Diyet değil yaşam tarzı, yanlış değil doğru beslenme

Ömür uzunluğu beslenme ve belli başlı bir gayeye yönelik şahsi diyet programları konusunda halk arasında kulaktan dolma ve doğruluğundan kuşku duyulmayı geçin bildiğiniz külliyen yanlış olan malumat kirliliği mevcut. Bu durum haber paylaşmak içindir anlayışına sahip kişiler arasında, aslında farkında olmadan ve uygun niyetli halde bile olsa git gide yayılmaya devam ediyor. Husus sıhhatimiz olunca da, bu mevzuda malumat kirliliği yaşanması da aslına bakarsanız hayli tehlikeli. Zira vücudumuz doğduğumuz andan ömrümüzün son anına kadar bizimle ve onun esenliği ve sıhhati hayat kalitemizden vadesine kadar birçok noktayı kapsıyor, hayatımızın tamamı vücudumuzun ayakta olmasına bağlı oluyor. Bu bakımdan vücudumuzu tehdit edecek seviyede yanlış ve kusurlu yönlendirmeler konusunda, biz bilirkişiler kendi bilirkişilik yerlerimiz dahilinde insanları bilinçlendirmek için üstümüze düşeni yapmalıyız. Bu yazımda yaptığım açıklamalara binaen yazılmıştır.

Birinci olarak gelelim halk arasında tanınan olarak isimlendirilen ve yaygın olarak bir kompetan desteği almadan kendi başına yapılan aslında yanlış lakin maatteessüf olağan olarak gösterilen diyetlerin neden işe yaramadığı konusuna. Hakikat ve kalıcı olmayan her şey yok olmaya mahkumdur , tıpkı bu diyetler üzere. Bu süreçte vücudunuza ve ruhunuza verdiği zararlar ise bazen geri dönüşümsüz bile olabilir. Bundan ötürü lütfen beslenme bilirkişisinden onaylı olmayan, ilmî olarak ispatlanmamış, kaynağı ve doğruluğu belgisiz malumatları ve diyet listelerinden itinayla uzak duralım. Herhalde devletimizde beslenme konusunda ki bu malumat kirliliği içerisinde kendimiz ismine yapabileceğimiz birinci akıllıca hamle bu olur.

Kalori konusunda olması gerekenden daha ziyade hassasiyet içeren, her yediğiniz ve içtiğiniz neredeyse soluduğunuz havada bile kalori varmışçasına, kalori hesabı yaptıran diyetler ve bu kusurlu yaklaşım, uzun mühlet denemeler ve tatbikler sonucunda kişinin psikolojisinde kalori takıntısı olarak isimlendirdiğim probleme neden olur. Artık ağzına götürdüğü ve götüreceği her besini yemeği lezzetinden, sıhhat bedelinden daha çok derhal kalorisini düşünmeye başlar. Bu bir anormal durumdur. Beslenme tüm hayatımızı etkileyen bir olgu olmakla bir arada, gün içerisinde öğün devirleri haricinde beynimizi meşgul etmemelidir. Takıntı haline dönüşen kalori sayma vakasına karşı önlemli olmalıyız.

Yalnızca belli yiyecekleri tükettiğiniz aslında tek tip beslenme olarak isimlendirilen diyet programları… Bu diyet listeleri uzun mühletler uygulandığı takdirde vücutta kronik mineral, vitamin zayıflığından geri dönüşü olmayan iç organ hasarlarına, kanser riskinin artmasından hormonal bozukluklara kadar sayısız sorunlara yol açar. Istikrar, beslenme ve diyetin temelidir. Beslenmemizin istikrarını bozacak her diyet hamlesi ve yolu, hayatımızın da istikrarını bozar.

Örneklerle bahsettiğim bu ve buna benzeri yanlışlı diyetler, kısa vadeler içerisinde evet vücuttan kilo kaybı sağlar. Siz bunu tartıda gözlemleyebilirsiniz. Yalnız, sıhhatimizin durumu tartıda ki salt kilo ölçüsü ile gözlemlenemez. Bunu unutmayın. Bu devir kilo verme süreci için muvakkattir. Bir vade ahir talihsiz formda verilen kilolar geri alınır. Yapılan yanlış diyetler uğrunda verilen emekler, beyhude uğraş olarak kalırken, farketmeden sıhhatinizi da kaybetmiş olabilirsiniz. Bu değerli bir beslenme yanlışıdır.

Moda diyetlerin tamamı için olmasa da çoğunlukla yaptığı en büyük günahlardan biri de YASAKLAMADIR. Yasaklar, diyetisyenin danışanına yaklaşımında pek tercih etmediği bir yaklaşım biçimidir. Zira başarılı bir beslenme mütehassısı, zayıflama sürecini tek taraflı olarak ele almaz. Kilo verme sürecini hem fizyolojik hem de ruhsal olarak kıymetlendirir ve hayat uzunluğu kalıcı alışkanlıklar için, kişinin hem vücut hem de ruh sıhhatinde iyileştirmeler yaparak çalışmasına devam eder.

Bu nedenle yasakların ziyade olduğu ve katı bir formda, organik besin çeşitlerinden bi yahut daha fazlasını diyet programından çıkartan diyet listelerinden uzak duralım. Bunlara örnek olarak, mesela çok yüksek nispette hayvansal protein içeren lakin karbonhidratı sıfır denecek kadar az alınmasını öneren diyet programlarını verebiliriz. Bu diyetin sıhhat ile bağdaşan hiçbir tarafı yoktur. Açık ve net biçimde söyleyebilirim bunu. Bu yanlışlı yaklaşım ve malumat, ne ilmî, ne mantıksal, ne besinsel ne de temelinde akıllıcadır. Her cepheden kusurludur. Zira insan vücudu da, tabiattaki her canlı üzere, kuvvet harcayabilmek, fizikî olarak hareket edebilmek, düşünebilmek, cinsî ömrünü devam ettirebilmek, metabolizmasının gereksinim duyduğu enerjiyi de karşılayabilmek için kompleks tip karbonhidratlara kati formda muhtaçlık duyar. Kompleks karbonhidratlar nelerdir diye soracak olursanız şayet, kısaca esmer pirinç, tam buğday, arpa, çavdar, bulgur üzere çok değerli tahıl eserleridir. Bu karbonhidratları günlük beslenme listelerinden çıkartıp, hayvansal proteini bol biçimde tüketmeye başlayan bireylerde bağırsak yüklü sindirim sistemi sorunları baş göstermeye başlar. Bilhassa kabızlık olmak üzere mide krampları, hazımsızlık da gözlemlenir. Ruhsal olarak istikrar bozulur, his durumu dengesizlikleri gözlemlenir. Öfke patlamaları, migren tipi baş ağrıları ve depresyon dertleri, kompleks karbonhidrattan yoksul beslenmeye devam ederlerse git gide artar. Bu sorunların sonucunda, kişinin dayanma gücü tükenir ve nihayetinde diyeti sonlandırmak zorunda kalır. Geçen vade içerisinde her ne kadar kilo kaybı yaşanmış olsa da, emin olun bu sıhhatsiz beslenmenin ortaya çıkardığı bu meselelerle başa çıkmak ve eski sıhhatimizi geri kazanmak diyet müddetinden çok daha güçlü, bazen de imkansız bir süreçtir.

Mesela birtakım moda diyetleri de esansiyel, yani vücudumuza almamız konusu elzem olan yağ asitlerini de kısıtlayabilir. Bu da hayli sıhhatsizdir elbette. Zira esansiyel olarak isimlendirdiğimiz bu yağ asitleri, aslında vücutta yağların yakılmasında işe yararlar. Bu ne kadar kulağa değişik gelse de, evet gerçek budur. Bu sebepten dolayı, esansiyel yağ asidinden yoksul diyetler, metabolizmamızın yağ yakma özelliğini nispeten azaltarak kilo verme sürecini yavaşlatır bazen ise durdurur.

Sonuç olarak, sıhhatimiz ve sıklığımız için anlatmak istediğim birden fazla şeyi özetlemem gerekirse, zayıflamak ya da öbür maksat ile yaptığımız diyet ve tercih ettiğimiz beslenme alışkanlığı, kendimizi lezzetli ve sağlıklı besinlerden, günahlı halde bilgilenerek, vücudumuzu mahrum bırakmak, aç kalmak yahut tek tip beslenmek değildir ve olmamalıdır.

Diyet; Sağlıklı tercihlerin yapıldığı beslenme halinin, ömür usulü haline dönüşmesidir. DİYET DANIŞANA, DANIŞAN DİYETİSYENE BAĞLI OLMALIDIR. EN GÜZEL DİYETİSYEN, DİYETİ HAYAT USULÜ HALİNE GETİRMEYİ BAŞARANDIR.

Diyetisyen Elif FEDAKAR