Donen Varlıklara Ait Donemsonu İşlemleri

Donen Varlıklara Ait Donemsonu İşlemleri nelerdir

• Donem sonu işlemlerinin say›m, değerleme ve envanter kayıtları şeklinde bir sıra izlediğini biliyoruz Buna gore, once kasadaki para mevcudu sayılarak, ayrıntılı bir şekilde belirlenir Sonra, bulunan kasa mevcudu ile Kasa Hesabının borc kalanı karşılaştırılır Bunun sonucunda uc durumla karşılaşılabilir

1 Kasadaki para mevcudu ile Kasa Hesabının kalanı aynı tutardadır Bu durumda hesap kalanı bilancoda aynen gorunecektir Başka bir işleme gerek yoktur

2 Kasadaki para mevcudu Kasa Hesabının kalanından azdır Bu durumda kasa noksanı vardır Bu noksanlık (fark) bir gecici hesaba (Sayım ve Tesellum Noksanları) borc kaydedilirken, Kasa Hesabına alacak kaydedilir

3 Kasadaki para mevcudu Kasa Hesabının kalanından fazladır Bu durumda Kasa Hesabına fark kadar borc kaydedilirken, bir gecici hesaba (Sayım ve Tesellum Fazlaları) alacak kaydı yapılır

• Kasa noksanlığı veya fazlalığı durumlarında farkın nereden kaynaklandığı araştırılır, bulunan nedene bağlı olarak gerekli duzeltme kayıtları yapılır Makul bir sure icinde, bu farkların nedenleri bulunamazsa, gecici hesaba kaydedilen kasa noksanıdonem giderlerine, kasa fazlasıise donem gelirlerine eklenmek uzere hesaba katılır

Donem sonunda Alınan Cekler Hesabı ile sayım sonunda bulunan cek mevcudu arasında fark olursa, bu fark icin ne yapılır?

• Donem sonunda cekler de, kasada olduğu gibi sayılıp kontrol edilir ve Alınan Cekler Hesabının borc kalanı ile karşılaştırılır Hesap kalanı ile henuz tahsili beklenen mevcut ceklerin tutarı farklı olursa; fazla ya da noksan olması durumuna ve bu farkın nedenine gore gerekli duzeltme kayıtları yapılır İşletmenin Bankalar Hesabı ile işletmenin donem sonunda bankalardan talep ederek aldığı banka hesap ozetlerinin karşılaştırılmasında hangi durumlarla karşılaşılabilir ve karşılaşılan duruma gore hangi işlemler veya kayıtlar yapılır?

• Eğer işletme, donem icinde birden cok banka ile mevduat hesabı ilişkisinde bulunmuş ise, once her bir bankadaki mevduatın izlendiği yardımcı hesaplar ile Bankalarana hesabı karşılaştırılır Bunlar arasında uygunluk sağlandıktan sonra, Bankalar Hesabının yardımcı hesapları ile her bir bankadan gonderilen hesap ozetleri karşılaştırılır ve varsa farkları giderecek kayıtlar yapılır Gercekleşen butun işlemler hesaplara eksiksiz gecirilmiş olsa bile, genellikle donem faizlerinden kaynaklanan farklarla karşılaşmak olasıdır Mevduat hesabına tahakkuk eden faizler; Bankalar Hesabına borc, Faiz Gelirleri Hesabına alacak kaydıyla muhasebeleştirilir Donem sonunda Menkul Kıymetler grubunda yer alan Hisse Senetleri Hesabı, Ozel Kesim Tahvil,

Senet ve Bonoları Hesabı ve Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı kalanları ile bu değerlere ait sayım ve değerleme sonucları karşılaştırıldığında hangi durumlarla karşılaşılabilir ve karşılaşılan duruma gore hangi işlemler veya kayıtlar yapılır?

• Donem sonunda hisse senedi, tahvil vb menkul kıymetlerin mevcut ve tam olup olmadıkları sayılıp kontrol edilir ve alış bedelleriyle ait oldukları hesap kalanları karşılaştırılır Noksanlık veya fazlalık varsa, gerekli duzeltme kayıtları yapılır Menkul kıymetlerin borsa rayici ile değerlenmesi durumunda, borsa rayicinin alış bedelinden duşuk olması halinde, aradaki fark kadar karşılık ayırmak suretiyle gider yazılır Donem sonunda Alıcılar Hesabı ile Alacak Senetleri Hesabının envanter işlemleri nasıl yapılır?

• Alacaklar ile ilgili envanterin ilk aşamasında, eğer işletmede kullanılıyor ise, yardımcı (her bir muşteriden alacağın izlendiği) hesaplarla ana hesap karşılaştırılır ve uygunluğu sağlanır Daha sonra borclularla doğrulama yoluyla, hesapların mevcut

alacakları doğru olarak gostermesi sağlanır Tahsili şupheli duruma duşen alacaklar varsa, bunlarla ilgili kayıtlar yapılır

• Alacak senetlerinin tasarruf (peşin) değeriyle değerlenmesi durumunda; nominal değerle peşin değer arasındaki fark Reeskont Faiz Gideri Hesabına borc, Alacak Senetleri Reeskontu Hesabına alacak kaydıyla muhasebeleştirilir Donem sonunda sayım sonucu bulunan mal mevcutları ile Ticari Mallar Hesabı arasında fark olursa, bu fark ve ticari mal hareketleri ile ilgili diğer hesaplar icin hangi işlemler ve kayıtlar yapılır?

• Donem sonunda stoktaki mallar veya satılan mallar ile ilgili değişik durumlarla karşılaşılabilir Mal, hareketlerinin sonucu, işletmenin esas faaliyet konusunun sonucu olarak ortaya cıkması ve işletme yonetiminin başarısını değerlemek temel olcutlerden

birisi olması nedeniyle, mal ile ilgili envanter işlemleri buyuk onem taşır

• Mal hareketlerinin izlenmesinde genellikle aralıklıveya devamlıenvanter yontemlerinden birisi kullanılır Her iki yontemde hesaplardan elde edilen bilgiler farklı olur Aralıklı Envanter Yonteminde satılan malların maliyeti ile ilgili kayıtlar donem icinde yapılmaz, donem sonunda stoktaki mal mevcuduna bağlı olarak, bir defada yapılır Devamlı Envanter Yonteminde ise her satış işleminde satılan malların maliyet kaydı da yapılır Donem sonunda satışların maliyetiyle ilgili ayrıca bir kayıt yapmak gerekmez Esasen iki kayıt yontemi arasındaki temel fark da budur

• Donem sonu işlemlerinin amacı, Ticari Mallar Hesabının borc kalanı ile stokta mevcut malların maliyet bedelini eşitleyerek bunun bilancoda mevcut malolarak gorunmesini sağlamak ve mal hareketleriyle elde edilen brut satış hasılatıile bu hasılatı elde etmek icin katlanılan giderleri; satışların maliyetinikarşılaştırarak brut mal satış karı veya zararıbilgisine ulaşmaktır

• Bu unite kapsamında, bu amacı tum donen varlıkların gerceğe en uygun değerleriyle bilancoda gosterilmesini sağlamak şeklinde ozetleyebiliriz