DÖNÜŞÜM MÜMKÜN

Diyelim ki dolabınızda atmaya ya da vermeye kıyamadığınız bir kesim var. Sizin için tahminen maneviyatı büyük, tahminen de yıllar evvel kendini­ze satın aldığınız birinci tasarım kıyafet. Ne var ki geçen vakit onu dolabınızın kuytu köşelerine mahkûm etti. Uzay boşluğunda bekliyormuş üzere ne atabiliyor­sunuz ne de verebiliyorsunuz. Pekala, ona yine hayat vermeye ne dersiniz? The Sculpture markasının kuru­cusu Selin Koç, artık giymediğiniz kıyafetleri yine tasarlayarak günümüze ya da bugünkü modunuza ve sti­linize uygun hale sokuyor. Buna modada ileri dönüşüm deniyor. Büsbütün tüketmeye dayalı bir bölümde genç jenerasyon ve yeni dizayncılar sayesinde yarattığımız dağınıklığı topar­lamaya başlıyoruz. Ve evet gele­cekte onlar üzere elini taşın altına sokabilen ve ileri dönüşümü iş ideolojilerine dahil edebilenlerin ayakta kalacağı bir sistemden bahsediyoruz.


Sculpture future past nasıl bir proje?
Markayı kurduğumdan beri dö­nüşüm fikri aklımdaydı. Aslında hayalim ayda bir ya da iki kişi­nin atölyeme vazgeçemedikleri ancak artık bir sebeple (o eseri sevmemeleri, kullanılamaz hale gelmiş olması tahminen bir parçası­nın yanması vs) giyemedikleri eserle gelmeleri ve yan yana eserin değişim sürecini be­raber tasarlamamızdı. Bunu yapmaktaki gayem dönüştür­mek fikrinin karşı taraf için de yenisinden daha farklı hisler taşıdığını göstermekti. Zira biz yine ya da özgününe sahip olduğumuzda nasıl his­settiğimizi ezberledik, bunu çok seviyoruz ve bu histen vazgeçe­miyoruz. Şahsen ben de öyle­yim. Uzun bir süreçten sonra âlâ hissetmek yerine en süratli yolun peşinde koşturuyorum. Ancak burada farkındalık da devreye giriyor sanırım.

Sana bu hususta ulaşan biri nasıl bir süreçten geçecek?
Öncelikle olağan tasarım süre­cinden daha meşakkatli olduğu için ayda iki ya da üç dönüş­türme öyküsü ile sınırlandıra­cağız. Örneğin bir montu değiştirmek üzere yola çıktık diyelim; ben karşımdaki kişi en çok neleri giyinmeyi seviyor, hayat formu nasıl, tarzı nasıl üzere birçok soru sor­duktan sonra çizim teklifleri sunuyorum. Bu teklifler aşikâr paketler içeriyor, yani içinde el personelliği çok olan ya da daha minimal değişimler barındıran doğrultuda.

Giysilerin ruhsal tesirleri olduğunu da düşünürsek, bu işin senin ismine en sıkıntı kısmı nedir?
Olağan oburunun çok sevdiği bu giysileri elden geçirmek az gerilimli bir iş değil. Sonuçta eski halini daha çok sevmiş olması kendi adıma güç bir durum. O yüzden markanın koleksiyonlarını tasarlarken his­settiğim özgürlük bu projede çok hakim değil ve kıyafetin sahibiy­le çok daha fazla fikir alışverişin­de bulunmak durumundayız.


İleri dönüşüm moda ideolojisi hakkındaki niyetlerini öğ­renebilir miyiz?
Bu benim için bir umut kaynağı. Küçük markaların bu yolda bir sürü teşebbüste bulunması büyük markaları da buna zorluyor ve bu güzele yönelik zorlamayı çok seviyorum. Birçok marka 2023’e kadar plastik tüketimleri, işlen­miş ve dönüştürülmüş hammad­deleri ile ilgili planlarını basına ve tüketicilerine duyurdular. Demek ki dönüşüm mümkün­müş, olabiliyormuş. Bizler üzere küçük markalar bu kadar net açıklamalar yapamasak da aslında üretim zincirine daha az ziyan vererek yahut az tüketerek nasıl başlarız biçiminde yola çıktığımız için ortaya çıkan sonuç daha ka­bul edilebilir. Aslında her alanda şu anda eldekinin değerini bil­mekle ilgili aydınlanma yaşıyor üzereyiz. Gözlemlediğim kadarıy­la besin dalında de atık besin konusunda esaslı değişimler ve planlar gerçekleştiriliyor. İşin özü şu ki bence çok dağıldık ve toparlamaya çalışıyoruz ve herkes kendinde sorumluluk hissetmeye başladı. Kimsenin “ama benim yüzümden değil ki’’ diyecek yüzü kalmadı. Umarım bu dönüşüm daha ivmeli halde her yere yayılır ve yaraları sarıp daha âlâ bir noktadan devam edebiliriz.


Selin Koç kimdir?
Lisansını Yeditepe Üniversitesi Moda ve Dokuma Tasarımı kısmında, yüksek lisansını ise Istituto Marangoni di Milano’da Fashion&Luxury Brand Management kısmında tamamladı. Akabinde 2016’da Türkiye’ye dönüp, Boyner Holding’e bağlı şirketlerde çalıştı. Kurumsal çalışma hayatından sonra, bir müddet Sudi Etuz’un baş tasarımcılığını üstlendi. Selin kendi markası Sculpture’ı yeşertirken birebir vakitte mezun olduğu Yeditepe Üniversitesi’nde kendi kısmında ders veriyor.


Röportaj: Serli Gazer Boyacı

ELLE Türkiye Mayıs 2021 sayısından alınmıştır.