Doğal Denge Ve Karbondioksit Nedir

Doğal Denge Ve Karbondioksit hakkında bilgi
Doğal Denge Ve Karbondioksit konu anlatımı
Doğal Denge Ve Karbondioksit ozet
Doğal Denge Ve Karbondioksit dongusu

Uzayda varolan milyarlarca yıldızdan biri de yerkuredir Ancak dunyamızın şimdiye kadar bilinen diğer yıldızlardan farkı; oluşumu surecinde belli şartlara bağlı olarak, mikro organizmalardan, en gelişmiş canlı varlık olan insana kadar ceşitli organizmaları da uzerinde taşımasıdır İnsan da dahil tum canlı varlıkların yaşamlarını surdurebilmelerinin onşartı, onların oluşumunu sağlayan doğal dengelerin korunmasıdır

Dunyada, oluşumundan gunumuze kadar gecen milyonlarca yıllık zaman icinde kendiliğinden oluşan olaylar sonunda kurulan ve adına doğal denge diyebileceğimiz bir denge vardır Bunun dışında bir de insanoğlunun yaptığı değişiklikler vardır ki yaşadığımız son yuzyılda bilim ve teknolojinin gelişmesiyle oldukca fazla ve hızlı olan bu değişikliklerden biri ve belki de en etkilisi karbon cevrimi ile ilgili olanıdır Yeraltı karbon kaynakları yeryuzune suni olarak cıkarılmakta, insanlığın hizmetine sunulmakta, ancak bunun doğal dengeye etkileri yeterince dikkate alınmamaktadırYeryuzune cıkarılan fosil yakıtların yakılmasıyla oluşan kimyasal tepkimelerin donguyu tamamlayacak karşı tepkimelerini doğa kendiliğinden aynı hızla gercekleştirememesi sonucu doğal denge bozulmaktadır Cunku, karbon kaynaklarının hızla karbondioksite donuşturulmesine karşın bu karbondioksitin aynı hızla karbon kaynakları haline donuşturulmemesi halinde var olan dengenin bozularak başka şartlarda yeni dengenin kurulması kacınılmazdır

Denge, bir sisteme etki eden etkenlerin birbirini dengelediği durumdur Dengedeki sisteme bir etki yapıldığında denge bozulur ve bir sure sonra tekrar dengeye gelir Ancak yeni dengede sistemin koşulları etkiden onceki koşullarla aynı değildir En az bir veya birden fazla ozellik etkinin derecesine gore az veya cok değişir Değişmemesi icin yapılan etkiye eşit ve zıt yonlu başka bir etkinin de yapılması gerekir Dengeyi biraz daha anlayabilmek icin sistemin sınırlarını daraltıp basit bir kimyasal tepkimedeki denge olarak duşunursek orneğin azot ve hidrojenden amonyağın oluşmasını ele alabiliriz (N2 + 3H2 U 2NH3) Burada başlangıctaki azot ve hidrojenden belli oranda amonyak oluştuğunda sistem dengeye gelir Dengedeki bu tepkime kabına maddelerden herhangi birini eklemek veya cıkarmak, sıcaklığı, basıncı veya kabın hacmini değiştirmek dengeyi bozar ve yeniden denge kurulur Ama madde miktarları veya sıcaklık, basınc gibi ozelliklerden bazıları ilk dengedeki ile aynı olmaz Buna gore amonyak verimini artırmak veya en ekonomik şekilde amonyak elde etmek gibi amaclara bağlı olarak dengeyi urunler veya girenler lehine değiştirmek uzere şartlar ayarlanabilir Bu sistemde, amonyak elde etmek amacıyla işlem yapılırken verimi artırmak icin gerekli koşulların sağlanması her zaman en ekonomik yol olmayabilir Donuşumu artırmak icin daha etkin koşullar gerektirir ki bu da daha pahalı olan bir yontemi beraberinde getirir

Doğal dengenin oluştuğu sistem yani dunyamız da buradaki tepkime kabına benzetilebilir Ancak dunyadaki olaylar cok fazla ve karmaşık olduğu icin dengeyi etkileyen pek cok etken bulunmaktadır Bizler bu etkenlerin bircoğunun farkında bile değilizdir Pek cok olay olmakta ve dengeye gelmektedir Karbon cevirimindeki karbon denegesi de bunlardan biridir ve canlı yaşamı doğrudan etkileyen bir dengedir


Karbon cevirimini şematik olarak basitleştirilmiş halde aşağıdaki gibi gosterebiliriz Şemadan da gorulebileceği gibi karbon cevirimi, bir yandan canlılar icin en temel element olan oksijen dengesini sağlayan; obur yandan gene canlıların beslenmesini ve enerji gereksinimini sağlayacak başta karbonhidratlar olmak uzere diğer maddelerin oluşumunu sağlayan bir mekanizmadır