Doğu Cephesi

Ermeni Devleti, Rusya'da Carlık sisteminin yıkılıp yerine Sosyalist bir devlet kurulması uzerine 1918'de ortaya cıktı Taşnak Partisi tarafından idare ediliyordu Ermeniler, sınırlarımıza saldırıyor, Musluman halka aşırı zulum, haksızlık ve katliam yapıyordu Bunun uzerine, TBMM Ermenilere karşı askeri harekete gecilmesine karar verdi
Turkiye Buyuk Millet Meclisi, İcra Heyeti'ne (Bakanlar Kuruluna) mutareke hukumlerine uyularak boşaltılan, Elviyei Selase(doğuda bulunan 3 ilimiz) Kars, Artvin ve Ardahan'ın tekrar geri alınması icin gereğinin yapılması yolunda ayrıca yetki vermişti Doğu Cephesi Komutanı Kazım Karabekir Paşa 30 Mayıs ve 4 Haziran 1920 tarihinde Doğu'daki durum hakkında hukumete rapor verdi Bu raporda; Ermenilerin ilk fırsatta Erzurum'u dahi ellerine gecirmek icin teşebbuslerde bulunacakları, Ermeni ordusuna karşı hakim ve musait bir vaziyet almanın zorunluluğu, Brest Litovsk ve Batum Antlaşması ile Turkiye'ye bırakılan Elviyei Selase'yi işgal etmek uzere harekete gecmenin gerekliliğiacıklanmış ve hukumetce de bu durum uygun gorulmuştu

Taarruz icin 7 Haziran'da emir verildi Ancak, Sovyet Dışişleri Bakanının Ermenistan, İran ve Turkiye sınırlarının belirlenmesinde, Rus Sovyet Hukumeti'nin arabuluculuğu ile meselenin siyasi yollardan halledilmesinin mumkun olduğunu bildirmesi uzerine, ordunun taarruzu geciktirilmişti

Bu arada Ermenilerin, Turk topraklarına ve halkına karşı tecavuzu, Oltu'yu işgal etmeleri ve Gurculerin de 25 Temmuz'da Artvin'i almaları uzerine, 28 Eylul 1920'de ordumuz taarruza gecti 29 Eylul'de Sarıkamış, 30 Ekim'de Kars (15 Kolordu Kafkas Tumeni Komutanı Albay Halit Bey (Karsıalan) yonetiminde), 7 Kasım'da Gumru geri alındı Kesin barış antlaşması 23 Aralık gecesi imzalandı Gumru Barış Antlaşması, TBMM Hukumetinin imzaladığı ilk antlaşmaydı ve Misakı Milli'nin Doğu sınırlarını da kısmen belirliyordu