Doğum Kontrol Cubuğu
Doğum Kontrol Cubuğu Nedir
Doğum Kontrol Yontemleri
Doğum Kontrol Hakkında
İmplanon, 68 mg sentetik progesteron etonogestrel ihtiva eden cilt altına yerleştirilen 4 cm uzunluğunda 2 mm capında plastikten yapılmış steril tek cubuktur İmplanon icinde ostrojen hormonu yoktur İmplanon, doğum kontrol haplarını kullanmak istemeyen ve spiral taktırmaktan cekinen hastalar icin uygun bir yontemdir
Doğum kontrol cubukları (DKC) takıldığı ilk gunden itibaren etkin olup, doğum kontrol haplarına oranla %25 daha az hormon salgılayan, aynı zamanda adet sancılarını buyuk oranda azaltan uzun sure etkin olan bir yontemdir
Doğum kontrol cubukları:
Norplantrogesteron ihtiva eden ve deri altına uygulanan yumuşak altı kapsulden iberettir
İmplanon: Progesteron (etonogestrel) ihtiva eden ve deri altına uygulanan bir adet implanttır
İmplanon etki mekanizması:
İmplanon yumurtlamayı baskılayarak, servikal mukus viskositesini artırarak ve endometriumda değişiklikler yaparak gebeliği onler
Karaciğer enzimlerini artırıcı etkisi olan ilacları kullananlarda ve aşırı kilosu olanlarda (ideal vucut ağırlığının %130'dan fazla olanlar) İmplanon gebeliği onlemede daha az etkilidir
Onemli guvenlik bilgileri:
DKC'ları cinsel yolla bulaşan hastalıklara ve AIDS hastalığına karşı korumaz
İmplanon takıldıktan sonra palpe edilebilecek şekilde hemen cilt altına takılmalıdır Derine takılan İmplanonun cıkartılması oldukca zor hatta imkansız olabilir İyi yerleştirilmeyen implantta istenmeyen gebelik olasılığı mevcuttur Cıkarılamayan implantta ise dış gebelik, infertilite ve ilaca bağlı yan etkiler gorulebilir
Klinik incelemelere gore implantı takma sırasında %1, cıkarma sırasında %17 komplikasyon gorulebilir
İmplanon aşağıdaki durumlarda kullanılmaz:
Gebelik şuphesi olanlar
Pulmoner emboli, tromboz ya da tromboembolik hastalık oykusu olanlar Ozellikle trombo embolik hastalık anamnezi olan kadınlar bu hastalığın tekrarlayabileceğinin farkında olmalı ve progesteron ihtiva eden DKC' larını kullanmamalıdır
Benign ya da malign karaciğer tumoru olanlar,
Bilinen ya da şuphelenilen meme kanseri olanlar,
Tanı konmamış genital kanaması olanlar
İmplanon muhtevasına karşı allerjisi olanlar,
Myokard enfarktusu gecirenler
İmplanon takılanlarda gorulen komplikasyonlar:
1 Enfeksiyon: Takılan alanda enfeksiyon gelişirse etkene duyarlı antibiyotiklerle tedavi edilmelidir Uygun yerleştirilemeyen ya da enfeksiyon gelişen implantlar zamanla yerinden atılabilir
2 Dış gebelik: İmplanon kullanan hastalar arasında dış gebelik (ektopik gebelik) ihtimali nadir olmasına rağmen İmplanon kullanırken bir gebelik olursa bu gebeliğin kullanmayan hastalara gore dış gebelik olma ihtimali daha fazladır
3 Duzensiz kanamalar: İmplanon takılacak hastalara duzensiz adet kanamaları konusunda onceden bilgi verilmelidir Ceşitli patolojik durumları veya gebeliği ekarte etmek icin DKC takılmadan once, anormal kanama nedenleri ayrıca araştırılmalıdır
4 Kronik hastalıklarda kullanılan ilaclara bağlı Etonogestrel seviyesinin duşmesi sonucu kontraseptif (gebelik onleyici) etkinin azalması: Kontraseptif steroidlerin metabolizmasını artıran bazı antibiyotikler, antifungal ilaclar, antikonvulsanlar gibi ilaclar hormonal kontraseptiflerle birlikte verildiği zaman kanda etonogestrel seviyesi duşeceğinden kontraseptif etkinliği azalır, buna bağlı olarak istenmeyen gebelik veya ara kanaması olabilir Bu durumda gebelik oluşmaması icin hormonal olmayan ek bir yontem uygulanmalıdır Karaciğer fonksiyon testleri bozuk, glikoz intoleransı bozuk olan ya da diyabet hastalığı olanlar, depresyon gecirenler, İmplanon kullanırken yakın gozlem altında tutulmalıdır
5 Over kistleri:Yumurtalıklarda gelişen follikullerde atrezi gecikir ve follikul normal buyumesine devam edebilir Yumurtalıklarda gorulen bu kistler sonra kendiliğinden ortadan kalkar, cerrahi nadiren gerekli olabilir
6Tromboz: Cerrahi ya da hastalık nedeniyle uzun sure yatağa bağlı kalacak hastalıklarda İmplanon, tromboz riski nedeniyle cıkartılmalıdır
İmplanon yan etkileri:
Duzensiz kanama %11
Ağırlık artışı %23
Emosyonel (mood) değişikliği %23
Baş ağrısı %16
Akne %13
Depresyon %1
İmplanon takılan hastaların %11'inde adet duzeni değişecek ve duzensiz ara kanamalar olacaktır Hatta %20 kadın hic adet gormeyebilir Baş ağrısı, kilo artışı, akne, meme ağrısı, bulantı, depresyon, takılma yerinde ağrı gibi yan etkiler gorulebilir Fakat bu etkiler doğum kontrol ilaclarının etkisinden cok daha azdır
İmplanon takılma yontemi:
İmplanon takılacağı zaman hastanın gebe olmadığından emin olmak gerekir İmplanon adetin ilk 5 gununde takılabilir Doğum kontrol hapı kullananlarda hap bittikten sonra ara verilen yedi gun icinde uygulanabilir Yalnız progesteron ihtiva eden mini pil kullananlarda son hap icildikten sonra hemen ertesi gun ara vermeden İmplanon uygulanmalıdır İlk trimester duşuklerden hemen sonra takılabilir İkinci trimester duşukleri ya da doğumdan sonra ise ortalama dort hafta sonra takılmalıdır
İmplanon takma ve cıkarma konusunda eğitim almış sağlık calışanları tarafından uygulanır Uygulanmadan once İmplanon'un fayda ve risklerinin hasta tarafından tam olarak anlaşıldığına dair imzalı onay formu doldurulmalıdır
İmplanon sağ elini kullananlar icin sol on kol ic kısma, humerus kemiği median epikondimden 810 cm yukarısına uygulanır ve paket ustunde belirtilen son kullanma tarihine kadar uygulanabilir İmplanon takıldıktan uc yıl sonunda cıkartılmalıdır İmplanon cilt altına yerleştirildikten sonra doktor ve hasta tarafından dokunulmalı hissedilmelidir
İmplanon cıkartılma şekli:
Hastaların %11'i anormal kanama nedeniyle, %03'u amenore nedeniyle, %23'u kilo alma nedeniyle İmplanonu cıkartmak ister
Once implanonun hangi kola takıldığı belirlenir ve palpe edilir İmplanon palpasyonla hissedilmiyorsa ultrason ya da magnetik rezonans ile yeri belirlenmelidir İmplanon radyoopak olmadığı icin rontgen filminde yeri tespit edilemez Yeri kesin olarak belirlenmediğinde kanda etonogestrel duzeyine bakılarak İmplanon'un hala var olduğu anlaşılabilir
Cıkartmadan once steril şartlar sağlanarak 051 cc %1 lidocane ile cubuğun dirseğe en yakın ucundan lokal anestezi uygulanır ve cubuğun ust ucundan iterken insizyon yapılan uctan bir pensetle yakalanarak cıkartılmalıdır, insizyon yeri steril gaz ile kapatılmalıdır
Derine takılan implantlar operasyon odasında cerrahi işlemle cıkartılır Derine takılan implant noral ve vaskuler hasar yapar, o bolgede parastesi uyuşukluk hissedilir ve ilerleyicidir İmplant cıkartma işlemi de takma işleminde olduğu gibi bu konuda eğitim almış doktorlar tarafından cok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır DKC cıkartıldıktan sonra fertilite kısa surede geri doner DKC'ları suresi dolduğunda cıkartılırken doğum kontrolunun devam etmesi istenirse hemen bir yenisi takılabilir İmplanon kullanırken bir gebelik olursa, gebeliğin devamı isteniyorsa cıkartılmalıdır, fetus uzerinde zararlı bir etkisi tespit edilmemiştir
Emziren annelerde İmplanon icindeki progesteron cuzi miktarda sut yolu ile bebeğe gecebilir Bebeğin fizik ve motor gelişimi uzerine etkisi yoktur Buna rağmen emziren anneler icin hormonal olmayan yontemler tercih edilmelidir
Doğum Kontrol Cubuğu Nedir
Doğum Kontrol Yontemleri
Doğum Kontrol Hakkında
İmplanon, 68 mg sentetik progesteron etonogestrel ihtiva eden cilt altına yerleştirilen 4 cm uzunluğunda 2 mm capında plastikten yapılmış steril tek cubuktur İmplanon icinde ostrojen hormonu yoktur İmplanon, doğum kontrol haplarını kullanmak istemeyen ve spiral taktırmaktan cekinen hastalar icin uygun bir yontemdir
Doğum kontrol cubukları (DKC) takıldığı ilk gunden itibaren etkin olup, doğum kontrol haplarına oranla %25 daha az hormon salgılayan, aynı zamanda adet sancılarını buyuk oranda azaltan uzun sure etkin olan bir yontemdir
Doğum kontrol cubukları:
Norplantrogesteron ihtiva eden ve deri altına uygulanan yumuşak altı kapsulden iberettir
İmplanon: Progesteron (etonogestrel) ihtiva eden ve deri altına uygulanan bir adet implanttır
İmplanon etki mekanizması:
İmplanon yumurtlamayı baskılayarak, servikal mukus viskositesini artırarak ve endometriumda değişiklikler yaparak gebeliği onler
Karaciğer enzimlerini artırıcı etkisi olan ilacları kullananlarda ve aşırı kilosu olanlarda (ideal vucut ağırlığının %130'dan fazla olanlar) İmplanon gebeliği onlemede daha az etkilidir
Onemli guvenlik bilgileri:
DKC'ları cinsel yolla bulaşan hastalıklara ve AIDS hastalığına karşı korumaz
İmplanon takıldıktan sonra palpe edilebilecek şekilde hemen cilt altına takılmalıdır Derine takılan İmplanonun cıkartılması oldukca zor hatta imkansız olabilir İyi yerleştirilmeyen implantta istenmeyen gebelik olasılığı mevcuttur Cıkarılamayan implantta ise dış gebelik, infertilite ve ilaca bağlı yan etkiler gorulebilir
Klinik incelemelere gore implantı takma sırasında %1, cıkarma sırasında %17 komplikasyon gorulebilir
İmplanon aşağıdaki durumlarda kullanılmaz:
Gebelik şuphesi olanlar
Pulmoner emboli, tromboz ya da tromboembolik hastalık oykusu olanlar Ozellikle trombo embolik hastalık anamnezi olan kadınlar bu hastalığın tekrarlayabileceğinin farkında olmalı ve progesteron ihtiva eden DKC' larını kullanmamalıdır
Benign ya da malign karaciğer tumoru olanlar,
Bilinen ya da şuphelenilen meme kanseri olanlar,
Tanı konmamış genital kanaması olanlar
İmplanon muhtevasına karşı allerjisi olanlar,
Myokard enfarktusu gecirenler
İmplanon takılanlarda gorulen komplikasyonlar:
1 Enfeksiyon: Takılan alanda enfeksiyon gelişirse etkene duyarlı antibiyotiklerle tedavi edilmelidir Uygun yerleştirilemeyen ya da enfeksiyon gelişen implantlar zamanla yerinden atılabilir
2 Dış gebelik: İmplanon kullanan hastalar arasında dış gebelik (ektopik gebelik) ihtimali nadir olmasına rağmen İmplanon kullanırken bir gebelik olursa bu gebeliğin kullanmayan hastalara gore dış gebelik olma ihtimali daha fazladır
3 Duzensiz kanamalar: İmplanon takılacak hastalara duzensiz adet kanamaları konusunda onceden bilgi verilmelidir Ceşitli patolojik durumları veya gebeliği ekarte etmek icin DKC takılmadan once, anormal kanama nedenleri ayrıca araştırılmalıdır
4 Kronik hastalıklarda kullanılan ilaclara bağlı Etonogestrel seviyesinin duşmesi sonucu kontraseptif (gebelik onleyici) etkinin azalması: Kontraseptif steroidlerin metabolizmasını artıran bazı antibiyotikler, antifungal ilaclar, antikonvulsanlar gibi ilaclar hormonal kontraseptiflerle birlikte verildiği zaman kanda etonogestrel seviyesi duşeceğinden kontraseptif etkinliği azalır, buna bağlı olarak istenmeyen gebelik veya ara kanaması olabilir Bu durumda gebelik oluşmaması icin hormonal olmayan ek bir yontem uygulanmalıdır Karaciğer fonksiyon testleri bozuk, glikoz intoleransı bozuk olan ya da diyabet hastalığı olanlar, depresyon gecirenler, İmplanon kullanırken yakın gozlem altında tutulmalıdır
5 Over kistleri:Yumurtalıklarda gelişen follikullerde atrezi gecikir ve follikul normal buyumesine devam edebilir Yumurtalıklarda gorulen bu kistler sonra kendiliğinden ortadan kalkar, cerrahi nadiren gerekli olabilir
6Tromboz: Cerrahi ya da hastalık nedeniyle uzun sure yatağa bağlı kalacak hastalıklarda İmplanon, tromboz riski nedeniyle cıkartılmalıdır
İmplanon yan etkileri:
Duzensiz kanama %11
Ağırlık artışı %23
Emosyonel (mood) değişikliği %23
Baş ağrısı %16
Akne %13
Depresyon %1
İmplanon takılan hastaların %11'inde adet duzeni değişecek ve duzensiz ara kanamalar olacaktır Hatta %20 kadın hic adet gormeyebilir Baş ağrısı, kilo artışı, akne, meme ağrısı, bulantı, depresyon, takılma yerinde ağrı gibi yan etkiler gorulebilir Fakat bu etkiler doğum kontrol ilaclarının etkisinden cok daha azdır
İmplanon takılma yontemi:
İmplanon takılacağı zaman hastanın gebe olmadığından emin olmak gerekir İmplanon adetin ilk 5 gununde takılabilir Doğum kontrol hapı kullananlarda hap bittikten sonra ara verilen yedi gun icinde uygulanabilir Yalnız progesteron ihtiva eden mini pil kullananlarda son hap icildikten sonra hemen ertesi gun ara vermeden İmplanon uygulanmalıdır İlk trimester duşuklerden hemen sonra takılabilir İkinci trimester duşukleri ya da doğumdan sonra ise ortalama dort hafta sonra takılmalıdır
İmplanon takma ve cıkarma konusunda eğitim almış sağlık calışanları tarafından uygulanır Uygulanmadan once İmplanon'un fayda ve risklerinin hasta tarafından tam olarak anlaşıldığına dair imzalı onay formu doldurulmalıdır
İmplanon sağ elini kullananlar icin sol on kol ic kısma, humerus kemiği median epikondimden 810 cm yukarısına uygulanır ve paket ustunde belirtilen son kullanma tarihine kadar uygulanabilir İmplanon takıldıktan uc yıl sonunda cıkartılmalıdır İmplanon cilt altına yerleştirildikten sonra doktor ve hasta tarafından dokunulmalı hissedilmelidir
İmplanon cıkartılma şekli:
Hastaların %11'i anormal kanama nedeniyle, %03'u amenore nedeniyle, %23'u kilo alma nedeniyle İmplanonu cıkartmak ister
Once implanonun hangi kola takıldığı belirlenir ve palpe edilir İmplanon palpasyonla hissedilmiyorsa ultrason ya da magnetik rezonans ile yeri belirlenmelidir İmplanon radyoopak olmadığı icin rontgen filminde yeri tespit edilemez Yeri kesin olarak belirlenmediğinde kanda etonogestrel duzeyine bakılarak İmplanon'un hala var olduğu anlaşılabilir
Cıkartmadan once steril şartlar sağlanarak 051 cc %1 lidocane ile cubuğun dirseğe en yakın ucundan lokal anestezi uygulanır ve cubuğun ust ucundan iterken insizyon yapılan uctan bir pensetle yakalanarak cıkartılmalıdır, insizyon yeri steril gaz ile kapatılmalıdır
Derine takılan implantlar operasyon odasında cerrahi işlemle cıkartılır Derine takılan implant noral ve vaskuler hasar yapar, o bolgede parastesi uyuşukluk hissedilir ve ilerleyicidir İmplant cıkartma işlemi de takma işleminde olduğu gibi bu konuda eğitim almış doktorlar tarafından cok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır DKC cıkartıldıktan sonra fertilite kısa surede geri doner DKC'ları suresi dolduğunda cıkartılırken doğum kontrolunun devam etmesi istenirse hemen bir yenisi takılabilir İmplanon kullanırken bir gebelik olursa, gebeliğin devamı isteniyorsa cıkartılmalıdır, fetus uzerinde zararlı bir etkisi tespit edilmemiştir
Emziren annelerde İmplanon icindeki progesteron cuzi miktarda sut yolu ile bebeğe gecebilir Bebeğin fizik ve motor gelişimi uzerine etkisi yoktur Buna rağmen emziren anneler icin hormonal olmayan yontemler tercih edilmelidir