iltasyazilim
FD Üye
Diz vücuttaki en karmaşık ve en büyük eklemlerden biridir Gün içinde pek çok hareketimize bağlı olarak çok fazla kullanıldığı için yaralanma, incinme olasılığı da çoktur Konu diz olduğunda, karmaşık yapısından dolayı pek çok farklı sorun söz konusu olabilir Diz ağrısının yeri ve ağrının şiddeti, ağrının neden kaynaklandığına bağlı olarak değişir
Diz ağrısına eşlik eden bazı diğer belirtiler şişme ve sertlik, kızarıklık, dokunulduğunda sıcaklık, çıtırdama sesi, kilitlenme ya da dizi tamamen düz hale getirememe olabilir Çoğu önemsiz ağrılar, kendi kendine bakım tedbirlerine iyi cevap verir Öte yandan sorunun ne olduğuna bağlı olarak dizinizin bir operasyona da ihtiyacı olabilir
Ağrılar bizi vücudumuzda bir şeylerin yolunda gitmediğine dair uyarır Çoğu kez bu uyarının kaynağının ne olduğunu biliriz Örneğin düşme ya da çarpma gibi nedenlerden dolayı diz ağrısı çekiyorsak, ağrının nedeni bizim için bellidir Sebebi bilinsin bilinmesin, dinmeyen ve günlük hayatı aksatan diz ağrıları için doktora başvurmak en doğru karar olacaktır Aşağıda diz ağrılarının yaygın nedenlerini ve dizin yapısına bağlı olarak ağrının nasıl meydana geldiğini bulabilirsiniz Ancak buradaki listenin dışında kalan nedenler olabileceğini de en baştan hatırlatalım
Yaralanmaların Neden Olduğu Diz Ağrıları
Yaralanmalar dizdeki bağları, tendonları, diz eklemini çevreleyen ve bursa adı verilen sıvı dolu kesecikleri, kemikleri ya da kıkırdağı etkileyebilir Diz ağrısına yol açan en genel diz yaralanmaları şu şekilde sıralanabilir:
Patellar (Diz Kapağı) Tendinit
Patellar tendinit, bir ya da birden fazla tendonun iltihaplanması durumudur Tendonlar, kemik ve kasları birbirine bağlayan, kalın ve ipliksi kordonlardır Koşucular, kayakçılar ve bisikletçilerde, üst bacağın ön kısmındaki kasları kaval kemiğine bağlayan patellor tendonda iltihaplanma daha sık görülür Bu iltihaplanmanın belirtilerinden biri de diz ağrısıdır
Menisküs Yırtığı
Menisküs dokusu dayanıklı ve lastik gibi bir kıkırdaktan oluşur ve kaval kemiği ile uyluk kemiği arasında, bir şok emici gibi hareket eder Dize ağırlık vermişken ani bir dönüş yapılırsa, yırtılabilir Menisküs yırtığı daha çok futbolcularda ve dize fazla ağırlık verilen diğer spor dallarıyla uğraşanlarda görülür Öte yandan dizini zorlayan ve dize sert darbe alan herkesin başına gelebilir Ağrı, şişlik ve hareketin kısıtlanması, dizde kilitlenme belirtileri arasındadır
Ön Çapraz Bağ (ACL) Yaralanmaları
ACL, kaval kemiği ile uyluk kemiğini birbirine bağlayan dört bağdan biri olan, ön çapraz bağın yırtılmasıdır Basketbol oynayan veya kayak yapan kişilerde sık görülür çünkü ani yön değiştirme yırtığın en büyük nedenlerden biridir Doğrudan dize darbe alınması veya bir zıplamanın ardından da ön çapraz bağ yaralanabilir Ağrı ve şişlik ilk belirtileri arasındadır
Diz Bursiti
Bazı diz yaralanmaları, dizdeki bursalarda (eklem kemiğini saran kesecikler) iltihaplanmaya yol açar Bu kesecikler sayesinde tendonlar ve bağlar eklemin üzerinden yumuşakça kayar Diz bursitinin ağrı, kızarıklık, şişme ve hareket kısıtlanması gibi belirtileri vardır
Diz Ağrısının Yaralanma Dışındaki Nedenleri
Dizin Kilitlenmesi
Dizin hareketini kısıtlayan kilitlenme, kıkırdak yırtılmasından kaynaklanıyor olabilir Yırtılan kıkırdağın bir bölümü diz eklemine doğru kaydığında, dizi düz şekilde tutmakta zorluk yaşanır
Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi)
Osteoartrit ya da bilinen adıyla kireçlenme, yıllar içerisinde, eklemlerde aşınma ve özellikle eklem kıkırdaklarında bozulma nedeniyle meydana gelir İltihaplı olmayan romatizmal hastalıktır Kıkırdağın hasar görmesi ağrıya neden olur Kilo sorunları, yaralanmalar, eklem hastalıkları, ailede kireçlenme veya kas zayıflığı gibi farklı nedenleri olabilir Daha çok ilerleyen yaşlarda, yaşlanmaya bağlı olarak görülür Kireçlenme söz konusu olduğunda, dizin uzun zaman hareketsiz kalması veya tam tersi dizin çok hareket ettirilmesi ağrıyı arttırır
İltihaplı Romatizmal Hastalıklar
İltihabi romatizmal hastalıklar (gut, Behçet sendromu, ailevi Akdeniz ateşi gibi) hemen her yaşta görülebilir ve sadece eklemleri değil, vücudun tümünü etkiler Bu gruptaki hastalıklar bağışıklık sistemi bozukluğu ile ilgilidir İltihaplı romatizmal hastalıklarda ağrı, dizler de dahil olmak üzere vücudun tüm eklemlerini etkileyebilir Ağrı günlerce sürer ve şişlik, hareket kısıtllılığı, halsizlik, iştah kaybı benzeri belirtiler eşlik edebilir
OsgoodSchlatter Hastalığı
Daha çok büyüme çağında olan ve sporla ilgilenen gençleri etkileyen, ağrılı bir şikayettir Dinlenme sırasında dizde hafif bir ağrı hissedilir Diz hareket ettirildiğinde ise ağrı keskinleşir Zaten durumun kendisi de, dizin aşırı kullanımından kaynaklanır Diz kapağı altındaki bölgede hassaslık ve şişlik görülür
Kondromalazi patella (Koşucu Dizi)
Bu rahatsızlıkta ağrı dizin ön kısmında olur ve genellikle dizi öne uzatırken bir gıcırdama hissi yaratır Dizi bükerek uzun saatler oturmak, meren inip çıkmak, diz çökmek, çömelmek ağrıyı daha da arttırır Koşmak gibi dizin sürekli baskıya maruz kaldığı, dizin aşırı kullanımından dolayı bu durum ortaya çıkabilir Aynı zamanda ayak ve diz kemiklerindeki kötü dizilim ya da dize darbe alınması da bu rahatsızlığa neden olabilir Genellikle fizik tedavi önerilir
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Dizinize ağırlık veremiyorsanız
Dizde belirgin şekilde bir şişlik olduğunda
Dizinizi bükmekte ya da düz hale getirmekte zorluk çektiğinizde
Diz veya bacakta gözle görülür bir şekil bozukluğu olduğunda
Dizdeki ağrı, şişlik ve kızarıklığın yanı sıra ateşiniz de yükseldiğinde
Diziniz tutmadığı için düştüğünüzde
Diz ağrısına eşlik eden bazı diğer belirtiler şişme ve sertlik, kızarıklık, dokunulduğunda sıcaklık, çıtırdama sesi, kilitlenme ya da dizi tamamen düz hale getirememe olabilir Çoğu önemsiz ağrılar, kendi kendine bakım tedbirlerine iyi cevap verir Öte yandan sorunun ne olduğuna bağlı olarak dizinizin bir operasyona da ihtiyacı olabilir
Ağrılar bizi vücudumuzda bir şeylerin yolunda gitmediğine dair uyarır Çoğu kez bu uyarının kaynağının ne olduğunu biliriz Örneğin düşme ya da çarpma gibi nedenlerden dolayı diz ağrısı çekiyorsak, ağrının nedeni bizim için bellidir Sebebi bilinsin bilinmesin, dinmeyen ve günlük hayatı aksatan diz ağrıları için doktora başvurmak en doğru karar olacaktır Aşağıda diz ağrılarının yaygın nedenlerini ve dizin yapısına bağlı olarak ağrının nasıl meydana geldiğini bulabilirsiniz Ancak buradaki listenin dışında kalan nedenler olabileceğini de en baştan hatırlatalım
Yaralanmaların Neden Olduğu Diz Ağrıları
Yaralanmalar dizdeki bağları, tendonları, diz eklemini çevreleyen ve bursa adı verilen sıvı dolu kesecikleri, kemikleri ya da kıkırdağı etkileyebilir Diz ağrısına yol açan en genel diz yaralanmaları şu şekilde sıralanabilir:
Patellar (Diz Kapağı) Tendinit
Patellar tendinit, bir ya da birden fazla tendonun iltihaplanması durumudur Tendonlar, kemik ve kasları birbirine bağlayan, kalın ve ipliksi kordonlardır Koşucular, kayakçılar ve bisikletçilerde, üst bacağın ön kısmındaki kasları kaval kemiğine bağlayan patellor tendonda iltihaplanma daha sık görülür Bu iltihaplanmanın belirtilerinden biri de diz ağrısıdır
Menisküs Yırtığı
Menisküs dokusu dayanıklı ve lastik gibi bir kıkırdaktan oluşur ve kaval kemiği ile uyluk kemiği arasında, bir şok emici gibi hareket eder Dize ağırlık vermişken ani bir dönüş yapılırsa, yırtılabilir Menisküs yırtığı daha çok futbolcularda ve dize fazla ağırlık verilen diğer spor dallarıyla uğraşanlarda görülür Öte yandan dizini zorlayan ve dize sert darbe alan herkesin başına gelebilir Ağrı, şişlik ve hareketin kısıtlanması, dizde kilitlenme belirtileri arasındadır
Ön Çapraz Bağ (ACL) Yaralanmaları
ACL, kaval kemiği ile uyluk kemiğini birbirine bağlayan dört bağdan biri olan, ön çapraz bağın yırtılmasıdır Basketbol oynayan veya kayak yapan kişilerde sık görülür çünkü ani yön değiştirme yırtığın en büyük nedenlerden biridir Doğrudan dize darbe alınması veya bir zıplamanın ardından da ön çapraz bağ yaralanabilir Ağrı ve şişlik ilk belirtileri arasındadır
Diz Bursiti
Bazı diz yaralanmaları, dizdeki bursalarda (eklem kemiğini saran kesecikler) iltihaplanmaya yol açar Bu kesecikler sayesinde tendonlar ve bağlar eklemin üzerinden yumuşakça kayar Diz bursitinin ağrı, kızarıklık, şişme ve hareket kısıtlanması gibi belirtileri vardır
Diz Ağrısının Yaralanma Dışındaki Nedenleri
Dizin Kilitlenmesi
Dizin hareketini kısıtlayan kilitlenme, kıkırdak yırtılmasından kaynaklanıyor olabilir Yırtılan kıkırdağın bir bölümü diz eklemine doğru kaydığında, dizi düz şekilde tutmakta zorluk yaşanır
Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi)
Osteoartrit ya da bilinen adıyla kireçlenme, yıllar içerisinde, eklemlerde aşınma ve özellikle eklem kıkırdaklarında bozulma nedeniyle meydana gelir İltihaplı olmayan romatizmal hastalıktır Kıkırdağın hasar görmesi ağrıya neden olur Kilo sorunları, yaralanmalar, eklem hastalıkları, ailede kireçlenme veya kas zayıflığı gibi farklı nedenleri olabilir Daha çok ilerleyen yaşlarda, yaşlanmaya bağlı olarak görülür Kireçlenme söz konusu olduğunda, dizin uzun zaman hareketsiz kalması veya tam tersi dizin çok hareket ettirilmesi ağrıyı arttırır
İltihaplı Romatizmal Hastalıklar
İltihabi romatizmal hastalıklar (gut, Behçet sendromu, ailevi Akdeniz ateşi gibi) hemen her yaşta görülebilir ve sadece eklemleri değil, vücudun tümünü etkiler Bu gruptaki hastalıklar bağışıklık sistemi bozukluğu ile ilgilidir İltihaplı romatizmal hastalıklarda ağrı, dizler de dahil olmak üzere vücudun tüm eklemlerini etkileyebilir Ağrı günlerce sürer ve şişlik, hareket kısıtllılığı, halsizlik, iştah kaybı benzeri belirtiler eşlik edebilir
OsgoodSchlatter Hastalığı
Daha çok büyüme çağında olan ve sporla ilgilenen gençleri etkileyen, ağrılı bir şikayettir Dinlenme sırasında dizde hafif bir ağrı hissedilir Diz hareket ettirildiğinde ise ağrı keskinleşir Zaten durumun kendisi de, dizin aşırı kullanımından kaynaklanır Diz kapağı altındaki bölgede hassaslık ve şişlik görülür
Kondromalazi patella (Koşucu Dizi)
Bu rahatsızlıkta ağrı dizin ön kısmında olur ve genellikle dizi öne uzatırken bir gıcırdama hissi yaratır Dizi bükerek uzun saatler oturmak, meren inip çıkmak, diz çökmek, çömelmek ağrıyı daha da arttırır Koşmak gibi dizin sürekli baskıya maruz kaldığı, dizin aşırı kullanımından dolayı bu durum ortaya çıkabilir Aynı zamanda ayak ve diz kemiklerindeki kötü dizilim ya da dize darbe alınması da bu rahatsızlığa neden olabilir Genellikle fizik tedavi önerilir
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Dizinize ağırlık veremiyorsanız
Dizde belirgin şekilde bir şişlik olduğunda
Dizinizi bükmekte ya da düz hale getirmekte zorluk çektiğinizde
Diz veya bacakta gözle görülür bir şekil bozukluğu olduğunda
Dizdeki ağrı, şişlik ve kızarıklığın yanı sıra ateşiniz de yükseldiğinde
Diziniz tutmadığı için düştüğünüzde