Diyot Nedir? Nasıl Çalışır?

Diyotlar güya iletken elektronik devre elemanlarının temel inşa taşıdır Tüm transistorler, lojik kapılar, entegreler diyotların birleşiminden üretim edilmektedir Diyot genel anlamda bir yönde eğilim geçiren, diğer yönde cereyan geçirmeyen elektronik devre elemanıdır Kısacası üzerinden sadece tek yönde akım geçişine müsade veren elemandır
Diyotlar imal şekline emrindeki olarak nokta temaslı diyotlar ve PN yüzey birleşmeli diyotlar edinmek üzere iki belli başlı grupta toplanırlar başlangıçta nokta temaslı diyot üretimi ile güya iletken diyotlar ve arkasında transistörler elektronik alanında kullanılmaya başlanmış ve bu andan itibaren elektronik alanında çok kısa zamanda çok seri gelişmeler yaşanmıştır
Diyotların Çalışma Mantığı
Teknolojinin gelişmesiyle PN yüzey birleşmeli (jonksiyonlu) diyotlar, peşinde benzer teknikle transistörler, entegreler, çipler imal edilerek elektronik alanında akıllara durgunluk verecek derecede fazla kısa sürede fazla çabuk gelişmelerin meydana geldiği görülmüştür Nokta temaslı diyotlar; düşük akım düşük sıcaklık ve güçlerde çalıştıklarından yerlerini daha iyi özellikleri olan PN yüzey birleşmeli diyotlara bırakmışlardır Günümüzde nokta temaslı diyotların başvuru formu alanları fazla sınırlıdır
Diyot doğru polarize edilirse yani anoduna fazla(+) katoduna negatif gerilim uygulanırsa iletken olur ve üzerinden, uygulanan gerilim miktarı ve oluşan ısı ile içten orantılı olarak cereyan akmaya başlar
Üretim edilen her diyotun yapısına bağlı olarak uygulanabilecek azami dürüst polarma gerilimi, çalışma sıcaklık bandı ve üzerinden geçebilecek akım miktarı imal edilence hazırlanan kataloglarda belirtilmiştir Bu değerler elbette aşılmamalıdır
Diyot Katalog Kavramları
Is(Akış Akımı): Diyot zıt polarize edilirse yani anotuna() katotuna(+) gerilim uygulanırsa yalıtkan olur ve üzerinden akım geçişine müsade vermezancak azınlık akıntı taşıyıcıları nedeniyle değeri çok ufak (µA kadar) ve dikkatsizlik edilebilir bir ters yön akımı akarBu akıma akış akımı denir
PIV Voltajı: Üretim edilen her diyotun yapısına yan olarak uygulanabilecek en fazla ters polarma gerilimi, egzersiz sıcaklık bandı imal edilence hazırlanan kataloglarda belirtilmiştir Bu değerler şüphesiz aşılmamalıdır
Bu açıklamalardan sonradan diyotun tanımını daha açık olarak şu şekilde yapabiliriz: Diyot içten polarma edildiğinde üzerinden akım geçişine izin veren ters polarma edildiğinde üzerinden eğilim geçişine müsade vermeyen elektronik devre elemanı olarak tanımlayabiliriz
Diyotun ters polarma geriliminin artırılmasıyla bir değerden sonra iletime geçtiği noktaya diyotun ters istikamet devrilme noktası adı verilir Bir Takım diyotlar (Zener diyot, foto diyot, varikap diyot ) zıt istikamet devrilme noktasında çalıştırılır
DİYOT ÇEŞİTLERİ
Diyotların kullanıldıkları devrenin özelliklerine göre tavır göstermesi beklenir bu nedenle diyotlar yapım tekniğine, yapısındaki malzeme türüne, kullanım alanlarına uygun şekilde değişik olarak üretilmektedir
Diyotlar yapım tekniğine alt olarak ;
1Nokta temaslı diyotlar
2Yüzey birleşmeli diyotlar elde etmek üzere iki gruba ayrılır
Diyotlar yapımında kullanılan malzemeye tarafından
1Germenyum diyotlar,
2Silisyum diyotlar olmak üzere iki gruba ayrılır
Diyotlar başvuru formu alanlarına tarafından;
1Kristal diyotlar,
2Zener diyotlar,
3Tunnel diyotlar,
4LED diyotlar,
5 Varikap diyotlar,
6Foto Diyotlar,
7Gunn diyotlar,
8İmpatt diyotlar,
9Schottky diyotlar,
10PIN diyotlar gibi fazla dağıtılmış şekilde isimlendirilirler