Doğalgazda devlet destekli zam oyunu

Doğalgaz dağıtımını özelleştirme yoluyla devralan şirketler, milyonlarca vatandaşa kışın ortasında akıl almaz biçimde artırım yağdırmaya başladı. Üstelik piyasayı düzenlemesi ve vatandaşı şirketlere karşı muhafazası için oluşturulan üst heyetler bu artırımların onayını verirken, Maliye de haksız artırımların üzerinden vergi aldı.

Güç Piyasası Düzenleme Konseyi (EPDK) geçen yıl 29 Temmuz Pazar günü farklı bir yönetmelik yayımlayarak doğalgaz dağıtım şirketlerine geriye dönük artırım yapabilme yetkisi verdi.

Bugüne kadar hiçbir kişi, şirket ya da kuruma tanınmayan bu hakkı kullanmaya başlayan doğalgaz dağıtım şirketleri, milyonlarca vatandaşı kışın ortasında ek artırım faturalarıyla karşı karşıya bıraktı. 

Şirketler geriye dönük artırım faturası gönderdiği abonelerinin yansısını çekmemek için faturaların üzerine Resmi Gazetede yayımlanan yönetmeliği münasebet göstermeyi de ihmal etmedi.  



EPDK yönetmeliğinin iptali için tüketiciyi müdafaa kanunuyla ticaret kanununa muhalif olduğu gerekçesiyle çok sayıda dava açıldı. Bahis Anayasa Mahkemesine kadar götürüldü. Fakat geriye dönük artırım yapma ayrıcalığına son verecek bir karar şimdi yargıdan gelmedi.

İŞTE GERİYE DÖNÜK ZAM!

Doğalgazda tıpkı elektrik ve suda olduğu üzere kartlı ve faturalı biçiminde iki cins abonelik bulunuyor. Kartlı doğalgaz aboneleri ön ödeme sistemiyle ileride kullanacakları gazın parasını şirkete aylar öncesinden peşin ödeyip dolum yaptırabiliyorlar.

Bu yıl doğalgaza 31 Temmuz'da yüzde 14.97, 31 Ağustos'ta da yüzde 14.90 olmak üzere toplam yüzde 32.1 oranında artırım yapıldı. Doğalgaz dağıtım şirketleri, EPDK'nın verdiği yetkiyi kullanıp, 31 Temmuz'dan evvel örneğin mart, nisan, mayıs ya da haziran aylarında kartlarına doğalgaz yükletip kışın kullanmaya başlayan tüm abonelere yüzde 32.1 oranında geriye dönük ek artırım faturası gönderdi. Üstelik karttaki doğalgaz tükenene kadar ileriki aylarda gelecek tüm artırımlar da ek edilebilecek. 

DEVLET DE VERGİ ALDI 



Geriye dönük artırım yetkisi, karta aylar öncesinden yapılan peşin yüklemenin ‘doğalgaz' değil, ‘nakit para' sayılması yoluyla sağlandı. Böylelikle şirketler, aylar öncesinden hesaplarına yatan parayı hem işletip faiz geliri elde ettiler hem de vatandaşa sonradan zamlanmış kıymetli doğalgazı fatura etme fırsatı buldular.

Geriye dönük artırımlı faturalar üzerinden de Maliye ÖTV ve KDV geliri elde etti. Dokümandaki faturaya nazaran, haziran ayında 2 bin 350 TL ödeyip kartına doğalgaz yükleten vatandaşa şirket yüzde 32.1'lik temmuz ve ağustos artırımlarını Aralık ayında uygulayıp 639 lira 15 kuruş ek artırım yüklerken Maliye de 115 lira 5 kuruş KDV tahsil etmiş.

HERKES YAPSA HALK BİTER

Doğalgaz şirketlerine tanınan geriye dönük artırım yapma yetkisi tüm kişi, şirket ve kurumlara tanınsa, aylar öncesinden satın aldığımız televizyon, buzdolabı, çay, şeker, et, süt, yumurta, ekmek, makarna dahil tüm tüketim mallarına aylar sonra gelen artırımlar nedeniyle konutumuza ek artırım faturası yağar.



Örneğin 400 liraya aracının deposunu dolduran bir tüketici 5 ay sonra akaryakıta yüzde 30 artırım gelirse akaryakıt istasyonuna 120 lira ek artırım parası ödemek zorunda kalır.

İleriye dönük alınan uçak bileti ya da tatil fırsatlarına sonradan gelen tüm artırımlar direkt yüklenebilir.

Dağıtım şirketi yetkilileri, sonradan gelen artırımlar nedeniyle kestikleri ek artırım bedellerini BOTAŞ'a gaz parası olarak ödediklerini söylediler.

Erdoğan Süzer/Sözcü