cerrahidir Ozellikle etrafta buyuk damarların bulunması, tumorun bunlarla olan ilişkisi cerrahiyi zorlaştırır Ozellikle ilerleyen donemlerde tumorun buyuyerek onikiparmak bağırsağını ve safra yollarını tıkamasıyla ortaya cıkacak sarılık, bulantı ve kusma şikayetlerinin giderilmesi adına ameliyatın onemi buyuktur
h 4Her hastanın cerrahi şansı olabilir Pankreas başı, onikiparmak bağırsağı ve safra yollarının pankreas başına yakın bolumlerinde oluşan tumorleri ayırmak, bu uc organ birbirine yapışık olduğu icin pek mumkun olmamaktadır Soz konusu organlarda meydana gelen tumorlerde bolgeyi komple temizlemek icin cok daha etkin olan whipple yontemine başvurulmaktadır Tumoru pankreasın icerisinde olan, yayılmamış durumda olan hastalar icin uygundur Ama gunumuzde artık karaciğerin arkasındaki toplardamara atlamış tumorlerde de bu ameliyat yapılabilmektedir
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf7fe47c2d
h 4Ailesel geciş ve genetik faktorlere dikkat Sigara kullanımı ve obezite, her tumorun oluşumunda olduğu gibi pankreas kanserinin ortaya cıkmasında da onemli rol oynar Pankreas kanseri ile şeker hastalığı ilişkisi goz ardı edilmemelidir Diyabet hastalığı ortaya cıktıktan sonra pankreasta hastalık gelişimi daha riskli hale gelmekte, pankreas kanseri diyabet ile belirti verebilmektedir Bazı genetik faktorler de pankreas kanserinde etkindir ve ailesel geciş soz konusudur Bu acıdan aile fertlerinde pankreas kanseri olan kişilerin genellikle daha sık aralıklarla takip edilmesi gerekir Bazı kanser turleri de pankreas kanserine eşlik edebilir ve pankreas kanserinin oluşumunu tetikleyebilir Ailesinde kanser oykusu olan kişilerin bu acından da değerlendirilmesi onemlidir
h 4Pankreas kanserinin nedenlerini onemseyin %30 oranında sigara kullanımı
İleri yaş
Daha cok protein ağırlıklı, meyve ve sebzeden yoksun beslenmek
Obezite
Petrol ve kimyasal maddelere maruz kalmak
Uzun sure tedavi edilmeyen kronik pankreas iltihabı
Diyabet
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf7ffadfb7
h 4Mide hastalığı ile karıştırılıyor Pankreas kanseri, erken evrede genellikle belirti vermeyen ve ilerlediğinde faklı şikayetlerle kendini gosteren bir hastalıktır Ozellikle sırta vuran ağrı, idrar ve deri renginin sararması ile sarılık gelişimi, tumor cok ilerlediğinde acığa cıkar Pankreasın bulunduğu yer nedeniyle şikayetler de farklı hastalıklar ile benzerlik gosterebilir Midenin arkasında yer alan bir organ olduğu icin ağrı şikayeti, yine midenin arkasında gelişir ve pankreasta var olan bir sorunun da goz ardı edilmesine yol acar Mide ağrısı şikayeti, asit salgısının azaltılmasına yonelik bir takım tedaviler ile giderilmeye calışıldığında, pankreas kanseri tanının gecikmesine neden olabilir
h 4Bu 8 belirtiye dikkat Yemek sonrası ya da yatay pozisyona gecince artan karın ağrısı
Gaz sancıları, şişkinlik
Kusma ve iştah kaybı
Koyu renkli ya da kanlı idrar
Genel halsizlik
Karaciğer ve safra kesesinde buyume
Kaşıntı
Varis
imagesdiyabetvepankreaskanseriiliskisi5aecf80170788
h 4Endoskopik ultaronografi ile teşhis Tanı icin iyi bir ultrason ile pankreastaki kitle gorulebilmektedir Bunun dışında tomografi, petCT ve en onemlisi endoskopik ultrasonografi, ozellikle kitlelerin yeri ve lokalizasyonunu tespit etmede cok başarılıdır Modern yontemlere rağmen henuz etkili bir ilac tedavisi geliştirilemeyen pankreas kanserine ancak cerrahi yontemler ile mudahale edilebilmektedir Cerrahide, tumorun olduğu yere yonelik pankreasın kısaltılıp cıkarılması, pankreasın baş kısmındaysa oldukca kompleks bir ameliyat olan whipple ameliyatına başvurulması soz konusudur
h 4Ameliyatlarda hasta konforu on planda Acık ve kapalı cerrahi pankreas tumorunun her turunde uygulanabilir Govde ve kuyruk tumorlerinde rutin olarak laparoskopik cerrahi yapılabilir Pankreas başı tumorlerinde laparaskopik cerrahi icin deneyim mutlaka gereklidir cunku oldukca zor bir cerrahidir Ozellikle etrafta buyuk damarların bulunması, tumorun bunlarla olan ilişkisi cerrahiyi zorlaştırır Ozellikle ilerleyen donemlerde tumorun buyuyerek onikiparmak bağırsağını ve safra yollarını tıkamasıyla ortaya cıkacak sarılık, bulantı ve kusma şikayetlerinin giderilmesi adına ameliyatın onemi buyuktur
h 4Her hastanın cerrahi şansı olabilir Pankreas başı, onikiparmak bağırsağı ve safra yollarının pankreas başına yakın bolumlerinde oluşan tumorleri ayırmak, bu uc organ birbirine yapışık olduğu icin pek mumkun olmamaktadır Soz konusu organlarda meydana gelen tumorlerde bolgeyi komple temizlemek icin cok daha etkin olan whipple yontemine başvurulmaktadır Tumoru pankreasın icerisinde olan, yayılmamış durumda olan hastalar icin uygundur Ama gunumuzde artık karaciğerin arkasındaki toplardamara atlamış tumorlerde de bu ameliyat yapılabilmektedir