Doğum sırasında Brakial pleksusa katılan C5 C6 C7 C8 T1 ve eğer katılımlar var ise C4 ve T2 kökleri ve bu köklerden çıkan sinirlerin hasar görmesi nedeniyle oluşan klinik tablodur.
Hasarın gerçekleşmesi 20 - 40 kg bir güç gerektirmektedir. Sıklıkla ters doğum sırasında boyun ve gövdenin aşırı yana eğilmesi ya da başın yana doğru fazla çekilmesi ile oluşur.
Ülkemizde ortalama 1000 canlı doğumda 1 görülür. %90'ı ilk 4 ay içinde iyileşmektedir. Bu hastalığa solunum problemleri de eşlik edebilmektedir. Erken teşhis oldukça büyük bir öneme sahiptir.
Brakial pleksus üç büyük daldan meydana gelmektedir.
▪Lateral(üst)
▪Posterior(orta)
▪Medial(alt)
Bu dallardan biri, ikisi ya da hepsinde gerilme ya da kopmalar oluşabilir.
▶BELİRTİLERİ
Elin içe arkaya doğru duruşu, başın etkilenen tarafın tersi yönüne döndürme eğilimi, etkilenen kolun kasında yumuşaklık, cisimleri o eliyle kavrayamama, eli ağıza götürememe, köprücük kemiği üzerinde şişlik, geç oturma dengesi vb.
♦En sık üst ve orta dallar etkilenir. Bu yaralanma ERB YARALANMASI olarak adlandırılır. Kol gövdeye bitişik avuç içi arkaya bakar pozisyondadır.
♦KLUMPKE YARALANMASI ise sadece alt dalın etkilendiği yaralanmadır ve az görülür. Elin iç kasları etkilemiştir. Buna göz kapağında düşme, terleme kaybıyla karakterize horner sendromu eşlik edebilir.
♦TOTAL YARALANMA da her 3 dalda etkilenmiştir. Horner sendromu da eşlik etmektedir.
Etkilenim unilateral (tek taraflı) ya da bilateral (çift taraflı) olabilir.
▶RİSK FAKTÖRLERİ
Diyabet
Obezite
Aşırı kilo alımı
Annenin yaşının 35’ten büyük olması
İlk doğum
Pelvis (leğen kemiği) darlığı
Bebeğin doğum sırasındaki duruş şekli
▶ZEDELENME ŞEKİLLERİ
▪Nörapraksiya; sadece sinir gerilimi. Düzenli fizyoterapi ile ortalama 21 günde iyileşme olur.
▪Aksonotmezis; sinir bütünlüğünde bozulma Genellikle cerrahiye gerek olmadan yaklaşık 1 sene içinde hareket görülmeye başlanır. Egzersizlerin çift taraflı olması önemlidir. Küçük kayıplarla atlatılabilir.
▪Nörotmezis; sinir bütünlüğü tamamen bozulmuş. Genellikle cerrahi sonrası uzun fizyoterapi süreci gerektirir.
〰Cerrahi: sinir nakilleri, kas tendon transferleri. İlk bir kaç ay içerisinde iyileşme olmadığı durumlarda gereklidir.
〰Fizyoterapi: Fizyoterapistin eliyle yaptığı sinir rehabilitasyonu, kişiye özel egzersizler, elektroterapi, kinezyolojik bantlar ile yapılmaktadır.