iltasyazilim
FD Üye
Doğu Anadolu Bölgesinin Yer Şekilleri
Doğu Anadolu Bölgesi Yeraltı Şekilleri
DOĞU ANADOLU BÖLGESİNİN YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ
Konumu ve sınırları Anadolu topraklarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Irak'ın kuzeyinde İç Anadolu Bölgesinin doğusunda Karadeniz Bölgesinin güneyinde; İran'ın Azerbaycan'ın Ermenistan'ın batısında yer alır
Türkiye'nin kapladığı alanın (814578 km²) %21'ini (171061 km²) Doğu Anadolu Bölgesi oluşturur
Doğu Anadolu Bölgesi Yukarı Fırat ErzurumKars Hakkari ve Yukarı MuratVan bölümlerinden meydana gelir
Bölgenin en keskin özelliği ortalama yükseltisinin pozitif ve zorlu olmasıdır
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları:En yüksek bölgemizdir Ortalama yükseltisi 20002200 metredir Bölgede dağlar üç sıra halinde uzanır
Kuzeyde: Çimen, Kop, Esence, Karasu, Allahuekber Dağları
Ortada: Mercan (Munzur), KarasuAras Dağları
Güneyde: Güneydoğu Toroslar ve Buzul (Cilo) Dağları bulunmaktadır
Van Gölünün kuzeyinde volkanik dağlar vardır Bunlar Sancı, Tendürek, Aladağ, Süphan, Nemrut Dağlarıdır
Düzlükleri:Kıvrım dağları aralarında bastırma ovaları vardır Bu ovalar: Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Van, Başkale, Hakkari, Yüksekova güneydekilerdir Kuzeyde ise Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Pasinler, Horasan, Kağızman ve Iğdır vardır Tunceli ve ErzurumKars Platoları da diğer düzlüklerdir
Akarsuları:Karasu ve Murat birleşerekFıratNehrini oluşturur Bu akarsu Dicle Nehri ve onunla birleşen Büyük Zap Kolu ile tanıdık olmayan topraklara giderek Basra Körfezinden denize dökülmektedir Aras ve Kura nehirleri de yine diğer topraklara gitgide artarak Hazar Denizine dökülmektedir Bu akarsuların yüzey şekilleri ve engebe nedeniyle hidroelektrik enerji üretme güçleri fazladır
Gölleri: Van Gölü ülkemizin en büyük gölüdür ve suyu sodalıdır Bölgenin diğer gölleri şunlardır: Erçek, Kibar, Çıldır, Hazar ( Tektonik Göllerdir), Balık, Haçlı, Nemrut (Yanardağ Ağzı Gölleri), ve Akgöl
Keza bölgede Keban ve Karakaya Baraj Gölleri de bulunmaktadır
Değerleme: Bölgeye Yurdumuzun çatısı diyebiliriz Bölgeyi kaplayan yüksek dağlar bölgenin her özelliğini yakından etkilemektedir Dağlar doğudan batıya uzandığı için kuzeygüney doğrultusunda ulaşım zordur Tarım alanları azdır iklimi fazla serttir Tarım ürünleri farklı alanlara yönlendirilmiş değildir Sanayi ve ticareti de gelişmemiştir
Yeryüzü şekilleri Sıradan yükseltisi yaklaşık 2200 m olan Doğu Anadolu Bölgesinin belli başlı yüzey şekillerini sıradağlar geniş platolar ve ovalar oluşturur Bölgenin sıradağları kuzey güney doğrultusunda üç sıra halinde dizilirler Bölgenin kuzeyinde Çimen Dağı Kop Dağı Yalnızçam dağları; ortasında Munzur Dağı Karasu Dağı Aras Dağı güneyinde ise Güneydoğu Toroslar Bitlis Hakkari ve Buzul dağları sıralanırlar Keza bölgede Nemrut Süphan Tendürek ve Sancı volkanik dağları bulunur Bölgede dağlardan daha sonra azami yer kaplayan yeryüzü şekli platolardır Bölgedeki en büyük yayla ErzurumKars Platosudur Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü bu bölgededir Bölgedeki diğer büyük göller Hazar Balık Bulanık Kibar Çıldır ve Erçek gölleridir Bölgenin başlıca akarsuları Fırat Dicle Aras Kura ve Zap akarsularıdır
İklimi Bölgenin denizlere uzaktan olması ve yükseltisinin fazla olması nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesinde karasal iklim etkilidir Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı; yazlar yükseklerde serin hain yerlerde sıcak geçer Kış mevsimi uzun ve yaz mevsimi çok kısadır
Yıllık sıcaklık farkının en çok olduğu alan olan Doğu Anadolu Bölgesinde yaz sıcaklık ortalaması yaklaşık 20°C'dır Ve başka bölgelerde buna aynı iklimler görülür
tümör Bölgenin havzalarında ve ovalarında bozkırlar yaygındır Dağ çayırları meşe odunu ve sarıçam ormanları dağların genel bitki örtüsüdür Türkiye ormanlarının %11'ine sahip olan alan orman alanları bakımından 5 sıradadır
Nüfus ve yerleşme Türkiye'nin nüfus yoğunluğu en az olan bölgesidir Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olması başlıca etkendir 2000 yılındaki nüfus sayımına tarafından bölgenin nüfusu 6 milyon 100 bin kişi civarındadır
Diğer bölgelere göçün pozitif yaşandığı bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde kırsal nüfus kent nüfusundan fazladır *
Doğu Anadolu Bölgesi Yeraltı Şekilleri
DOĞU ANADOLU BÖLGESİNİN YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ
Konumu ve sınırları Anadolu topraklarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Irak'ın kuzeyinde İç Anadolu Bölgesinin doğusunda Karadeniz Bölgesinin güneyinde; İran'ın Azerbaycan'ın Ermenistan'ın batısında yer alır
Türkiye'nin kapladığı alanın (814578 km²) %21'ini (171061 km²) Doğu Anadolu Bölgesi oluşturur
Doğu Anadolu Bölgesi Yukarı Fırat ErzurumKars Hakkari ve Yukarı MuratVan bölümlerinden meydana gelir
Bölgenin en keskin özelliği ortalama yükseltisinin pozitif ve zorlu olmasıdır
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları:En yüksek bölgemizdir Ortalama yükseltisi 20002200 metredir Bölgede dağlar üç sıra halinde uzanır
Kuzeyde: Çimen, Kop, Esence, Karasu, Allahuekber Dağları
Ortada: Mercan (Munzur), KarasuAras Dağları
Güneyde: Güneydoğu Toroslar ve Buzul (Cilo) Dağları bulunmaktadır
Van Gölünün kuzeyinde volkanik dağlar vardır Bunlar Sancı, Tendürek, Aladağ, Süphan, Nemrut Dağlarıdır
Düzlükleri:Kıvrım dağları aralarında bastırma ovaları vardır Bu ovalar: Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Van, Başkale, Hakkari, Yüksekova güneydekilerdir Kuzeyde ise Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Pasinler, Horasan, Kağızman ve Iğdır vardır Tunceli ve ErzurumKars Platoları da diğer düzlüklerdir
Akarsuları:Karasu ve Murat birleşerekFıratNehrini oluşturur Bu akarsu Dicle Nehri ve onunla birleşen Büyük Zap Kolu ile tanıdık olmayan topraklara giderek Basra Körfezinden denize dökülmektedir Aras ve Kura nehirleri de yine diğer topraklara gitgide artarak Hazar Denizine dökülmektedir Bu akarsuların yüzey şekilleri ve engebe nedeniyle hidroelektrik enerji üretme güçleri fazladır
Gölleri: Van Gölü ülkemizin en büyük gölüdür ve suyu sodalıdır Bölgenin diğer gölleri şunlardır: Erçek, Kibar, Çıldır, Hazar ( Tektonik Göllerdir), Balık, Haçlı, Nemrut (Yanardağ Ağzı Gölleri), ve Akgöl
Keza bölgede Keban ve Karakaya Baraj Gölleri de bulunmaktadır
Değerleme: Bölgeye Yurdumuzun çatısı diyebiliriz Bölgeyi kaplayan yüksek dağlar bölgenin her özelliğini yakından etkilemektedir Dağlar doğudan batıya uzandığı için kuzeygüney doğrultusunda ulaşım zordur Tarım alanları azdır iklimi fazla serttir Tarım ürünleri farklı alanlara yönlendirilmiş değildir Sanayi ve ticareti de gelişmemiştir
Yeryüzü şekilleri Sıradan yükseltisi yaklaşık 2200 m olan Doğu Anadolu Bölgesinin belli başlı yüzey şekillerini sıradağlar geniş platolar ve ovalar oluşturur Bölgenin sıradağları kuzey güney doğrultusunda üç sıra halinde dizilirler Bölgenin kuzeyinde Çimen Dağı Kop Dağı Yalnızçam dağları; ortasında Munzur Dağı Karasu Dağı Aras Dağı güneyinde ise Güneydoğu Toroslar Bitlis Hakkari ve Buzul dağları sıralanırlar Keza bölgede Nemrut Süphan Tendürek ve Sancı volkanik dağları bulunur Bölgede dağlardan daha sonra azami yer kaplayan yeryüzü şekli platolardır Bölgedeki en büyük yayla ErzurumKars Platosudur Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü bu bölgededir Bölgedeki diğer büyük göller Hazar Balık Bulanık Kibar Çıldır ve Erçek gölleridir Bölgenin başlıca akarsuları Fırat Dicle Aras Kura ve Zap akarsularıdır
İklimi Bölgenin denizlere uzaktan olması ve yükseltisinin fazla olması nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesinde karasal iklim etkilidir Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı; yazlar yükseklerde serin hain yerlerde sıcak geçer Kış mevsimi uzun ve yaz mevsimi çok kısadır
Yıllık sıcaklık farkının en çok olduğu alan olan Doğu Anadolu Bölgesinde yaz sıcaklık ortalaması yaklaşık 20°C'dır Ve başka bölgelerde buna aynı iklimler görülür
tümör Bölgenin havzalarında ve ovalarında bozkırlar yaygındır Dağ çayırları meşe odunu ve sarıçam ormanları dağların genel bitki örtüsüdür Türkiye ormanlarının %11'ine sahip olan alan orman alanları bakımından 5 sıradadır
Nüfus ve yerleşme Türkiye'nin nüfus yoğunluğu en az olan bölgesidir Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olması başlıca etkendir 2000 yılındaki nüfus sayımına tarafından bölgenin nüfusu 6 milyon 100 bin kişi civarındadır
Diğer bölgelere göçün pozitif yaşandığı bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde kırsal nüfus kent nüfusundan fazladır *