Doğal Afetler,Doğal Afetlerden Korunma Yolları,Doğal Afetler ve Korunma Yontemleri
Doğal Afetler ve Korunma Yolları
1)Deprem:Yerkabuğu icindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya cıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak gectikleri ortamları ve yeryuzeyini sarsma olayına DEPREMdenir
Depremden Korunma Yontemleri
Depremin yıkıcı etkisi birtakım onlemlerle azaltılabilir Bunun icin,
Yerlerim yerleri deprem kuşakları dışından secmek
Yerleşim birimlerini sağlam araziler uzerinde kurmak
İnşaatlarda depreme dayanıklı malzemeler kullanmak
Cok katlı yapılardan kacınmak gerekir
2)Erozyon: Erozyon, su ve ruzgar gibi doğal etkenlerle toprağın bulunduğu yerden koparılıp başka yerlere taşınmasıdır
Erozyonu onlemek ve toprağı korumak icin alınabilecek başlıca onlemler şunlardır:
Doğal bitki ortusu korunmalı ve cıplak yerler ağaclandırılmalıdır
Yamaclar basamaklandırılmalı ve ağaclandırılmalıdır
Yamaclardaki tarlalar, bayır aşağıya değil enlemesine surulmelidir
Mera alanları korunmalı, aşırı otlatma yoluyla meraların bozulması onlenmelidir
3)Sel: Sağanak yağışlar ya da ani kar ve buz erimelerinin oluşturduğu sular, yamaclardan aşağı hızla iner ve birleşerek coğalır Boylece sel baskını meydana gelir
Sel baskınları ve taşkınlardan korunmak icin;
Doğal bitki ortusunun, ozellikle de ormanların korunması gerekir Cunku ağaclar, yağmurun hızını keser ve yağmur sularının toprağa sızmasını sağlar Boylece sular toprağın yuzunde birikmez ve sel oluşumuna yol acmaz Ayrıca ağac, govdeleri, suyun yamactan aşağıya hızla akmasını onler
Suyun hızını kesmek icin yamacların teraslandırılması, akarsu yataklarına setler yapılması ve goletler oluşturulması sel baskınlarının yol acacağı zararları buyuk olcude azaltır
Sel baskınlarından ve taşkınlardan korunmanın bir yolu da akarsu kenarlarına yerleşmenin onlenmesidir
4)Toprak Kayması: Toprak kayması, toprak ortusunun bulunduğu yerden koparak bir yamac boyunca kayması ve aşağıda bir yerde birikmesidirToprak kaymasına heyelan da denir
Heyelanın Etkileri
İnsan ve hayvan olumleri
Tarımsal hasar ve toprak kaybı
Bina hasarları
Ulaşım ve taşımacılığın aksaması
Heyelandan Korunmak:
Oncelikle heyelan tehlikesi olan yerlerde setler yapılmalı, yamaclar ağaclandırılmalıdır
Ayrıca yol, kanal, tunel ve baraj yapımlarında yamacın bozulmamasına ozen gosterilmelidir
5)Cığ: Yamaclarda biriken karların, ceşitli nedenlerle yerinden koparak aşağıya doğru kayması veya yuvarlanması sonucu cığ oluşur, cığ esnasında aşağıya doğru hızla hareket eden kar kutlesi, yolu uzerindeki her şeyi ezer veya surukleyip goturur
Cığdan Korunmak İcin; her şeyden once yamacların ağaclandırılması gerekir Yamaclarda duvar yada setler yapılması da cığ oluşumunu engeller
6)Yangın:
Yangın, kısa surede buyuk zarar veren, can ve mal kaybına yol acan bir afettir Ufacık bir kıvılcımla başlayan bir yangın, kısa surede evleri, iş yerlerini, tarlalardaki ekinleri ya da bir ormanı yok edebilir
Orman yangınlarının onlenebilmesi icin yapılması gereken calışmalar:
1 Vatandaşlar bilinclendirilerek orman yangınlarına yol acan yanlış davranışlara ve ihmallere son verilmelidir Orneğin; ormanda, piknik alanı olmayan yerlerde ateş yakılması, yanlış bir davranıştır Ayrıca piknik ateşinin sondurulmeden bırakılması ya da bir sigaranın sondurulmeden atılması gibi davranışlar, yangınlara yol acabilmektedir
2 Orman yangınlarını anında oğrenmek cok onemlidir Bunun icin orman alanlarında yeterli sayıda yangın kulesi ve gozetleme yeri yapılmalıdır Yangınları kısa surede sondurebilecek itfaiye ekipleri yetiştirilip hazır bulundurulmalıdır Ayrıca gozculerin yangınları zamanında haber vermesi icin telsiz ve telefonla haberleşme olanağı sağlanmalıdır Boylece yangınları, fazla yayılmadan sondurme olanağı elde edilmiş olur
3 Bunların yanı sıra il ve ilcelerde bulunan sivil savunma orgutleri de yangınların sondurulmesi ve kurtarma calışmalarına katkılarda bulunmaktadır Sivil savunma orgutleri duzenledikleri tatbikatlar ve diğer eğitici faaliyetleri vatandaşları yangınların onlenmesi, sondurulmesi ve kurtarma calışmaları konularında bilgilendirmektedir
4 Yangınlar hem doğaya hem de insanlara buyuk zararlar verebilmektedir Ulkemizde, yangınların yol actığı zararların giderilmesi gorevini, buyuk olcude devletimiz ustlenmiştir Bu nedenle ilgili devlet kuruluşlarımız, yangında zarar goren vatandaşlarımızın yardımına koşmakta ve ihtiyaclarının karşılanmasına calışmaktadır Ayrıca, yanan orman alanlarının ağaclandırılması calışmaları da yine devletimizin onculuğunde yapılmaktadır
Doğal Afetler ve Korunma Yolları
1)Deprem:Yerkabuğu icindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya cıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak gectikleri ortamları ve yeryuzeyini sarsma olayına DEPREMdenir
Depremden Korunma Yontemleri
Depremin yıkıcı etkisi birtakım onlemlerle azaltılabilir Bunun icin,
Yerlerim yerleri deprem kuşakları dışından secmek
Yerleşim birimlerini sağlam araziler uzerinde kurmak
İnşaatlarda depreme dayanıklı malzemeler kullanmak
Cok katlı yapılardan kacınmak gerekir
2)Erozyon: Erozyon, su ve ruzgar gibi doğal etkenlerle toprağın bulunduğu yerden koparılıp başka yerlere taşınmasıdır
Erozyonu onlemek ve toprağı korumak icin alınabilecek başlıca onlemler şunlardır:
Doğal bitki ortusu korunmalı ve cıplak yerler ağaclandırılmalıdır
Yamaclar basamaklandırılmalı ve ağaclandırılmalıdır
Yamaclardaki tarlalar, bayır aşağıya değil enlemesine surulmelidir
Mera alanları korunmalı, aşırı otlatma yoluyla meraların bozulması onlenmelidir
3)Sel: Sağanak yağışlar ya da ani kar ve buz erimelerinin oluşturduğu sular, yamaclardan aşağı hızla iner ve birleşerek coğalır Boylece sel baskını meydana gelir
Sel baskınları ve taşkınlardan korunmak icin;
Doğal bitki ortusunun, ozellikle de ormanların korunması gerekir Cunku ağaclar, yağmurun hızını keser ve yağmur sularının toprağa sızmasını sağlar Boylece sular toprağın yuzunde birikmez ve sel oluşumuna yol acmaz Ayrıca ağac, govdeleri, suyun yamactan aşağıya hızla akmasını onler
Suyun hızını kesmek icin yamacların teraslandırılması, akarsu yataklarına setler yapılması ve goletler oluşturulması sel baskınlarının yol acacağı zararları buyuk olcude azaltır
Sel baskınlarından ve taşkınlardan korunmanın bir yolu da akarsu kenarlarına yerleşmenin onlenmesidir
4)Toprak Kayması: Toprak kayması, toprak ortusunun bulunduğu yerden koparak bir yamac boyunca kayması ve aşağıda bir yerde birikmesidirToprak kaymasına heyelan da denir
Heyelanın Etkileri
İnsan ve hayvan olumleri
Tarımsal hasar ve toprak kaybı
Bina hasarları
Ulaşım ve taşımacılığın aksaması
Heyelandan Korunmak:
Oncelikle heyelan tehlikesi olan yerlerde setler yapılmalı, yamaclar ağaclandırılmalıdır
Ayrıca yol, kanal, tunel ve baraj yapımlarında yamacın bozulmamasına ozen gosterilmelidir
5)Cığ: Yamaclarda biriken karların, ceşitli nedenlerle yerinden koparak aşağıya doğru kayması veya yuvarlanması sonucu cığ oluşur, cığ esnasında aşağıya doğru hızla hareket eden kar kutlesi, yolu uzerindeki her şeyi ezer veya surukleyip goturur
Cığdan Korunmak İcin; her şeyden once yamacların ağaclandırılması gerekir Yamaclarda duvar yada setler yapılması da cığ oluşumunu engeller
6)Yangın:
Yangın, kısa surede buyuk zarar veren, can ve mal kaybına yol acan bir afettir Ufacık bir kıvılcımla başlayan bir yangın, kısa surede evleri, iş yerlerini, tarlalardaki ekinleri ya da bir ormanı yok edebilir
Orman yangınlarının onlenebilmesi icin yapılması gereken calışmalar:
1 Vatandaşlar bilinclendirilerek orman yangınlarına yol acan yanlış davranışlara ve ihmallere son verilmelidir Orneğin; ormanda, piknik alanı olmayan yerlerde ateş yakılması, yanlış bir davranıştır Ayrıca piknik ateşinin sondurulmeden bırakılması ya da bir sigaranın sondurulmeden atılması gibi davranışlar, yangınlara yol acabilmektedir
2 Orman yangınlarını anında oğrenmek cok onemlidir Bunun icin orman alanlarında yeterli sayıda yangın kulesi ve gozetleme yeri yapılmalıdır Yangınları kısa surede sondurebilecek itfaiye ekipleri yetiştirilip hazır bulundurulmalıdır Ayrıca gozculerin yangınları zamanında haber vermesi icin telsiz ve telefonla haberleşme olanağı sağlanmalıdır Boylece yangınları, fazla yayılmadan sondurme olanağı elde edilmiş olur
3 Bunların yanı sıra il ve ilcelerde bulunan sivil savunma orgutleri de yangınların sondurulmesi ve kurtarma calışmalarına katkılarda bulunmaktadır Sivil savunma orgutleri duzenledikleri tatbikatlar ve diğer eğitici faaliyetleri vatandaşları yangınların onlenmesi, sondurulmesi ve kurtarma calışmaları konularında bilgilendirmektedir
4 Yangınlar hem doğaya hem de insanlara buyuk zararlar verebilmektedir Ulkemizde, yangınların yol actığı zararların giderilmesi gorevini, buyuk olcude devletimiz ustlenmiştir Bu nedenle ilgili devlet kuruluşlarımız, yangında zarar goren vatandaşlarımızın yardımına koşmakta ve ihtiyaclarının karşılanmasına calışmaktadır Ayrıca, yanan orman alanlarının ağaclandırılması calışmaları da yine devletimizin onculuğunde yapılmaktadır